Gerisi Genelkurmay arşivinde

Başbakan Erdoğan’ın Dersim Katliamı ile ilgili bazı belgeleri açıklayıp devlet adına özür dilemesini olumlu bulan tarihçiler, Genelkurmay arşivinin açılmasını istedi.

Aysun Kayacı

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın konuşması araştırmacılar, tarihçiler tarafından olumlu karşılandı. Cumhuriyet tarihindeki bir olay için devlet katından ilk kez özür dilendiğine dikkat çeken tarihçiler “Asıl açıklanması gereken Genelkurmay arşivi” dedi. Konuya ilişkin bazı görüşler şöyle:

Prof. Dr. Baskın Oran: Başbakan’ın ağzından bu sözlerin ilk defa duyulması açısından konuşması önemliydi. Bilinen gerçekler açıklandı. Öte yandan Başbakan’ın sözlerinin sonuna siyasi olarak CHP’yi eklemesi, konuşmanın anlamını zayıflattı. Arşiv açıklayacaksa Genelkurmay’ın arşivlerini açıklasın.

Cafer Solgun: (Dersim Dersim kitabı yazarı) Başbakan’ın devlet adına özür dilemesi çok önemli ve tarihi bir olay. Bütün Dersimlileri heyecanlandıran, duygulandıran bir konuşmaydı. Bunlar bilinen gerçekler. Ancak 13 bin rakamı gerçeği yansıtmıyor. Katliam ile ilgili silahlı kuvvetlere tenkil (zararlı kimseleri topluca ortadan kaldırma) emri verildi. 4 Mayıs 1937’deki Bakanlar Kurulu’nun tenkil kararında dönemin cumhurbaşkanı sıfatıyla Mustafa Kemal’in ve Genelkurmay Başkanı sıfatıyla Fevzi Çakmak’ın imzası var.

Ayşe Hür: (Araştırmacı yazar) Başbakan’ın yaptığı konuşma tabii ki olumlu. Ama 1915 meselesi olduğunda aynı titizliği, ısrarı göstermedi. Eğer gerçekten bu bir tarihle yüzleşme programının parçası ise 1915’ten başlayarak diğer Kürt isyanları, Şeyh Said, Dersim, Maraş, Çorum, Sivas olaylarını ve 1980 sonrası faili meçhulleri içine alan bir yüzleşme programı yapması gerekiyor. CHP’nin elinde belge kaldığını düşünmüyorum. CHP, arşivi imha edilmiş bir partidir. Oysa AKP isterse, bu tür bilgileri Genelkurmay arşivlerinde bulabilir, bir talimatla oradaki bütün belgeleri görebilir.

Dr. Şükrü Aslan: (Herkesin Bildiği Sır: Dersim kitabının derleyicisi) Türkiye’deki tüm partilerin bu meseleyi tartışmasının demokratikleşmeye, Kürt meselesinin çözümüne de katkısı olacağını düşünüyorum. Bununla birlikte arşivlere dair asıl beklenti, Genelkurmay arşivlerinin açılması.

24 Kas. 11, Taraf