PSK PSK Bulten KOMKAR Roja Nû Weþan / Yayýn Link Arþiv
Dengê Kurdistan
PSK
PSK Bulten
KOMKAR
Roja Nû
Weþan/Yayýn
Arþiv
Link
Pirs û Bersiv
Soru - Cevap
Webmaster
psk@kurdistan.nu
 
 

Ji þer ra erê yan na?

Ferhad CAN

Pirsa Ýraqê roj bi roj germtir dibe, xuya ye, ger Saddam dev ji hukma xwe bernede þer nêzîk e.

Li dinyayê hin devlet û kes li gel êrîþa Amêrîkê ne, ango þer dixwazin. Gelek devlet û kes jî dijî þer in. Hin kes ji me dipirsin, gelo sîyaseta we çi ye, heya hin kes dibêjin, “raya we ne zelal e, hûn þer dixwazin yan na?”

Ez dibêm raya me wek sosyalîstên Kurd, her usa jî wek þexs ya min, di vî warî da zelal e. Lê ew ne bersîveke “erê” yan “na” ye. Ji ber ku ev pirseke gelek kompleks e, mîna giloka girêkan e. Gelek alîyên vê pirsgirêkê heye ku divê meriv bide ber çavan. Erê yan nayek  dibe ku hêsan e, lê têrê nake, nabe bersîva vê pirsê.

Berî hertiþtî, wek sosyalîstên Kurd em ne þerxwaz in, em dixwazin li hemû dinyayê pirsgirêk bi rîya aþitîyê û gor dadîyê çareser bin, li kesî neheqî nebe.

Lê di dinyayê da neheqî heye, zulm heye. Dijî neheqî û zulmê berxwedan heq e.

Ango þerê ku zalim û neheq derdixin em ne pêra ne, li dij in. Lê em piþtgirîya þerê bindestan dikin. Ango em ne pasîfîst în.

Her usa jî di dinyayê da her pirsgirêkek taybetîyên xwe heye, divê meriv wan taybetîyan bide ber çavan. Em bên mesela /raqê:

Amêrîka û Îngiliz çima þerê Saddam, yan jî þerê sazûmana Bexdayê dikin?

Yek ji tirsa terorê. Teror rastîyek e. Di 11 Îlona sala 2001 da çi bû, herkesî dît. Di dest Saddam da çekên kîmyewî û bîyolojîk jî hene; di salên çûyî da bi taybetî dijî Kurdan bî kar anî, sibe jî dikare dijî hinekên dinê bi kar bîne. Amêrîka, bi taybetî /sraîl ji vê yekê ditirsin. Sebebek ev e.

Helbet sebebên dinê jî hene. Wekî gelek kes dibêjin, sebebek mezin jî mafên þîrketên sîlahan û yên niftê ne. Ew, ku rola wan di aborî û sîyaseta Amêrîkê da gelek mezin e û îro hukma Bush wan temsîl dike, dixwazin dest daynin ser nifta /raqê û mintiqê bi tevayî bigrin bin qontrola xwe.

Helbet em li dijî þerekî han in ku bi vê armancê çêdibe, ango bi destê hêzekî mezin wek Amêrîka û bo mafê þêrketên sîlah û niftê. Teror jî tenê bi rîya þer çareser nabe. Sebebê terorê çi ye divê meriv li ser bisekine û sebeban (ku neheqî û zulm û zêrandin e, heya terora dewletan bi xwe ye) ji ortê hilîne. 

Heya Kurdên Ýraqê ku, ewqas ji Saddam zulm û xirabî dîtine, ne li gel þer in. Þer dikare careke din zirareke mezin bide Kurdan. Saddam dikare dîsa eskerê xwe bajo Kurdistanê û çekên kîmyewî bi kar bîne. Tirkîye û Îran dikarin têkil bin û Kurdistan cardin di bin lingan da here, destkevtîyên heyî, aþitî û aramîya heyî jî bikeve xeterê.

Lê xuya ye him hêza me têr nake ku pêþî li þer bigrin, him jî ew ne karê me Kurdan, sosyalîstan û mirovên demokrat e ku di þerê navbera Amêrîka û Saddam da dijî Amêrîka û Îngiliz derkevin û piþtgirîya Saddam û sazûmana wî bikin.

Em di vî þerî da ne teref in.

Hin kes dibêjin Amêrîka emperyalîst e, divê em dij derkevin. Eva dîtineke gelek þematîk e. Evana xirabî û zulma sazûmana Saddam nagrin ber çavan û bibê nebê piþtgirîya vî dîktatorê xwînxwar dikin.

Hin kes bi navê aþitîxwazî dijî þer in. Dibêjin zarokên bêgune, jin, mêr û êxtîyarên masûm wê bimirin, Ýraq ser û bin be. Eva bi alîyekê rast e. Lê ew jî nadin ber çavan ku þerxwazê herî mezin li heremê Saddam bi xwe ye. Kesî qasî wî jin û zarok ne kuþtîye û ne bûye sebebê kuþtina wan û ser û bin bûna Ýraqê..

Saddam bi salan þerê Kurdan kir, Kurdistan ser û bin kir. Heya çekên kîmyewî bi kar anî. Sê caran Kurd bi sed hezaran ajote sînorên Tirkîye û Îranê. Di enfalan da bi deh hezaran kurd Kuþt.

Þerê Ýraq-Îranê derxist, bû sebebê kuþtina mîlyonek însan û ser û bin bûna herdu welatan.

Kuweyt dagir kir û bû sebebê þerê Kendavê û esker û milletê xwe di vî þerî da telef kir, welatê xwe xirab kir.

Ew êþ, feqîrî û belengazîya ku xelkê Ýraqê dikiþîne sebebê mezin Saddam bi xwe ye.

Mixalefeta Ýraqê jî, çi Kurd çi Ereb, dixwaze ku Saddam û rejîma wî biruxe, çekên kîmyewî û bîyolojîk nemînin, sazûmaneke demokrat û federal ava be. Eva daxwazeke baþ e.

Ango em þer naxwazin, lê çûna Saddam û guhartineke han dixwazin. Ev yek bi rîya þer, bi destê Amêrîkê jî bibe tiþtekî baþ e.

Hin kes dibêjin, ev tiþt ne karê Amêrîkê ye, divê  bi destê Ýraqîyan be. Xwezî usa bibûya, lê nebû. Xuya ye nabe jî. Saddam ew pelixandin, di wan da teqet ne hiþt.

Hin kes dibêjin, ger dijî Saddam tiþtek bê kirin divê bi dest û biryara RMY (Rêxistina Milletên Yekbûyî - UNO) be. Xwezî usa bibûya. Lê RMY li himber kirinên Saddam, bi taybetî yên dijî Kurdan bêdeng ma. Tiþtê ku Saddam kir curma dijî mirovetîyê bû, jenosîd bû. Lê RMY li himber van tiþtan wek kor û ker û lal bû. Çawa ku li himber kirinên Tirkîyê jî usa ye..

Milletên Yekbûyî (ya rastî dewletên yeknebûyî) çima bi yek destî bi pêsîra Saddam nagire, nabe mehkeme nake? Milletên Yekbûyî, mixabin dengê jaran, bindestan nabihîse.

Fransî, Alman û Ûris, ji ber ku pêvendîyên xwe û ticareta xwe bi Ýraqê ra baþ in, naxwazin Saddam biçe.

Tirsa dewletên heremê, yên wek Tirkîyê, Îran, Suudî û yên dinê jî malûm e. Hemû, ji hilweþîna statûkoyê ditirsin. Hinekan wek Ýraqê pirsa wan ê Kurd heye, parçekî Kurdistanê dagir kirine, naxwazin sînor bilivin, yan federalî çêbe.

Bi dawî raya me ev e. Em þer naxwazin; lê dema Amêrîka û Îngiliz êrîþî ser Saddam bikin, hukma wî hilweþînin em gelek kêfxweþ dibin.

Belê emperyalîzm xirab e. Lê Saddam û hukma wî jî xirab e. Mao gotibû: “Ger yekî xirab li yekî xirab xe, ew ji bo baþan baþ e!”

Em dixwazin ev dîktatorî hilweþe, li cî Ýraqeke demokrat û federal ava be.

Ger li Rojhilata Navîn statûko hilweþe û dor bê yên dinê jî baþtir dibe. Ev ne xema me Sosyalîstên Kurdan e. Divê xema hemû sosyalîst, demokrat û aþitîxwazên heremê jî nebe..

Dîsa em gelek eþkere dijî têkilbûn û êrîþgerîya Tirkîyê ne. Ji ber ku þerê Amêrîkê dijî dîktatorîya Ýraqê ye, lê yê Tirkan dijî Kurdan e, ango dijî gel û milletekî ye.

Ma ev helwest ne zelal e? Divê em îlle bêjin erê yan na?..

 
PSK Bulten © 2003