Yusuf Budak

Sê heftan şunda hemû dibistan dikevin betlanê. Betlaneya dibistanan du mehan e. Dêy û bavên zarokan jî betlaneyê xwe gor zarokên xwe vediqetînin. Hatin girtina dibistanan nîşana vegerandina welat e. Gelek kurdên ji Kurdistana Bakur li Ewropayê dijin. Piranîya wan vê demê de li ser sincikan dijin. Ji ber ku betlane bê pere nabe û daxweziyên kurdên Ewropayî yan jî zahf zêdene.

Ew dixwezin bo rêya dûr trampilin baş bikirin,serdanîya nexweşên xwe û kokimên xwe bikin û bo wan bi xwe ra xelatan bibin. Di mehên Tirmeh û Tabaxê de xanîyan çêkin,dawatan bikin,gorên mirîyên xwe çêkin,li ser cavkanîyan avê sar vexwen. Gelo tenê wanane?Astengên ku sazûmana tirk amede kirine ew jî  hemû ser wan sikinîne.Bo vê yekê betlane bo kurdên dervay welat barekî giran e. Bi teybetî astengên sazûmana tirk ji peran girîngtirin.

Sala borî ji wan kurdên Ewropayî yan yek jî ez bûm. Gundê me li Dêrsimê ye û ez çû bûm gundê xwe. Çemê gêgîyê ji gundê me nêzik diherike. Bo vê yekê qîza birayê min wiha nav dike: “Çemê bapîrê min.”

Ez li gund vala bûm. Min xwest ku yek carê di çemê gêgîyê de masîyan bigirim. Birayê min ê mezin mamoste Velî li gund bû. Mamoste Velî ji mamostetî yê teqawid bû ye û li gund rez danîye. Min mamoste Velî re wiha got:”Kekê,çawa em dikanin rojekî masîyan çêm de bigirin?”Wî min ra wiha got:”Li jor benda avê heye. Sazûmana tirk pêşîya avê rojane digirî û berdide. Zêdetir danê êvarê avê berdide.Dema ku avê berdidin em nikanin ku tu tiştekî bikin. Bo vê sedemê gerê em danê sibê zu biçin masîyan.”Em dora roydin danê sibê zu çûn masîyan. Malbata min hemû hatibûn masîyan. Ava çêm kêm bû. Me bi torê masîyan hindek masî girtin. Lê belê ez li alîyê din bûm.Tora masîyam gelekî mezin bû;serîyê bendika tora masîyan di destê min de bû.

Birazîyê min gazî min kir û wiha got:”Mamo av hat,torê masîyan cîkî giride û vare vî alîyê çêm!”Min heta ku tora masîyan cîkî girêda,av zêde bû. Malbata min li alîyê gundê me man û ez tenê li alîyê din mam. Av danê sibê hatibû berdan û kûrbuna çêm sê metran zêdetir bû.

 Dema ku min tora masîyan girêdida,ez wiha ketim ramanan:”Ez dikanim ajnê bikim;bila bilindbuna avê bênirxandin,ez ê bi ajnê derbaz wî alîyê dibim.”Min destê xwe kir nav avê, av pir sar bû.Gerê min xwe 300-400 meteyî di avê de berbidan û biçûma ku jêr ji ava sar derbiketima.Bo vê sedemê çavê min ne birîya. Ez çûm Lexanê û bi taksîyê pirra sehîdan ra çûm gundê xwe.

Ajotvanê taksîyê min re wiha got:”Min bîstîye ku ji wan gundên ber avê, bi av berdandinê pênc mirov xendiqîyane. Carekî li gudekê gundî çûne ber çêm beravê,av berdane û avê cil û sitilên gundîyan day ber xwe birîye. Disan gundîk bi tirektora xwe çûye ber çêm ku qumê bînî. Tiraktora mirov di cîyê şilda maye û derneketîye. Xwedîyê tiraktorê çûye gund ku çend mirovan bîne û tiraktora xwe derxinî. Gundî hatine ku av hatîye û tiraktora mirov jî day ber xwe birîye.”

Tê xuya kirin ku sazûmana tirk çemên me jî me ra kirine dujmin;çemên me kurdan ra hêrs dikevin. Sazûmana tirk gor dilê xwe avê berdide û ji kesîyan jî napirsî.Çemên me bêkesin û gelê Kurd jî sêwî maye.

Lê belê aliyê ziman de Kurdistana Bakur meha Tirmeh û Tebaxê de dibe baxçeyê gulan.Kurdên ku derva diçin,navbera xwe de sê zimanan (Kurdî-Tirkî-Almanî,Kurdî-Tirkî-Ingîlîzî,Kurdî-Tirkî-Fransî……) diaxifin. Tu kesik zimanekî safî na axifî û navbera mirovan de jî proplem dernakevin.

Waxta ku hûn min dipirsin,ez betlane gundê xwe tu cîkîdin ra nagarim û astengên sazûmana tirk jî nas nakim.