Li Kerkûkê Tirk tevdidin

Kemal Burkay

Berdevikên dewlet û hukumeta Tirk û medyaya wan, van rojên dawî cardin germ bûne û şematê dinê derdixin li ser pirsa Kerkûkê û li ser kar û xebata Kurdan ji bo federalîyê. Dibêjin: “li Iraqê federalî tucar nabe! Kerkûk bajarê Tirkmenan e! Dema Kurd van tiştan bixwazin Iraq tevî hev dibe, şerê navxweyî derdikeve…”

Berpirsîyarên dewleta Tirk nuha, bûyerên Kerkûkê yên dawî jî wek delîl nîşan didin û dibezin ber derê Amêrîkîyan, dibêjin, “tiştekî bikin, Kurdan bidine sekinandin!”

Lê bi rastî, ew bûyerên vê dawîyê ku li Hewlêr û Kerkûkê çêdibin, bi raya me bi temamî berhemên dewleta Tirk in, bi destê tîmên taybetî û casûsên wan ên nav Tirkmenan pêk tên. Tirk him bi xwe dikin, him jî xelkê pê gunekar dikin.

Eva ji bo herkesekî ne sir e. Tirk ji hilweşandina sazûmana Saddam gelek aciz bûn. Berê ne dixwestin ku dijî vê sazûmana har û hov şer derkeve. Piştî destpêkirina şer, xwestin hêzên peyman bi ser nekevin. Piştî şer heya îro jî daxwaza wan ew e ku, ev sazîya teze cîyê xwe negre, berxwedana Beesîyan û hevalbendên wan berdewam be, Amêrîka û hêzên peyman bi tevayî bêzar bin û ji Iraqê birevin.

Sebebê vê helwestê jî eyan e: şovîn û kevneperestên Tirk ji avabûna sazîyeke demokrat û federal li Iraqê gelek ditirsin û vê yekê wek mirina xwe dibînin.

Şovîn û kevneperestên Tirk, berî şer û piştî şer xwestin tevî Amêrîkanîyan leşkerê xwe bikin Iraqê û Kurdistana Başûr dagir bikin. Di vî warî da bi ser ne ketin. Lê bi destê tîmên xwe yên taybetî û casûs û peyayên xwe hewl dan ku bi taybetî Kurdistana başûr tevdin, aramîya vê derê xirab bikin. Çend caran li ser curm hatin girtin. Sîlehê ku wan dişand hêla Kerkûkê kete destê Amêrîkîyan. Carê jî, ku hazirî dikirin êrîş bibin ser Walîyê Kerkûkê, li Silêmanîyê hatin girtin, rezîl û ruswa bûn..

Li vê dawîyê, kar û xebata Kurdan ji bo yekitîya hukumetê û pêşnîyarên wan li ser şiklê federalîyê, acizîya Tirkan gelek mezin kir. Hema dest bi laf û gefan kirin. Piştî wê jî teqînên Hewlêrê çêbûn û Tirkmen û Beesîyên li Kerkûkê teşqele derxistin, xwîn rijandin.

Serda jî, bona vê alozîyê Kurdan gunekar dikin.  Tiştê ku Kurdan kirîye çi ye? Pêşnîyarê xwe kirine ji bo sazîyeke federal. Gelo ne heqê Kurdan e? Çima Tirk ji bo 150 hezar Tirkê Qibrisê heya bi federalîyê qayîl nabin û dewleteke cuda dixwazin, ji bo 5 mîlyon Kurdê Başûr ev ne heq e?

Wezîrê Derva yê Tirkîyê, Avdila Gul dibêje, “ev yek tucar nabe!” Serokwezîrê wan Erdoğan jî dibêje, “li tu derê dinyayê federalîya li ser esasê etnîkî  tu berhemeke baş ne daye û ne meşîyaye..”

Gelo, madem usa ye, Kanada çi ye, Belçîka çi ye? Ew Bosna-Hersek çi ye? Heya ew tiştê ku tu li Qibrisê dixwazî çi ye?..

Xuya ye, yan vana bi xwe ehmeq in, yan jî dinyayê dikin cîyê ehmeqan.

Bûyerên dawî yên li Kurdistana Başûr çêdibin, nîşan didin ku Tirk û peyayên xwe êdî eşkere tevhevîyê derdixin, da ku xwîn birije, rewş aloz be. Berekî va Tirkmenan kiş dikin, berekî va Ereban… Heya bi Erebên Iraqê namînin, dibezin Sûrîyê, Misrê û welatên dinê.

Serokê Yekitîya Ereban Amr Musa jî, dengê xwe bilind dike, dibêje: “Li Iraqê tucar federalî nabe!” Belê, Amr Musayê ku, goya mafê Filistînîyan diparêze û serbestîya wan dixwaze, dema dor tê Kurdan, li ba dagirkeran cîyê xwe digre, dagirkerîyê ji xwe ra heq dibîne!

Mirov li himber durutîyeke han şaş û metel dimîne. Xuya ye di vana da qet vîcdan tune.

Lê bila tune be, ne xem e! Heya nuha jî tune bû… Dema Kurd yek bin û ji heq û daxwazên xwe ra xwedî derkevin, kes nikare pêşî li wan bigre. Ev e şertê serketinê. İro em bi dilekî şa dibînin ku Kurd di vî warî da hişyar in û yek in. Partîyên Kurd bi hevra û Parlamena Kurdistanê bi yek dengî daxwaz û biryara federalî bilind kir, esasên qanûna esasî danî pêşîyê.

Dema Kurd di vê xetê da bimeşin û rê nedin dubendîyê, yekitîya xwe wek çavê xwe biparêzin, hingê ne heddê kesî ye ku rê li ber wan bigrin.

İro em Kurd federalîyê dixwazin li ser esasê wekhevîyê. Em dixwazin li ser erda xwe hukumran bin, karê welatê xwe bi destê xwe bi rêva bibin. Ev tişt wek şîrê dîya me li me helal e. Ev daxwaz ne dijî Ereban e, ne jî dijî Tirkmenan e. Heya cara pêşîn e ku em heqê hûrgelên wek Tirkmen û Aşûrîyan jî diparêzin û dixwazin di qanûna esasî da cî bigre.

Gelo ji vê xweştir û baştir çi heye? Ereb divê cejnê bikin ku Kurd yekitîya Iraqê dixwazin. Tirkmen divê cejnê bikin ku di saya federalîyê da cara pêşîn e dibin xwedî heq.

Lê ew Tirkmenên ku dijî federalîyê derdikevin û vê tevhevîyê derdixinin kî ne? Evana bi rastî Tirkmenan temsîl dikin? Na û sed carî na. Evana di nav Tirkmenan da komeke piçûk in. Evana berdestik û maşikê dewleta Tirk in. Ajanên dewleta Tirk wan bi kar tînin, kiş dikin, da ku pêşî li vê guhartina pîroz bigrin. Da ku Kurd û Ereb û Tirkmen bi hev kevin, xwîn birije, Tirkîye û İran û hinên dinê jî tilîya xwe bikin Iraqê û li vir sazîyeke federal û demokrat çênebe; sîstema kevn a zordest her bimîne û berdewam be.

Federalîyeke demokrat li ser esasê wekhevîyê, pîrsa Kurd wê yekcar çareser bike û aşitîyê bîne Kurdistana Başûr û Iraqê. Kurd, Ereb û xelkên dinê bîhna azadîyê wê bistînin, welat pêşva biçe, Iraq bibe nimûneyeke delal ji bo hemû heremê.

Divê hemû Kurd, Ereb û Tirkmenên xwedî aqil û îzan di vî warî da hişyar bin. Rê nedin xiraban. Firsendeke dîrokî ketîye destê wan, vê firsendê heram nekin.

Lê dema Ereb û hinên dinê ji wekhevîyê û federalîyê ra razî ne bin, hingê heqê Kurdan e ku cuda bin û dewleta xwe ya serbixwe ava bikin. Ev tişt jî wek şîrê dîya me helal e.

Em  Kurd ne sêwîyê dinyayê ne. Me ji bo azadîyê bedêleke gelek mezin daye û êdî kes nikare li Kurdistana Başûr -ku sêzde sal e ev parçe azad e- bendê bindestîyê cardin bike stûyê me…

Li dawîya dawî, emê vî bendî li hemû parçeyên Kurdistanê bişkînin!