H. Azad

Mirovê ciddî persengê devê xwe dizane. Dema tiştekî dibêje yan dinivîsîne, pîvanên xwe hene. Da ku li gel xelkê, li gel guhdar û xwendevanan rûreş nebe.

Mirovê mezin mutewazî ye, pesna xwe nade. Ger ew hêja ye, kirinên wî baş in, divê xelk bibîne û bêje.

Şerafettîn Elçî Kurdekî bi emr e, ta ji xortanîya xwe wek mirovekî welatparêz hatîye naskirin. Mebûstî û wezîrtî, demekî kurt jî serokatîya partîyeke piçûk (DKP) kirîye. Her çiqas di sîyasetê da bi hin zaafên xwe, bi ezitî û egosantrîzm hatibe naskirin jî, dîsa jî dema yekî wek wî tiştekî dibêje, mirov jê hêvî dike ku bi pîvan be û persengê devê xwe bizane.

Lê mixabin Elçî, van rojên dawî beyanek daye rojnameyeke hefteyî û tiştên gelek bê pîvan û bê pergal gotine.

Di derheqa avakirina partîyeke legal da ji Elçî dipirsin û dibêjin: “Me bihîstîye tu partîyekê çêdikî, lê çend cêribandinên heta niha bi ser neketin, ku serokatîya yekê ji wan (DKP) we dikir; DBP û HAK-PAR jî du numûneyên mayîn in..”

Elçî dibêje: “DKP partîyeke cuda ye. Divê DKP têkilî wan nebe. DBP û HAK-PAR nebûne tercumanê hîsên netewî. Çimkî îdeolojîyên biyanî hakimî van partîyan e. Ne ku destê wan û gel bi hevdu re girêdayî bûn; hinek, çendek rewşenbîr çawa xwe bi leystokekê mijûl dikin, wiha kir; ew nebûn partîya gel. DKP ji rihê milet derket. DKP temsîlcîyê rihê milet bû….”

Elçî bi wê jî namîne, pê da diçe û dibêje: “Ji serokê PKK pirs kirine: ‘Partîya Kemal Burkay û yên legal ku hene, hûn ji wan ne aciz in, lê hûn ji DKPê, ji Partîya Şerefedîn aciz in.’ Wî gotîye: “Partîya Kemal Burkay û yên di rîya wî de hatine danîn, ew tu car ji me re ne problêm in. Ew pir pir dikarin salona sînemayekî dagirin. Lê eva hanê dikare milet bi xwe re bibe…”

De kerem kin, ji van gotinên bê pîvan û bê endaze em li ser kîjanê bîsekinin?

Çima Şerafettîn û partîya xwe “tercumanê hîsên netewî” ne û DBP û HAK-PAR ne usa ne? Pîvana hîsên netewî çi ye? Gelo ev qenter li cem Şerafettîn Efendî ye?

İdeolojîyên bîyanî çi ne û çima hakimî DBP û HAK-PAR’ê ne?

Her kesek jî zane ku DBP partîyeke demokratîk bû û ji bo Kurdan azadî û demokrasî dixwast û HAK-PAR jî vî tiştî dixwaze. Gelo ferqê “Partîya Şerafettîn” çi ye?

Şerafettîn xwe û “Partîya xwe” pir mezin, DBP û HAK-PAR’ê jî pîr piçûk dibîne û ji bo wan dibêje: “Çendek rewşenbîr leystok dilîzin…”

Gelo ev gotin ne şerm e? Mirovekî ku leystok nalîze, mirovekî kamil ku xwe wek serok dibîne, van gotinan dike? Ma xelk jê napirse: “Ew milletê ku bi te ra ye, Şerafettîn, li ku ye? Ma te kîjan welat zeft kirîye? Ka kirinên te û berhemên te?..”

Em bên gotinên wî di derheqa Kemal Burkay da.. Rojnaman kîngê jê pirsîne û Apo ev gotin kîngê kirîye, -kirîye yan ne kirîye- bi rastî em pê nizanin. Bike jî, ji bo însanekî wek Apo, ku çi hat bîra xwe û ser zmanê xwe dibêje, ne zêde ye. Lê Şerafettîn çima van gotinan bi kar tîne? Berî her tiştî, babet ne Bûrkay û PSK ye. Babet partîyên legal in li welat. Burkay ne mesûlekî, heya endamekî DBP, yan jî HAK-PAR’ê ye.

Li alî din, madem Şerafettîn ewqas qîmet dide gotinên Apo û wan wek referans bi kar tîne, Apo di derheqa wî da jî heya îro, ji “xeterbûnê” wê da gelek tiştê xirab gotîye, gelek caran ew wek ajan, wek merivê dewleta Tirk bi nav kirîye… Şerafettîn wan gotinan jî tîne bîra xwe?

Ne şerm e ku mirov xwe bispêre gotinên Apo?..

Dibe ku Şerafettîn ji Burkay aciz e û firsend dît, jehra dilê xwe rijand. Waxtekî rojnamevanan jê pirsîbûn, gotibûn: “Tu bi hevalên Kemal Burkay ra partî çênakî?”

Şerafettîn gotibû: “Na, ew sosyalîst e, ez bi sosyalîstan ra çênakim!”

Ji Burkay jî pirsîn, lê wî got: “Ger firsend hebe ez bi Şerafettîn ra, di partîyeke legal û demokrat da bi hevra kar dikim. Helbet ez sosyalîst im û ew jî ne sosyalîst e; lê ne şert e ku li ser her tiştî em wek hev bifikirin; em dikarin li ser bernameyeke miştêrek, ji bo azadîya Kurdan û demokratîyê bi hevra kar bikin.”

Yek ji ferqên Burkay û Şerafettîn ev e…

Xuya ye Şerafettîn dijminê sosyalîzmê ye û sosyalîstên Kurd jî wek dijmin dibîne. Lê em sosyalîstên Kurd, welatparêzên dinê wek dijmin nabînin, ew lîberal bin, îslamî bin, ferq nake; ji bo armancên miştêrek em dikarin bi wan ra, di yek cephekî da, heya di yek partîyekê da kar bikin û dikin jî. Yek ji ferqa me sosyalîstan û kesên wek Şerafettîn jî ev e…

Şerafettîn bi sosyalîstên Kurd ra kar nake, lê dijminên milletê Kurd ra dike. Waxtekî di partîya Demirel da (AP) mebûs bû. Piştra ji bo wezîrîyekê transfer bû, çû cem Ecevit.  (Ecevît di sala 1978 da,  11 mebûsên ji partîyên dinê û yên serbixwe, piranî axa û şêxên Kurdan, her yekî vek rişwet wezîrîyek dayê û girt cem xwe, hukumeta Demirel êxist û bi xwe hukumet çêkir. Ji wan 11 kesan yek jî Şerafettîn bû…)

Şerafettîn piştî 12 îlonê jî, ji bo mebûsî li derîyê Baykal xist, li derîyê Erbakan xist, derî ne hişt lêxist… Ango Şerafettîn bi hemû partîyên Tirk yên sazîperest ra, çi çep çi rast, çi Tirkên muhafazakar, çi sosyal demokrat, kemalîst, çi olperest dikare kar bike, lê tenê bi sosyalîstên Kurd ra kar nake!..

Bila be, ji bo me ne xem e! Em ne aşiqê rûyê Şerafettîn in. Lê ev zîhnîyet xizmeta welatparêzîyê, bi taybetî xizmeta yekitîya hêzên welatparêz nake. Divê mirov ji bîr neke ku sosyalîstên dilsoz her usa jî welatparêzên herî baş in û pêşengîya şoreşa rizgarîyê kirine li gelek welatan. Li welatê me jî xizmeta wan li ber çavan e.

Em bêjin di vî warî da allerjîyeke Şerafettîn heye dijî me sosyalîstan. Bila keremke welatparêzên dinê ra kar bike… Lê Şerafettîn wê jî nake. HAK-PAR nimûne ye. Partîyeke sosyalîst, ango yeke “gunekar” nine, bi bernama û armanc partîyeke demokrat e, ji bo gel û welat azadî û demokratî dixwaze û bo wê kar dike. Gellek însanên welatparêz yên Kurd, çi sosyalîst, çi sosyal demokrat, çi lîberal, çi dîndar, di refên wê da yek bûne. Serokê xwe ji malbateke bi rûmet, nebîyê Şêx Saîdê Pîran, Abdulmelîk Firat e, bi welatparêzîya xwe nas e. Bila Şerafettîn keremke tevî wî kar bike. Lê wê jî nake…

Ji ber ku Şerafettîn partîyekê dixwaze tenê ji bo xwe! Ew bibe serok û tim serok bimîne! Dikanek pîçûk be, yê wî be, yan mîxtarê gundekî be û gundê wî be, têrê dike…

Di salên borî da jî, dema DEP, DDP û DBP çêbûn, dema HAK-PAR çêbû, dîsa însanên welatparêz ji Şerafettîn ra pêşnîyar birin, gotin “were em bi hevra kar bikin.” Şerafettîn şert danî, got: “Divê ez bibim serok!” Heya xwest ku “meclîsa partîyê” jî bi xwe hilbijêre!..

Eger ferqek di navbera DKP û yên dinê da (DDP, DBP û HAK-PAR) heye ev e: DKP “Partîya Şerafettîn” e, ango yê mirovekî ye û di partîyeke han da tu car demokratî nabe; lê partîyên dinê ne malê kesekî û çend kesan in, ew partîyên temamîya kesên rêvebir û endaman in û ji bo xizmeta gel in, rêxistinên demokrat in.

Şerafettîn xwe wek mirovekî lîberal nîşan dide; lê bi vî şiklî mirov nikare bibe lîberal jî.

Em bên mesela hêz û giranîyê… Gelo Şerafettîn Elçî ewqas bi xwe qaîl e, heya îro çi kirîye? Di dema wezîrtîya xwe da gotineke baş kir, got “Ez Kurd im û li Tirkîyê Kurd hene…” Wê demê ev gotineke bi cesaret bû, bi taybetî ji devê wezîrekî hukumeta Tirk derkeve. Em jî bi vê gotinê kêfxweş bûn û me sosyalîstên Kurd di Roja Welat da resmê Şerafettîn danî û pesna wî da.

Xuya ye ku em mirovê xêrxwaz û qedirnas in, yek tiştê baş bike, em li pişt in.

Lê piştî wê Şerafettîn heya îro çi kir? Kar û xebata wî çi ye? Çend sal berê partîyek bi navê “Demokratîk Kîtle Partîsî” çêkir û middetekî şunda hat girtin. Şerafettîn ku ewqas pesna xwe û partîya xwe ya heyî û neyî dide, gelo wê partîyê çi kar kir, çi marifet nîşan da, şerafettîn çi kir? Gelo çalakîyek, mîtîngek, meşek, daxwazek tê bîra kesî?

Na, em heqê wî nexwin, carê çûbû Stokholmê ku konferansekê bide, Apocîyan êrîş kirin, civîna wî belav kirin. Gelo ew “kîtle”ya mezin û ew milletê “lî dû wî” li ku bû, çima ew ne parast?..

Xuya ye Şerafettîn, wek mêras, di bazarê da hîn wê gotinê xerc dike: “Ez Kurd im û li Tirkîyê Kurd hene…”

Lê divê ji bîr neke ku, berî wî jî gelek kesan, ne ku tenê Kurdbûna xwe, hebûna gelê Kurd û Kurdistanê jî gotin û ji bo vê ketin zindanên Tirkan.

Va ye emrê Şerafettîn hema hema dighê heftê salî; gelo, ji wezîrîyeke Tirkan û pere qezenckirinê pê ve, berhemên wî çi ne?

Û piştî vê saetê Şerefettîn ji bo Kurdan çi dikare bike? Ger bike jî, ma şert e ew serî bikişîne?

Kemal Burkay, hîn di hal û rewşeke berhemder da ji serokîya partîya xwe vekişî, rê ji xortan ra vekir û dîsa jî xizmet dike, ma Şerafettîn jî nikare usa bike? Li meydanê hazir “partîyeke wî” jî tune ku, ez bêjim destê xwe jê nabe…

Her usa jî, kar û xebata Partîya Sosyalîst a Kurdistan (PSK), ku xebateke bê westan û berhemdar e û 30 sal e dajo û tê, di sîyaseta Kurdan da, di karê rêxistinî, weşanî û çandî da, di warê dîplomasî da, bi sedan, bi hezaran çalakî û berhem, li ber çavan e. Yê ku dibîne dibîne, yê ku nabîne jî kêfa xwe ye…

Em fedî dikin ku rola xwe û kirinên xwe bi yên Şerafettîn ra qiyas bikin…

Ji gotinên Şerafettîn wek “çendek rewşenbîr” xuya dibe ku, ew rewşenbîrîyê tiştekî piçûk dibîne. Ev gotina “çendek rewşenbîr” ji bo me, ne gotineke teze ye û berî Şerafettîn jî gelekan ev benîşt cûtin û dilê xwe pê sar kirin. Lê benîşteke pûç e, gotineke ne rast e. Ji xwe di civata me Kurdan da, mixabin rastî gelekan aciz dike û derew kêfa wan tîne…

Hevalên me ne axa ne, ne patron in, lê piranî karker in, gundîyên feqîr in, mamoste ne, însanê xebatkar in.

Tenê nimûnekê bidim: Sekriterê PSK ya teze, Mesûd Tek, heya salek berê li firinekê karkerî dikir. Sibehan di saet şeşan da radibû diçû, êvaran û rojên tatîlê jî karê partîyê dikir.

Ger qet tiştekî me yê din nebe jî, hebûna Federasyona Komelên Karkerên Kurdistan (KOMKAR) li Elmanya û li gelek welatên Ewrûpa, xwedîyê van gotinan derewîn derdixe..

Hevalên me him karker û însanê xebatkar in, him jî, rewşenbîr nebin jî, bîra wan rewşen e; ji bo gel û welat û dinyayê gelek tiştên baş difikirin û dikin.

Xuya ye, wek wan kesan, Elçî jî, bi vê gotinê rewşenbîran piçûk dibîne. Xwezî ewqas rewşenbîrê me hebana, salonek tijî bikirana… Hingê sîyaseta Kurd gelek xurt dibû, hişyarkirin û rêzkirina gel gelek hêsan dibû.

Kêmasîya mezin ya tevgera Kurd, mixabin kêmasîya rewşenbîran e. Rewşenbîrên wek rewşenbîr; zana, asofireh, dilpak, dirist û fidakar… Ger ev kêmasî ne bana tevgera Kurd di warê sîyasî da ewqas şaşî û xeletî ne dikir, xwe ji planên dijmin û har û hovîyên şaş û nezanan diparast û dikaribû ji ser astengên egoîstan bi rehetî derbaz be, di rêyeke rast da yekitîya xwe pêk bîne…

Şerm e Şerafettîn, şerm e, tu êdî di emrekî kamil da yî û divê dilê te jî kamil be û persengê devê xwe bizanî…

-------------------------------------------------

(*) Piştî nivîsa delal ya Kek Yilmaz (Çamlibel) ya bi navê “Acayip Tipler” (Mirovên Ecêb), dibe ku ne hewce bû li ser gotinên Şerafettin cara duwem bê nivîsandin. Lê dema nivîsa wî derket ya min jî hazir bû. Him jî ya Kek Yilmaz bi Tirkî ye, ya min bi Kurdî ye. Ango xwendevanên ku bi Tirkî nizanin dikarin bixwînin û ji meselê haydar bin...