Reyhanli – Daglica’da kritik benzerlik

Türkiye, geçen hafta sonu kanli bir saldiriyla güne basladi. Hatay’in Reyhanli Ilçesi’nde iki araca konan bombalarin patlatilmasi sonucu resmî rakamlara göre 51 kisi hayatini kaybetti. Yüzlerce insan da yaralandi. Saldiriyi bir grup gazeteciyle birlikte bir is seyahati için gittigimiz Malezya’da ögrendik. Detaylari ögrenmek için günlerce interneti takip ettim. Hem hükümet yetkilileri hem gazetecilerin aktardigi bilgilerin satir aralarini okumaya çalistim. Kamuoyunda bugüne kadar yasanan istihbarat, istihbarat zaafi, hedefin Ankara oldugu tartismalarinin ötesinde, olayin yasandigi ilk günün aksami agzimdan su cümle döküldü; ‘Reyhanli, Daglica baskinina ne kadar da benziyor.’ Bu benzerligi nasil kurdugumu merak ediyorsunuzdur, anlatayim.

Tipki bugünlerdeki gibi…

Türkiye, 22 Ekim 2007 Pazar günü, Cumhurbaskani’ni kimin seçecegiyle ilgili referandumda sandik basina gitmis, ayni gün Daglica taburuna yapilan baskin haberiyle güne uyanmisti. 12 asker sehit olmus, sekiz asker de kaçirilmisti. Referandumun yani sira ayni günlerde Türkiye’de, PKK baskinlari sonucu Meclis’ten alinan sinir disi operasyon kararinin hayata geçirilmesi tartismalari yasaniyordu. Medya ve asker, Meclis’ten alinan karar geregi, karadan sinir disi operasyonunun bir an önce yapilmasi için iktidara baski yapiyor, ‘daha ne duruyorsunuz’ sözleri yükseliyordu. Tipki bugünlerde uluslar arasi güçlerin Türkiye’yi Suriye batakligina sokmak istemesi gibi, o günlerde de birileri orduyu Kuzey Irak’a çekmek için var gücüyle mücadele ediyordu.

Hatirlarsaniz, Daglica baskinindan 10 gün sonra Basbakan Erdogan yine ‘tarihî’ bir Amerika gezisine çikmisti. 5 Kasim 2007 günü Bush’la görüsmüs, yapilan görüsmede Amerika, PKK’ya karsi aktif destek verme karari almisti. Bu da ‘anlik istihbarat’ kelimeleriyle kamuoyuna duyurulmustu. Bu görüsmenin ardindan da dönemin Genelkurmay Baskani Yasar Büyükanit, Güneydogu’yu BBG Evi gibi gözetlediklerini, izlediklerini açiklamisti.

Bu görüsmeden yaklasik üç ay sonra da Türk ordusu, ‘Günes Harekâti’ denen operasyonla, bir kis günü karadan Kuzey Irak’a girdi. Operasyonda her gün sehit haberleri geliyordu. Daha sonra askerlerin çogunun donarak öldükleri ortaya çikacakti. Hükümetin, ‘Kuzey Irak’ta uzun süre kalacagiz’ dediginin ertesi günü ise Amerika Türkiye’yi uyarmis, Disisleri Bakani’nin ‘terk edin’ cümlesiyle, ayni gece yarisi, Türk askeri bu batakliktan son anda kurtulmus, yurda dönmüslerdi. Reyhanli saldirisi sonrasi Basbakan’in yapacagi Amerika gezisinde de Suriye, kara operasyonu gibi planlamalarin konusulmasi da bu açidan not edilmesi gereken bir benzerlik.

Bir baska benzerlik de istihbaratla ilgili. Hatirlarsaniz Daglica baskinindan aylar sonra Daglica’yla ilgili bir askerî belgeyi kamuoyuyla paylasmistim. Belge, baskindan önce tüm birimlere çekilen bir istihbaratla ilgiliydi. Belgede, baskini kimin, kaç kisiyle nasil yapacagi gibi ayrintilar yer almisti. Hatta baskini yapacak grup liderinin ismi, ‘çok yakin zamanda baskin yapacaklari’ notu bile vardi. Belge baskindan dokuz gün öncesine aitti. Genelkurmay Baskanligi dahil tüm askeri birimlere gitmis, dikkatli olmalari yönünde uyarilmislardi. Buna ragmen baskin gerçeklesmis, 12 asker sehit edilmis, sekiz asker kaçirilmisti.

Yayin yasagi da ayni

Reyhanli’yla ilgili bugünlerde kamuoyuna yansiyan istihbarat notlarinda da benzer durumu görmek mümkün. Araç plakasina varincaya kadar istihbarat bilgisinin alindigi bir olay önlenemedi ve 51 kisi hayatini kaybetti. Reyhanli- Daglica benzeri bir gelisme de yayin yasagiyla ilgili yasandi. Yukaridaki Daglica belgesini yayimladigim gün Genelkurmay Baskanligi konuyla ilgili yayin yasagi karari almis, Taraf gazetesine de bir mahkeme karari göndererek, ‘Yayin yaparsaniz gazetenizi gelip basar, elinizdeki tüm belgeleri aliriz’ tehdidinde bulunmustu. O gün gerçeklerin ortaya çikmamasi için askerlerin yaptigi uygulamayi, bugün hükümetin yapmasi da ayri bir benzerlik olarak not edilmesi gereken bir durum.

Daglica’da uluslararasi aktörlerin Türkiye’yi çekmeye çalistigi noktayla, Reyhanli saldirisi sonrasi konusulan ve yasananlarin neredeyse birebir örtüsmesi tesadüf olmasa gerek. Umarim, Günes Operasyonu’nda yasandigi gibi Türkiye bir hata yapip, Suriye batakligina girmek durumunda kalmaz. Bush’un yaptigini, Obama Erdogan’a yaptirmaz.

—————————————–

Taraf-16 Mayis

Mehmet Baransu