Civînên bîranîna 100 salîya
Hozanê Nemir Cegerxwîn

Rênas Sutci - Munih

Li bajêren Almanyayê Mannheim û Munîhê ji aliyê Komelên KOMKARÊ ve du civînên Bîranîna hozanê nemir Cegerxwin hatin darxistin. Di civînan da wek gotarvan birêz nivîskar û helbestvan Eskerê Boyik beşdar bû.

Civîna yekem di 15.11.03 yan de li Mannheimê bû û bi beşdarbûna qasî 40 kesi ve pêkhat. Her wisa li bajarê Munîhê jî li 16.11.03 yan de bi beşdarbûna qasî 60 kesi ve pêkhat.

Civîna Munîhê bi axaftina serokê komelê ve destpêkir. Piştî xêrhatina mêvanan bo hozanê nemir Cegerwxin û şehidên Kurdistanê deqeyek hat rêzgirtin. Dû wê re helbestvan Eskerê Boyîk dest bi axaftina xwe kir. Bi kurtî li ser jiyana wî ya dagirtî sekinî. Ji dayîkbûna wî heta dilovanîya wî bi dûr û dirêj behskir. Cegerxwin çawa tê naskirin û çima ji nav ewqas helbestvanên Kurd qala wî tê kirin. Birêz Boyîk di axaftina xwe de ev usa tarîf kir.

“Di zamanê bere da helbestvanên Kurda piranî ji malbetên devlemend ku axa-şêx bûne hatine. Lê Cegerxwîn ji malek belengaz hatîye û nav tune yê da mezin bûye. Piştî ku diçe Medresê dibe mele û bo vî karî li çar parçeyên Kurdistanê digere. Gelê xwe ji nêzik ve nasdike. Serhildana Şêx Saidê nemir li ser wî tesîrêk mezin dike. Pistî wê dest ji meletî berdide û dibe endamê Partîya Komûnist a Sûriyê. Pir nema, bi çend hevalên xwe ve Partî ya Demokrata Kurdistan li Sûriyê ava dike. Û bawerîyek xurt bi Sosyalizmê ve gire dide. Cegerxwîn wek neferek gelê xwe bo Azadî û aşîtîyê kar dike. Piştî teda û zulma giran, mecbûr dimnîne derdikeve dervayî welat û diçe Siwedê. Heta dilovanîya xwe jiyana xwe li wê didomine.”

Birêz Boyîk qala Şaîrên Kurda wek Ehmedê Xanî, Feqîyê Teyran, Melayê Batê, Osman Sebrî, Melayê Cizîrî û hwd.jî kir. Birêz Boyîk li ser Helbestên Cegerxwîn jî sekinî û usa got. “Zimanê Helbestên wî wek zimane xelkê bû, sivik bû, xelk jê fehm dikir. Her wisa wek klaman bû . Loma jî qasî helbestên Cegerxwîn ya tu şaîran nebûne kilam . Wî di helbestên xwe da xizanî û nezanîya gelê xwe jî anîye ziman. Bindestîya gelê xwe, tekoşîna azadîya gelê xwe jî aniye ziman.”

Di beşa pirs û bersîvan da jî gelek pirs li ser Sovyêta kevn jî hatin.Piranî liser rewşa Kurda li Sovyêt a kevn û li welatên nu. Birêz boyîk hemû pirs bi bersîv kirin. Ji çar parçêyên Kurdistanê beşdarvan tev li civînê bûn.Vê civîne jî da xuyakirin ku gelê Kurd wê tim xwêdî li evdên xwe wek Cegerxwin derkeve.