Kemal Burkay: Serbilind im;
min tucar li gelê xwe û bîr û bawerîyên xwe bêbextî ne kiriye

Hevpeyvîn bi Seyîdxan Kurij ra

Hevalê me Kemal Burkay li ser vegera xwe ya welat, ji bo Rojnama Kurdî ya hefteyî Rudaw’ê, bi Seyîdxan Kurij ra hevpeyvînek kir. Ev hevpeyvîn di heftê çûyî da di Rudawê da hat weşandin. Em vê hevpeyvînê pêşkêşî xwendevanên xwe dikin. (Dengê Kurdistan, 1 Adar 2011)

Pırs: Di wan rojên dawî de di çapamenî de tê îddîa kirin kû we gotiye, ezê piştî hilbijartinê vegerim Tirkîyê. Gelo astengên zagonî li ber çûyîna we siyasetmedarên Kurd yên kû di rewşa we  dane, hatine rakirin?

Burkay: Gelek kesên ku piştî 12 Îlonê, ji ber sebebên siyasî derketibûn der welat, rêvebirên gelek partîyan jî di nav da, vegerîn welat, yan jî dikarin bi serbestî biçin û bên. Di nav wan da gelek hevalên min jî hene. Ji ber ku me sîleh bi kar ne anîye û kar û xebata xwe bi rê olaxên aştixwazane kirîye. Heya duh navê Kurdan hildan qedexe bû, îro pirsa Kurd li her derê bi serbestî tê qisekirin. Êdî li welat jî gelek sazîyên Kurdan hene. Heya partiyek (HAK-PAR) ku ji bo Kurdan federasyonê dixwaze heye. Têlewîzyoneke dewletê seranserî rojê bi Kurdî weşanê dike. Mesajên min bi xwe di gelek kowar, rojneme û têlewîzyonan da bi serbestî têne weşandin. Divê mirov van guhartinan bibîne.

Serokwezîr Erdoğan salek berê got Burkay dikare vegere, asteng tune. Wezîrê hundur Beşîr Atalay jî ji min ra telefon kir û pirsî „çima venagerim?“  Her usa jî got bo vegera min tu asteng tune.

Hingê ez çima venegerim? Va ye ji 30 salî zêdetir e li der welat im û ji bo kêfê ji welatê xwe derneketime. Ger bo vegerê rewşeke usa heye çima venegerim?

Helbet pirsa Kurd hîn çareser ne bûye û kar û xebat û têkoşîn berdewam e. Lê dixwazim êdî li welat bim û li wir pişt bidim berxwedana gelê xwe, berxwedana ji bo azadî û demokratiyê. Ger risk hebe jî, ne tenê ji bo min e, ji bo her kesî ye. 

Hûnê çima piştî hilbijartinan diçin?  Hûnê berê hilbijartiana biçin û ji bo partîyek nêzikê xwe (wek Hak – PAR) xebat bikin baştir nabe?

Burkay: Karên min ên berdest hene ku divê xilas bikim. Bi taybetî karên bîranînên xwe (cild 3 û 4) divê berî vegerê temam bikim. Ez dikarim di derheqê hilbijartinê da bir û bawerîyên xwe li der welat jî bînim ziman.

Hin niviskar û sîyasetmedarên Kurd di wan rojan dinivîsîn kû AKP bi taybetî we, Şivan bi polîtîkwan û rewşenbirên Kurd va dikeve pêyendîyê kû ji bo polîtîkaya xwe, ji bo qels kirina sîyaseta Kurdan kar bîne. Hûn ji bo van îddîayan dikarin çi bêjin?

Burkay: Dibe ku nîyeteke usa yê AKP hebe. Lê Şivan jî, ez jî, em ne zarok in. Jiyana me û kar û xebata me, berhemên me li meydanê ye; çi li hundur welat çi li der welat. Em ji xwe bawer in.  Yên ku siyaseta xwe gor daxwaza dewlet û hukumeta Tirk qels kirine û dikin ne em in. Bila raya giştî ya Kurd ji bo me dilrehet be...

Ji ber ku Şivan dixwast derkeve TRT -6 rastê erişan hat, hûn ewî çawa dinirxînin?

Burkay: Ev êrîş neheqiyeke mezin e. Şivan hunermend e, dikare stranên xwe li her derê bêje. Ew stranên Kurdî ne û TRT-6 jî bi Kurdî weşanê dike. Gelek hunermend û rewşenbîrên Kurd îro TRT-6ê da bernameyan çê dikin, eva xizmeteke mezin e ji çand û zimanê Kurdî ra.

Hûn jî derketin TRT -6, gelo derketina TRT -6 çima ewqas dibe pirsgirêk

Burkay: Belê, ev cara duduyan e ku derdikevim TRT-6ê. (Ya pêşin „Euroname“ bû, ku rojnamevanê Kurd Arif Zêrevan çêkiribû, ya din jî di bernama „Rêwi“ da.) Herdu jî li Stokholmê çêbûn. Min di van herdu bernaman da bir û raya xwe got li ser zmanê Kurdî û li ser sîyasetê. Çima nebêjim? Rojname û têlewîzyonên bi zimanê Tirkî jî bi dehan caran bi min ra roportaj çêkirine û weşandine. Ma ev gunekarî ye? Çi dibêjim ew mihîm e û di vî warî da serbilind im, min tucar li gelê xwe û bîr û bawerîyên xwe bêbextî ne kiriye.

Lê yê ku ji van tiştan aciz dibin ne dilpak in. Çavê wan bargotir nake ku li dervayî wan deng hebe. Naxwazin rastî bêne eşkerekirin. Ev ne çiroka îro ye, ya salan e.

Dîsa çapemenîyê de tê nivisandin kû AKP xwastîyê hûn ji bo TRT -6 şewirmendîyê bikin? Ji bo we teklîfek usa hatîye? Gava teklîfek usa were hûnê çawa binirxînîn?

Burkay: Ev gotinên hanê derew in. Teklifek usa ji bo min ne hatiye û ez jî ne li benda tiştekî han im.

Hunê biçin welat, hunê bi giranî çi bikin?

Burkay: Karê ku îro li der welat dikim, li hundur jî bi giranî wê bikim. Binivîsim û bîr û rayê xwe bêjim.

Hin ajansên nûçeyan û medya çima di derheqa we de her tim nûçeyên derew belav dikin?

Burkay: Ew jî metodekî şer e ji bo wan. Xuya ye dîtinên min û yê wan ne yek e, li hev nayê û ji siyaseta min hez nakin. Lê yên ku di derheqê min da nûçeyên derew belav dikin, xuya ye bi ditinên xwe û sîyaseta xwe ne bawer in. Her usa jî, yê ku vî karî dike ne tenê medyaya Tirk ya di bin qontrola dewletê da ye, lê mixabin hin medyaya Kurdên me jî bi salan e vê metodê bi kar tîne. Herhal di vî warî da mesleheta wan yek e...