| |
|
Yaşayan Kürt dili ve Süregelen Engeller (*)
|
|
2019-08-15 21:40
|
|
Kemal Burkay
|
|
|
Şu günlerde sosyal medyaya ilginç bir haber yansıdı. Bunlardan biri Wikipedia’nın yaşayan dillerle ilgili verdiği bilgidir. Buna göre kelime hazinesi bakımından Kürtçe dünyadaki en zengin 9. Dil.
İlk 11’e giren diller sırayla şunlar:
İngilizce, Malagasy, Fansızca, Rusça, Srıpça-Kroasyaca, İspanyolca, Çince, Almanca, Kürtçe, Felemenkçe (Hollandaca), İsveççe.
Türkçe ancak 20 sırada kendine yer bulmuş…
Buna kimse şamasın. Kürtçe, dünyamızın kadim halklarından Kürtlerin dili. Özellikle son yüzyılda üzerindeki akıl almaz yasaklara ve baskılara rağmen, varlığını ve zenginliğini koruyabilmiş. Ünlü şairimiz Ciğerxwin’in deyişi ile kılıca ve mızrağa dayanmış.
Gel gör ki bu ülkede dünyanın bu kadim ve zengin dilini yok etmek için hâlâ her şey yapılıyor.
Diğer ilginç bir haber de işte buna dair: Mardin-Artuklu Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü’nü kapama kararı almış. Burada okutulan diller arasında Kürtçe ve Süryanice var.
Birkaç yıl önce, Artuklu’da ve Muş Alparslan Üniversitesi’nde, Bingöl’de, Dersim-Munzur’da Kürt dili bölümlerinin (Kurmanci-Zazaki) açılmasını, olumlu bir adım saymış, alkışlamıştık. Ama bu bölümlerden mezun olanlara -2 saatlik Kürtçe anadil dersi hakkına rağmen (ki bu da anadilde eğitim hakkı bakımından komik bir imkândı)- öğretmenlik yapma olanağı tanınmadı. Öyle olunca da bu bölümler cazibesini yitirdi.
Şimdi ise tümüyle kapatılma yoluna gidildi!
Bu ülkede Kürt sorunu bakımından durum işte bu. Zaman zaman bir adım ileriyse, ardından iki adım geri...
Öyle olunca da sorunun çözümü, barış ve demokrasi bakımından yıllar akıp gitse de arpa boyu yol alınamıyor.
15 Ağustos 2019
------------------------------------------------
NOT: Yazımın yayınlanışının ardından Artuklu Üniversitesi Rektörlüğü, Yaşayan Diller Enstitüsü’nün kapatıldığına dair kamuoyuna yansıyan haberin doğru olmadığını, sadece Enstitü’nün adının değiştiğini ve merkezi bir yapıya bağlandığını belirten bir açıklama yaptı. İşin aslı nedir, bu değişiklik niye yapıldı, belki daha sonra anlaşılır. Enstitü’nün kapanmamış olması, yine eskisi gibi öğrenime devam edeceği bilgisi elbet olumlu. Ancak bu, ülkemizin salt bu parçasında 20-25 milyon insanın kullandığı Kürt dili üzerindeki baskı ve engelleriortadan kaldırmaz. Kürtçe resmi dil ve ilkokuldan üniversiteye kadar eğitim dili olmadıkça da bu devasa eşitsizlik devam eder.
|
|
|
|
|
|