Avrupa’da Coşkulu Newroz kutlamaları

Kürtler, Mart ayının ikinci haftasından itibaren Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde, çeşitli kentlerde Newrozu coşkuyla kutladılar. Birçok yerde Kürdistanlı örgütler Newrozu birlikte kutladılar. Bu geleneğin geçen yıla göre genişleyerek devam ettiği görüldü. Kapalı salon toplantılarının yanısıra açık alanlarda ateşler yakıldı.

FEDERAL ALMANYA’DA:

Wuppertal’de Newroz Şenliği

Kürt partileri bu yıl da Federal Almanya’da Newroz şenliklerini birlikte düzenlediler, Newrozu birlikte kutladılar. Bu yıl ortak gece 31 Mart tarihinde Wuppertal’da yapıldı. 17 kadar partinin ortaklaşa düzenlediği geceye 5000’i aşkın bir kitle katıldı ve Newroz büyük bir coşkuyla kutlandı.

Geceyi ortak bir komite eliyle birlikte düzenleyen örgütler şunlardı: İran KDP, PRK (Rızgari), PSK, PADEK, PİK, RSDK, ÎA, PDPKS, PYDS (Yekıti), PHGK-S, PSK-S, PDK-S (El Parti), PDKS, PÇK-S, PDK-Bakur, KTP, PDK-Irak ve YNK da bu toplantıya dayanışma gösterdiler.

Gecede düzenleyici komitenin Almanca ve Kürtçe (üç lehçede: Kurmanci, Sorani ve Zazaki) hazırladığı bir bildiri dağıtıldı.

Gece Koma Diyar’ın okuduğu Kürt ulusal marşı Ey Reqib’le başladı. Salondaki binlerce kişi de bir ağızdan marşa katıldı. 31 Mart günü aynı zamanda Mahabad Kürt Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Gazi Muhammed’in asılarak şehit edildiği gündü ve genel olarak Kürdistan şehitleri günüydü. Hem bu nedenle tüm Kürdistan şehitleri için, hem de geçen Mart ayı içinde yitirdiğimiz Nurettin Basut ve Suriyeli Kürt şair Seydayö Tirêj için bir dakikalık saygı duruşu yapıldı. Aynı anda da diya gösterimi yoluyla sahnedeki büyük berdeye geçmişteki Kürt devrimlerinin saygın liderleri Gazi Muhammed’in Şeyh Said’in, Seyit Rıza’nın, Mustafa Barzani’nin ve Kasım Lo’nun görüntüleri yansıtıldı.

Birçok örgütün temsilcileri ya gecede hazır bulunmuş, ya da mesaj göndermişlerdi.

Kürt sanatçıları Şıvan Perwer, Necmeddin Xulami, Şirin, Bıha Çeko, Yılmaz Çelik, Said Gebari, Gulistan, Roni Can şarkı ve türküleriyle, Necmi kemanıyla, müzik grupları üç Kürt lehçesinden okudukları şarkılarla geceye renk ve coşku kattılar. Govend grupları Koma Diyar ile Azadi ü Jiyan da halk oyunlarıyla geceyi coşturdular. Geç saatlere kadar halaylar çekildi.

20 Mart akşamı Almanya’nın çeşitli kentlerinde değişik biçimlerde, özellikle dışarda açık alanda ateşler yakılarak Newroz kutlandı.

Bremen’de 20 Mart akşamı KOMKAR ve Yekıti ((Suriye) birlikte, yaklaşık 250 kişilik bir kitlenin katılımıyla açık alanda ateşler yakarak, davul zurna eşliğinde, şarkılar söyleyip halay çekerek newrozu kutladılar.  

Bottrop’ta yaklaşık 400 kişinin katılımıyla yine açık alanda ateşler yakılarak ve davul zurna vee Kürt sanatçılar Fatê, Koma Bêdıl ve Ozan Leyla’nın söyledikleri şarkılar eşliğinde halay çekilerek Newroz kutlandı.

Nurnberg’de ise PSK, YNK ve PDK ile Irak Komünist Partisi birlikte kentin bir alanında, 500’ü aşkın bir katılımla,  ateşler yakarak Newrozu ortaklaşa bir eylemle, yine davul zurna eşliğinde ve şarkılarla, halaylarla kutladılar.

Münih’te KOMKAR-Münih’in ve Kürt Kültür Derneği’nin çağrısıyla yine 20 Mart akşamı yaklaşık 200 kişinin katılımıyla, açık alanda ateşler yakılarak davul-zurna eşliğinde Newroz kutlandı.

Hamburg’da, KOMKAR-Hamburg, Hevkar, Komcıwan, KDP-Irak ve PİK ortaklaşa Newrozu, 20 Mart’ta açık alanda ateşler yakarak ve havai fişeklerle, 21 Mart’ta ise kapalı salon toplantısıyla kutladılar. Cıwan Haco ve öteki Kürt sanatçıların okuduğu şarkılar eşliğinde gece boyunca halaylar çekildi. Kutlamaya 600’ü aşkın bir kitle katıldı.

21 Mart akşamı da Wuppertal’de 200 kişinin katılımıyla açık havada ateşler yakılarak ve ayrıca bir kapalı salon toplantısıyla, Koma Nemrud ve Ozan leyla’nın söylediği türküler eşliğinde Newroz kutlandı. Bu eyleme 200 dolayında bir kitle katıldı.

Aynı akşam Duisburg’da 500 kişinin katılımıyla yine ateşler yakılarak, yerel Kürt sanatçıların söyledikleri şarkı ve türküler eşliğinde Newroz kutlandı. Seyircilere bir skeç sunuldu.

Başkent Berlin’de Newroz, KOMKAR-Berlin, PYDKS, Yekıti (Suriye), Xoybun ve Sozık adlı derneğin ortaklaşa düzenlediği bir geceyle,  23 Mart günü 1000 dolayında bir kitlenin katılımıyla kutlandı. Sanatçılar Gulistan Sobari, Awaz, Kemal Kahraman, Natalya ile Koma Berfin söyledikleri şarkı ve türkülerle, Koma Dilan, Koma Kulilkên Kurdistan (çocuk folkloru) ve Koma Tirêj adlı folklor ekipleri ise oynadıkları oyunlarla geceye renk kattılar.

LONDRA KOMKAR-İngiltere’nin düzenlediği ve 10 Mart’ta yapılan geceye yaklaşık 1200 kişi katıldı. Sanatçılar Şıvan Perwer, Fatê, Erdal Erzincanlı ile Koma Bedil, Grup Anatolia ve KOMKAR’ın müzik gruplarının sunduğu şarkı ve türkülerin eşliğinde coşkulu bir Newroz gecesi yaşandı. İngiliz İşçi Partili milletvekili Jeremy Corbyn gecede yaptığı konuşmada Kürt halkının haklı mücadelesine desteğini dile getirdi.

İsviçre-Bern

Bu yıl İsviçre’de Newroz, bir süre önce değişik parçalardan çeşitli Kürt örgütlerinin biraraya gelmesiyle oluşturulan “Navenda Hevkari ya Kurdi lı Swisrê”nin düzenlediği bir gece ile kutlandı. 6 Nisan günü Bern kentinde düzenlenen geceye 2000’i aşkın bir kitle katıldı. Öyle ki tutulan salon kitleye dar geldi.

Gecede Kürt sanatçıları Şıvan Perwer, Celil Aşid, Salar, Fatê, İsmail Mamle, Nebez Baban ve Koma Aşıti, okudukları şarkı ve türkülerle kitleyi coşturdular. Gece boyunca halaylar çekildi.

Düzenli ve coşkulu geçen gece bir grup PKK yandaşı tarafından sabote edilmek istendi. Bu grup, önce slogan atarak, daha sonra ise Şıvan Perwer’in sahneye çıkmasıyla ona sataşarak gecenin havasını bozdular. Bu nedenle önce uyarıldılar. Ama olumsuz tavır ve tutumlarını sürdürmeleri, sanatçı ve konuklara saldırarak panik yaratmaya kalkışmaları üzerine, görevliler ve konuklar tarafından dışarı atıldılar ve şenlik geç saatlere kadar coşku içinde devam etti.

Çeşitli parçalardan Kürt örgütleri, gecede olay çıkaran PKK yandaşlarının tutumunu kınadılar. Navenda Hevkariya Kurdi lı Swisrö de, daha sonra yaptığı açıklamada, geçmişten beri öteki Kürt örgütlerinin eylem ve çalışmalarına tahammül edemeyen, zaman zaman olay çıkaran bu kesimin tutumunu kınadı ve bunun Kürtlerin imajına zarar verdiğini, sadece Kürt halkının karşıtlarına yaradığını dile getirdi.   

İsveç-Stokholm:

İsveç’te Newroz, açık alanda ateşler yakılarak ve salon şenlikleriyle kutlandı.

22 Mart günü akşamı İsveç Federasyonu’nun çağrısıyla Stokholm’un Tensta semtinde açık havada üç bin dolayında bir kitlenin katılımıyla ateşler yakıldı ve davul-zurna eşliğinde halaylar çekildi. Havanın yağmurlu ve soğuk olmasına rağmen ilgi büyüktü.

23 Mart gecesi ise yine İsveç Kürt Federasyon’un Solna Hallen’de düzenlediği kapalı salon toplantısıyla Newroz coşkuyla kutlandı. Geceye dört bine yakın bir kitle katıldı. İlgi geçmiş yıllara göre oldukça büyüktü. Gecede Federasyon Başkanı Keya İzol ve Kürdistan Yerel Hükümeti Temsilcisi Taha Bervari birer konuşma yaptılar. Geceye Kürt sanatçıları Feqiyê Teyran, Hesen Şerifi, Kemal Mıhemet, Ziya Esad, Hesen Melle, Xeyro Melle ve Hozan Cano katılarak Kürtçe şarkılar ve halk türküleri okudular. Kürt sanatçıları Nıştıman ve Ozo Kürt ana-babalarla çocuklarının ilişkilerini hicveden bir skeç sundular. Akşam saat 7’de başlayan gece geç saatlere kadar sürdü. Çoğunu gençlerin oluşturduğu binlerce kişi coşkuyla govend çekti.

Danimarka’da Newroz hem bir mücedele günü, hem de bir bayram gűnű olarak kutlandı. Newroz, Kűrdistan’ın 4 parçasından 10 őrgűtűn oluşturduğu bir komite tarafindan dűzenlendi. Bu yıl Newroz Danimarka’da Őzgűr Kűrdistan’a selam olması için, temsili olarak, dűzenleyici komitede PDK-Irak, Yekiti ve Danimarka Kűrt İnsiyatifi asıl dűzenleyici olarak, aralarında PSK, KDP-İran, KDP-Bakur ve Rızgari’nin yer aldığı 7 őrgűt destekleyici olarak yer aldı.

Kutlamalar Newroz akşamı olan 20 mart 2002 tarihinde, Kopenhag Belediye Meydanında maşaleli bir gősteri ile başladı. Meydan maşalelerle donatıldı, pankartlar asıldı ve műzik eşliginde halaylar çekildi. İki saat kadar sűren bu kutlama da aynı zamanda, Danimarkalılara yőnelik olarak, Kűrt halkının desteklenmesini isteyen pankartlar asıldı.

Aynı őrgűtler 23 mart aksamıda bir gece dűzenldiler. 1000 kadar kişinin katıldığı gecede, dűzenleyici őrgűtler adına bir konuşma yapıldı. Saat 17.30 da başlayan gecede Cıwan Haco, Qadir Asad, Fatê, Nurettin Çiçek ve Vana Grubu saat 12.00 ye kadar kitleyi coşturdular. Gençlerin yoğun olarak katıldığı gece boyunca, gençlerin bűyűk bir kesimi hiç oturmadan halay çekti.

Danimarkalı politikacıların da davetli olduğu geceye, bűtçe gőrűşmeleri nedeniyle katılım az olmasına rağmen, Başbakan Anders Fogh Rasmussen, Sosyalist Halk Partisi Genel Başkanı Holger K. Nielsen, Sosyal demokrat Parti Uluslararası Sekreteri Erik Boel, Birlik Listesi Genel Sekreteri Helge Bo Jensen, Sosyal Lıberal Partisi’inden Ole Olsen ve Konservatıf Parti Milletvekili Gıtte Seeberg gőnderdikleri mesajlarla Newroz’u kutladıklarını bildirdiler.

KOMKAR-Hollanda ve Komela XANI, bu yıl Newroz'u Den Haag da birlikte kutladılar. 20 Mart günü gecesi hem salon şenlikleri yapıldı, hem de dışarda ateşler yakıldı.

 Bu amaçla tutulan salonda Newrozun anlamını dile getiren konuşmalar yapıldı, şiirler okundu, Kürtçenin Kurmanci ve Zazaki lehçelerinde söylenen şarkı ve türküler eşliğinde halay çekildi ve Newroz yemeği yendi. Ardından Mandela Alanına inen kitle yakılan ateşlerin çevresinde davul-zurna eşliğinde halay çekti. Sık sık ”Bıji Newroz, bıji Kurdıstan!” sloganları atıldı.

AVUSTURYA

Avusturya’nın başkenti Viyana’da Newroz, PSK, PDK-Irak, PDK-İran, YNK, Yekıti (Suriye)’nin çağrısıyla 22 Mart günü 600 kişilik bir katılımla kutlandı. Sanatçılar Fatê, Qadir Elyasi, Emir Hasan şarkı ve türküleriyle geceye renk kattılar.

FRANSA

Fransa'nin baskenti Paris'te, Fransa Kürt Insiyatifi-IKF, KOMKAR, Kürt Kültür Evi ve Mezopotamya Dernegi'nin ortaklaşa düzenledikleri Newroz etkinligine yaklasık 1000 kişi katıldı. 24 Mart günü gerçekleştirilen etkinliğe katilan Şıvan Perwer, Ömer Gundi, Şirin, Suzan ve Ozan Cihan söyledikleri parçalarla kitleyi coşturdular. KOMKAR-Fransa bünyesinde çalışmalarını yürüten KOMCIWAN-Fransa folklor ekibi, sundugu oyunlarla Newroz'u renklendirdi.

Atina’da Newroz Ateşi

Bu yıl Newroz Atina’da dört Kürt partisinin (PSK, PDK-İran, PDK-Bakur ve Yekîtî (Sûriye) ortak girişimiyle kutlandı. 30 Mart günü düzenlenen Newroz gecesine 800 dolayında bir kitle katıldı. SİNASPİSMOS (Sol Birlik partisi) Merkez Komitesi Üyesi P. Triagis de gecede bir konuşma yaparak kendisinin ve Yunan halkının dayanışmasını dile getirdi. Gecede ayrıca Birleşmiş milletler Uluslararası Gözlem Komitesi Sorumlusu ile çok sayıda sendika ve demokratik örgütlerin temsilcileri vardı.

Kürt sanatçısı Feqiyê Teyran sazı ve türküleriyle kitleyi coşturdu. Koma Nıştıman topluluğu şarkıları ve halaylarıyla geceye renk kattı.

Öcalan’ın yakalanmasını izleyen süreçte, onun Yunanistan’la ilgili olarak söyledikleri bu ülkede soğuk duş etkisi yapmış ve Yunan kamuoyunda Kürt halkına karşı var olan sempatiyi birhayli zayıflatmıştı. Ancak Kürt yurtseverlerenin çalışması ve çabaları sonucu bu olumsuz hava yavaş yavaş dağılıyor. Bu yılın Newroz’u da bu yolda bir adım oldu.