2025-01-15
Skip Navigation Links
Destpêk/Anasayfa
Pêwendî/İlişki
Lînk
Skip Navigation Links
Video
Album
Arşîv
Doğu Ergil
 
Şaşırdık
2015-08-18 20:11
Doğu Ergil
Türkiye Hükümeti, 2012 yılında Suriye’de Esed rejimini devirmeye karar verip ülkede süren iç savaşa müdahil olunca Rus füze teknolojisi ile donatılmış Suriye’den ve açıkça söylenmese de İran’ın tepkisinden çekinerek NATO’dan kendisini korumasını istedi. Ülkenin en güçlü göründüğü, “Ortadoğu’da bize sorulmadan yaprak kımıldamaz”
dendiği sırada bu isteğin yapılması çok kişiyi şaşırttı. Demek ki ciddi bir tehdit algısı vardı.

NATO bu isteği 2013 yılında karşıladı. Almanya, Hollanda ve Amerika’dan füze ve düşman uçaklarına karşı etkili Patriot füze bataryaları, personeliyle birlikte geldi, sınırda çeşitli mevkilere konuşlandı.

İkinci şaşkınlık

Ama ne olduysa geçtiğimiz hafta eş zamanlı olarak Almanya ve ABD, Patriot bataryalarını ve personelini geri çekeceklerini bildirdi. Hollanda’nın süresi zaten bitmiş, onun yerini İspanya’dan gelen ekip almıştı.

Bu bildirim üzerine birçok kişi açıklanmayan bir olumsuzluk arayışına girdi. Kuşkularını temellendirecek iki beyanla karşılaştılar. Biri, Alman Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier’ın IŞİD’le mücadele etmekten çok Kürt milislere hava akınları düzenlenmesinin, Türk hükümeti ile PKK arasında başlayan barış görüşmelerinin kurduğu köprüleri imha edeceği endişesiydi. Bakan, “Buna yol açmamalı” dedi.

Alman Yeşiller Partisi Eş Başkanı Cem Özdemir de Türk hükümetinin IŞİD’e karşı “el freni çekilmiş bir mücadele” verdiğini, Türkiye’de görevli Alman askeri personelini tehlikeye attığı gibi, “IŞİD’e karşı mücadelede çok önemli olan güç olan Kürtler’i zayıflattığını” da ileri sürdü.

ABD yetkilileri de kısık sesle benzer şeyler söylediler:

Bir Dışişleri mensubu Türkiye’nin 26 jetle Kuzey Irak’a yaptığı yoğun hava saldırılarının tam bir sürpriz olduğunu ve orada Peşmerge birliklerini eğiten Amerikan Özel Kuvvetleri’ni tehlikeye attığı için ABD yetkililerini kızdırdığını belirtti. (Fox News.)

Bizde “çuvalcı” olarak bilinen ABD Kara Kuvvetleri’nin en yüksek rütbeli subayı Gen. Raymond Odierno, diplomatik dille, Türk yetkilerle "bu konuyu konuştuklarını ve bir daha olmayacağının güvencesini aldıklarını” söyledi.

Bir başka Amerikalı üst düzey askeri kaynak Fox News’a, “Türkiye’nin IŞİD’de karşı daha ciddi bir mücadele vermemesinin sebeplerinden birinin Ankara’nın Amerikan güçlerinin Esed rejiminin yıkılmasında görev almasını istediğini ama bunun ABD’nin hedefi olmadığını” belirtti.

Bu beyanlardan ne anlam çıkarmalıyız? ABD, Almanya veya NATO Türkiye ile anlaşmazlık halinde mi? Hiç sorun olmadığı söylenemez ama daha gerçekçi bir açıklama şöyle:

Patriot füze bataryalarının ve uzman personelin süreleri bitti. Dönmeleri olağan. Ayrıca Amerika, sürekli yenilediği savaş teknolojisine uygun olarak, Türkiye’deki Patriotlar’ı geri çekip güncellemek istiyor.

Diğer yandan İncirlik Üssü’nün koalisyon uçaklarına açılmasıyla Türkiye’ye hava savunma desteği sağlanmıştır. Füze kalkanına gerek yoktur. Kaldı ki Şam, Türkiye için bir tehdit değildir. Tanımlanan düşman IŞİD’dir ve onun da tehditkâr bir hava saldırı kapasitesi yoktur. Türk hükümeti de bu durumu kabul ettiği için karşılıklı anlayış ile Patriotlar’ın görevi sonlandırılmıştır. Gerek görülürse ABD yetkilileri, bir hafta içinde yeni bataryalar göndereceklerini beyan etmişlerdir.

Yani? Asayiş berkemaldir. Tek çözülmeyen sorun Suriyeli Kürt siyasi ve silahlı örgütlere nasıl yaklaşılacağıdır. Olası bir “güvenli bölgede” Kürt silahlı güçleri olmayacak mıdır?
Onların IŞİD ile mücadelede oynadıkları kritik rolü “Suriyeli ılımlı muhalifler”
oynayamadığına göre Türk askeri mi üstlenecektir? Türk ordusu bu riskli rolü kabul edecek midir? Bekleyelim görelim.

-------------------------------------------------

Bugün-18 Ağustos
Print