Siyasi Partiler Kanunu kod adli mayin tarlasi

SPK bugün Kürt sorununda çözüm adimlarinin üzerinde Damokles’in Kilici gibi sallaniyor.

Anayasanin degistirilmesi konusunda yasanan tikaniklik, Kürt sorununun çözümünü engelleyen yasalardaki baska bir dizi tikaci, baraji degistirmeye, gömülü mayinlari temizlemeye engel degil. Bunlarin arasinda sadece ceza yasalari yok. Örnegin Siyasi Partiler Kanunu (SPK), basli basina bir mayin tarlasi. Yasanin bazi yasaklayici maddeleri kimi zaman ve partisine göre kullanildigi için, haritasi bile olmayan bir mayin tarlasi bu.

Bu kanunun hemen degistirilmesini CHP ve BDP öneriyor ama bu degisimin neden simdi ve burada, örnegin Kürt sorununun çözümü konusunda sart oldugunu pek söylemiyorlar. Birkaç örnekle hatirlatalim. 1982 Kasimi’nda yapilan anayasa halkoylamasindan sonra ama genel seçimlerden önce, Kenan Evren’in baskani oldugu Milli Güvenlik Konseyi hükümetinin son aylarinda yasalasan yürürlükteki SPK, Türkiye’de bütün siyasi partilerin ‘Atatürk ilke ve inkilaplarina bagli olarak’ çalismalarini emreder. Bu totaliter tinili hüküm kanuna 1983’te girdi.

Buna karsilik, kaynagini ‘demokrat’ 1961 Anayasasi’ndan alan, 1965’te yürürlüge giren ilk SPK’dan 1983 SPK’sina oldugu gibi aktarilan maddelerin de bu totaliter tinidan geri kalan tarafi yoktur. Siyasi partilerin, ‘Türkiye Cumhuriyeti ülkesi üzerinde milli veya dini kültür veya mezhep veya irk veya dil farkliligina dayanan azinliklar bulundugunu ileri süremezler’ diyor yürürlükteki yasanin 81. maddesi (eski 89. madde). Devam edelim: ‘Siyasi partiler, Türk dilinden veya kültüründen baska dil ve kültürleri korumak, gelistirmek veya yaymak yoluyla Türkiye Cumhuriyeti ülkesi üzerinde azinlik yaratarak millet bütünlügünün bozulmasi amacini güdemezler ve bu yolda faaliyette bulunamazlar.’ Bir daha belirtelim. Kenan Evren’den beri degil, 1965’ten beri virgülü degismeden yürürlükte olan bir madde bu. Bugün MHP hariç, Meclis’te temsil edilen diger partiler, az veya çok bu suçu isliyor!

Bu Azinlik Yaratilmasinin Önlenmesi basliginin yaninda, yürürlükteki SPK’nin bir de Bölgecilik ve Irkçilik Yasagi basligi altinda yer alan 82. maddesi var ki örnegin Basbakan Tayyip Erdogan ‘eyalet sistemi’ fikrini ortaya atarken bu maddeye göre açik biçimde suç isliyor. ‘Siyasi partiler, bölünmez bir bütün olan ülkede, bölgecilik (…) amacini güdemezler ve bu amaca yönelik faaliyette bulunamazlar.’ Anayasa Mahkemesi tarafindan bugüne kadar kapatilan 24 partiden 13’ünün gerekçesi bu ‘bölücülük’ suçunun islenmis olmasiydi.

SPK bugün Kürt sorununda çözüm adimlarinin üzerinde Damokles’in Kilici gibi sallaniyor. Anayasa degisikligi müzakerelerini de dar bir alana hapsediyor. Örnegin Diyanet Isleri Baskanligi’nin genel idare içinde yer aldigini belirten anayasa maddesine aykiri bir amaç gütmelerini siyasi partilere yasakliyor. Neden bir siyasal parti yeni anayasada Diyanet’in genel idare disina çikarilmasini öneremesin? Neden bölge sistemini veya federal sistemi öneremesin? Bu ülkede Lozan Antlasmasi’nin tanidigi azinliklarin bile T.C. ülkesi üzerinde bulundugunu ileri sürmeyi SPK yasakliyor! Bu yasaklarin bugün (simdilik?) dikkate pek alinmamasiyla kifayet edilmesinde israr niye?

Bugün BDP yöneticileri, çözüm sürecinde hükümetin yasal bazi güvenceler getirmesinin, anayasa degisikligini beklemeden bunlarin hayata geçirilmesinin elzem oldugunu söylüyor. Bunu söyledigi için BDP en hafif ifadeyle yorgunu yokusa sürmek, ayak sürümekle itham ediliyor. Halbuki yasalarimizin içine gömülmüs bu mayinlari gerekli zamanda patlatacak mahir ellerin bugün polis ve yargi basta olmak üzere devlet bürokrasisinin içinde yeteri miktarda ve etkili yerlerde olmaya devam ettiklerini biliyoruz. Bunun bir isaret fisegi 300 Türk milliyetçisinin manifestosu ve ondan güç alarak birkaç ulusalci hukukçunun yaptigi suç duyurusuydu.

Anayasaya gelmeden, SPK gibi birçok engel, ustaca yerlestirilmis mayinlar, tuzaklar var bugün çözüm yolunda. Bunlari temizlemeye baslamadan neyi, nasil, hangi gerçek güvenceyle müzakere edeceksiniz? Ayrica madem çözüm iradesi var, bu yasalar neden hemen simdi degistirilmez?

————————————

Radikal-2 Nisan

Ahmet Insel