HAK-PAR: Divê Biryarên AIHM Werin Bicîh Kirin

Di wan rojên dawî de, rojeva sîyasî bi babeta serokê HDP yê kevn Selahattin Demirtas va mijul e. Serîkê îktîdarê yê piçuk, lê bibandor, bê sedem bi gotina xwe ya “divê HDP were girtin” gengesîyekê nû vekir. Bi rojane “rûsipîyên” welatê di ekranên medyaya hewuzê de diaxifin, tehlîlan dikin. Zagon, hiqûq, edalet xema kesî nîne, hemû bi yek devî dibêji; “HDP dabesker e”

Çi ecêbe kû HDP bi xwe, ji bo Kurdan tû statû naxwaz e û pirsgirêka Kurd pist guh dike. Her çiqas dibêje ; “em ne dabesker in, em ne partîya Kurdan in, em devleta unîter û welatekê hevbes dixwaz in, em têdikosin kû bibin Tirkîyeyî, em dilxwazê enetegrasyonê ne, em cumhurîyetekê demokratîk dixwazin, em dijî netew devlet in”, lê dîsa jî sîyaseta tirk bi israr “HDP dabesker e, partîya Kurd e’

Ûsa xûyaye kû hinek mîhraq ji ber kû berê rayên hilbijêrên Kurd neyên guherandin, di nav hewldanên taybet da ne. Xebat tê kirin kû bi afirandina mexdurîyetê Kurdên kû ji HDP dûr dikevin, ewana careke din dîsa entegreyê HDP yê werin kirin. Lewra HDP ji bo sazîya sîyaseta Tirk cîh vedike, HDP ji bo partîyên sîyasî yên Tirk materyalên polîtîk temîn dike.

Her çiqas HDP, îddîa dike kû devlet bi eriskirina xwe ya li ser wê, Kurdan ceza dike, lê di rûyê din yê madalyonê de vekirî tê xuya kirin kû HDP û hêzên ku HDP’ê pista xwe daye wan, bangewaz û dawetkarê eris û kirinên devletê ya li ser Kurdan in.

Hê gengesîyên ku HDP were girtinê yan na, encam nedane, niha ji gengesîyên di derbarê Selahattin Demirtas de, destpê kirin. Tê zanîn ku, Demirtas nêzîkî çar salê ji ber dosyaya kû di raya gistî de wek ‘Bûyerên Kobanîyê’ tê bi nav kirin, girtî ye. Niha AIHM (Dadigeha Mafê Mirovan a Ewropa) biryar da kû “divê ew bêgirtin were daraizandin, ango serbest be.”

Pêre ev biryar ket diwarên enîya îktîdarê, hersa sêrikan anî, ew har kirin. Bi vê hêrsbûne ewqas reaksîyon nîsan dan kû “ew biryar me girênade” gotin. Lê belê biryarên AIHM girêdar in û “Konseya Ewropa” ew girêdarbûyînê mecburî dike. Tirkîye îmza avêtîye wê pêymanê. Dîsa makezagona Tirkîye ji dibêje kû biryarên AIHM girêdar in.

Selahattin Demirtas ji bo Abdullah Öcalan “ezê peykerê wî çebikim” got. Ew gotinên wî ji alîyê sazîya sîyaseta tirk wek “tawanê giran’ hat pejirandin û ji ber vê yekê ji tê darizandin. Ew Öcalan’ê ku di dema darizandinê de, li dadigehê gotibu; “Ez bûm astengê avahîya Kurd yê kû ji peymana Sevrê xeternaktir bû.” Nakokîya dijwar li vir da ye. Lê belê sedemên girînk kû ji bo girtina Selahattin Demirtas hatine nîsandan, di dosyaya ‘Bûyerên Kobanî’ de hatine dîyar kirin.

Di raya gistî de ew dosya wek bûyerên Çirîya Pêsîn 7/8/9 tên zanîn. Demirtas li Diyarbakirê ji bo protesto kirina bûyerên Kobanîyê bang li gel kiribû ku dakevin kolanan û xwepêsandanan pêkbînin, her wiha girseyên gelêr jî daketibun kolanan û dest bi dijwarî û tundewerîyê kiribun. Di wan xwepêsandanan de bi qasî 53 kesan jîyana xwe ji dest dabûn. Ya here giring û balkês ewe ku, 6 roj sûnva bi daxûyanîya Qendîlê dîyar bû kû armanca bingehîn ya ew çalakîyan, bidawî anîna ‘Pêvajoya Çareserîyê ye.’ Qendîl pistî ew biryaran bi daxûyanîyek beyan kir û got ‘pêvajoya çareserîyê bi dawî hat.’Ew rews ne tesaduf e, berevajî wê, balkes e. Îktîdar Demirtas ji bo kustinan berpirsîyar digre. Lê belê îktîdar naxwaze biryarên dadigeha jor yên girêdar bi cîh bike. Nebicîh anîna wê, biryarê tê wateya binpêkirina hiqûqa navnetewî.

Ji ber kû Partîya Maf û Azadîyan ne hiqûqa serdestan, lê, serdestîya hiqûqê diparêze, di vê dîtînê da ye kû darêzgêrîya Tirk mecbure rîayetê biryara AIHM bike. Ji ber vê yekê divê Demirtas serbest were berdan.

Wek Partîya Maf û Azadîyan em dixwazin, bibîr bînin kû AIHM ji bo bi cîh anîna hiqûqa navnetewî dezgehekê bibandor e. Ne bicîhanîna biryara AIHM ‘ê, di warê hiqûq û adalete de, xetayekê mezin e.

Biryarên AIHMê, divê ne wek ceza kirinê werin sîrove kirin, lewraye ku bi her hal pêdivîyên ew biryaran divê werin bicîh kirin.

27.12.2020

Latif EPÖZDEMIR
Serokê Gistî Partîya Maf û Azadîyan / HAK-PAR

***

HAK-PAR: AIHM KARARLARI UYGULANSIN

Son günlerde siyasi gündem HDP ve eski es baskani Selahattin Demirtas konusunda yogun mesai içinde. Iktidarin küçük ama etkili ortagi durup dururken ‘HDP kapatilmali’ diyerek Türk siyaset kurumuna yeni bir tartisma alani yaratti. Günlerdir memleketin pek ‘akil’ adamlari havuz medyasinin ekranlarinda inciler döküyor, tahliller yapiyor. Yasalar, hukuk, adalet kimsenin umurunda degil, herkes bir agizdan ‘HDP bölücüdür’ teranesini dillendiriyor.

Ne gariptir ki, Kürdler için hiçbir statü istemeyen ve Kürd sorununu görmezden gelen HDP’nin kendisi, ‘Bölücü degiliz, Kürd partisi degiliz, üniter devleti ve ortak vatani savunuyoruz, Türkiyelilesmeyi saglamaya çalisiyoruz, entegrasyoncuyuz, demokratik cumhuriyet istiyoruz, ulus devlete karsiyiz’ dedigi halde Türk siyaseti israrla ‘HDP bölücüdür, Kürd partisidir’ diyor.

Belli ki kimi odaklar Kürd seçmen kitlesinin oylarinin yönü degismesin diye özel bir çaba sarf etmektedir. Magduriyet yaratarak HDP’den hizla uzaklasmakta olan Kürdlerin tekrar HDP’ye entegre edilmesi için çalisiyor. Çünkü HDP Türk siyaset kurumuna alan açiyor, HDP politikalari Türk siyasi partilerine politik malzeme sagliyor.

HDP, üzerine gelen devletin esas itibari ile Kürdleri cezalandirdigini iddia etse de madalyonun öteki yüzünde HDP’nin devleti Kürdlerin üzerine saldigi açikça görünmektedir.

HDP kapatilsin mi, kapatilmasin mi tartismalari sonuçlanmadan simdi de Selahattin Demirtas ile ilgili bir tartisma basladi. Yaklasik dört yildir toplumda ‘Kobani Olaylari’ adli dosyadan ötürü tutuklu bulunan Demirtas ile ilgili AIHM ‘tutuksuz yargilanmali’ kararini verdi. Bu karar iktidar cephesinin duvarina çarpti, ortaklari öfkelendirdi, kizdirdi. O kizginlikla ‘Bu karar bizi baglamaz’ diyecek kadar tepki gösterildi. Oysa ki, AIHM kararlari pekala baglayicidir ve Türkiye’nin imza atmis oldugu ‘Avrupa Konseyi’ bu baglayiciligi zorunlu kilmakta, dahasi Türk Anayasasi’nin konuya iliskin hükümleri de ‘baglayicidir’ demektedir.

Selahattin Demirtas, ‘kisisel varlik nedenim Sevr’den daha tehlikeli Kürd olusumunu engellemekti’ diyen Abdullah Öcalan’i kastederek ‘heykelini dikecegim’ söylemi Türk siyaset kurumu tarafindan ‘agir suç’ kabul edildi ve bir de bu yüzden yargilaniyor. Yaman çeliski iste buradadir.

Ancak Selahattin Demirtas’in tutuklanmasina neden gösterilen en önemli gerekçe; ‘Kobani Olaylari’ dosyasidir. Kamuoyunda bu dosya 7/8/9 Ekim olaylari olarak da bilinmektedir. Demirtas Diyarbakir’da Kobani olaylarini protesto etmek üzere halki gösteri yapmaya çagirmis, bu gösterilerde 50’ye yakin kisi çesitli biçimlerde yasamini yitirmisti. Bu olaylarin esas amacinin ‘Çözüm Sürecini’ bitirmek oldugu gerçegi 6 gün sonra Kandil’den yapilan açiklama ile ortaya çikti. Kandil olaylarin hemen akabinde ‘çözüm süreci sona erdi’ diye açiklamalarda bulundu. Bu durum tesadüf degil, tersine manidardir. Iktidar ise Demirtas’i ölümlerden sorumlu tutmaya devam etmektedir. Ne var ki, su anda uyulmak istenmeyen üst mahkemenin baglayici kararlaridir ve bu karara uyulmamasi uluslararasi hukuku ayaklar altina almak manasina gelir.

Hak ve Özgürlükler Partisi, üstünlerin hukukunu degil hukukun üstünlügünü savundugu için, Türk yargisinin AIHM’nin verdigi karara uymasinin zorunlu oldugunu düsünüyor, bu nedenle Demirtas’in tahliye edilmesi gerektigini savunuyoruz.

HAK-PAR olarak hatirlatmak isteriz ki, AIHM uluslararasi hukukun saglanmasi için önemli ve caydirici bir kurumdur. Bu kurumun kararlarini tanimamak, hukuk ve adalet adina büyük bir hata olur.

AIHM kararlari, cezalandirma olarak yorumlanmamali, kararlarin gerekleri yerine getirilmelidir. 27.12.2020

Latif EPÖZDEMIR

Hak ve Özgürlükler Partisi / HAK-PAR Genel Baskani

Dengê Kurdistan