Ilısu işi yattı..
Dicle üzerinde
kurulması planlanan Ilısu Barajı´na kredi sağlayacak olan
İsviçre bankası, Union Bank of Switzerland de projeden çekildi.
Konsorsiyumdaki İsveç, İtalyan ve İngiliz şirketleri ise daha
önce çekilmişlerdi.
Böylece, Tarihi
Hasankeyf´le birlikte Dicle çevresindeki geniş bir alanı,
verimli tarım toprağını sular altında bırakacak ve onbinlerce
Kürt köylüsünü yerinden yurdundan edecek Ilısu Barajı projesi
suya düşmüş görünüyor.
İsviçre Bankası
sözkonusu projeden çekilme gerekçesi olarak, barajın yapılması
durumunda geniş ve zengin bir arkeolojik alanın, özellikle
de tarihi Hasankeyfín sular altında kalacağını, ayrıca 30
bin dolayındaki Kürt köylüsünün göç edeceğini, kalanların
ise sıtma ile yüzyüze kalacağını gösterdi.
Daha önce krediye
destek veren İsviçre hükümeti, barajın yapılması durumunda
yaratacağı çevre sorunlarını önlemek, zararı asgariye indirmek
için tedbirler alınmasını ve bir “uluslararası gözlem heyeti”
oluşturulmasını şart koşmuştu. Ne var ki Türk hükümeti, içişlerine
müdahale sayarak buna uymadı.
Türk hükümetinin
hem baraj alanına giren yerlerdeki tarihi eserleri korumak
ve kurtarmak, hem de su altında kalacak köy ve kasabalar halkının
iskanı için herhangi bir tedbire başvurmaması, kamuoyunda
yoğun tepki yarattı. Sonuçta bu projeye destek veren ülkeler
ve şirketler bir bir çekildiler.
Ilısu barajının
yapım bedeli bir milyarın üzerinde hesaplanmıştı ve bunu yukarda
adları sayılan şirketler taahhüt etmişlerdi. Ancak bu şirketlerin
tümünün projeden çekilmesiyle bu iş, en azından yakın dönem
için yatmış görünüyor. Bu tarihi mirasın ve çevrenin korunması,
göçün önlenmesi bakımından bir kazanımdır.
Öte yandan Türk
hükümetinin sözcüleri inatlarından vazgeçmemiş görünüyorlar.
Yeter parayı veya kredi buldukları zaman bu projeyi canlandıracaklarına
kuşku olmasın. Bu adamlar ne tarihi mirasa değer veriyorlar,
ne de insanlarımızın durumu onları ilgilendiriyor.
Zaten ellerinden
gelse Kürdistan´da tek bir Kürt bırakmıyacaklar.. Bu barajlar
onlar için aynı zamanda Kürtleri göçe zorlamanın bir aracıdır.
Güzelim Munzur vadisini bent ve barajlarla boğma çabalarının
da temel amacı budur..
|