JITEM belgeleri neden ‘devlet sirri’ gerekçesiyle koruma altinda?

TESEV’in yeni raporu ‘Ergenekon’un Öteki Yüzü: Faili Meçhuller ve Kayiplar’ kapanmayan bir yaraya isaret ediyor.

Raporu hazirlayan Gülçin Avsar’in su sözlerinin altini özellikle çizmek gerek:

‘Arif Dogan’in Beykoz’daki evinde dokuz çuval belge ele geçirildi. JITEM arsivi denilen bu belgeler ‘devlet sirri’ gerekçesiyle gizlendi. Inceleme olanagi olmayan dosyalar hak ihlallerinin arastirilmasina engel oldu. Ergenekon’da yargilanan bazi saniklarin Susurluk, Yüksekova Çetesi, JITEM ve Özel Kuvvetler Komutanligi gibi, 90li yillarda gerçeklestirilen yargisiz infazlarin uygulayicisi oldugu iddia edilen örgütlerle baglantili oldugu anlasiliyor.’

Yasadigimiz dönemde, cinayet ve imha mekanizmasi olan JITEM gibi bir yapiya iliskin bir dizi belgenin ‘devlet sirri’ kapsamina girmesinin tek bir anlami vardir:

Belgelerin, kisilerin ötesinde kurumsal yapiya, dogrudan devlete, devletin politikalarina kurum olarak orduya gönderme yapmasi…

Sorunumuz iste buradadir…

Önümüzde, arkamizda, sagimizda, solumuzda Kürt sorununun ‘kayiplar, iskenceler, faili meçhuller bagaji’ var.

Bu sorun, çözülecekse çözülmesinde, sürecekse sürmesinde, özetle vicdanlar ve zihinlerde yer aldigi sekilde, etkili unsurlardan birisi bu…

Bu noktada yeni bir yapilanma, degisim, itiraf ve yüzlesme unsurlari devreye girer…

Yük agirdir ve kurumsaldir…

Daha önce de vurguladik, tekrar hatirlatalim.

-Türkiye’nin 81 ilinde 81 Jandarma Alay Komutanligi var. Her komutanligin basinda muhtemelen bir albay bulunuyor. Istihbarat, operasyon tipi subelerinin basinda da muhtemelen binbasi, yüzbasi düzeyinde askerler görev yapiyor.

-Bu düzeydeki askerlerin yine muhtemelen hepsi, Türkiye’nin Dogu ve Güneydogu’sunda Kürt sorunu açisindan güvenlik alani ve çatisma merkezi olan Hakkari, Sirnak, Van, Siirt, Diyarbakir, Tunceli gibi belirli sayida ilde, bu illerin ilçelerinde görev yapmis bulunuyor.

-Bu il ve ilçeler ayni zamanda 1987-1996 yillari arasinda JITEM’in cirit attigi yerler. Yüzlerce faili meçhul cinayetin islendigi, yüzlerce insanin kayboldugu yerler.

-Faili meçhullerin kim tarafindan nasil ve neden gerçeklestirildigini, ‘enformel’ sekilde biliyoruz. Devletin hukuki yaptirim gücü olmayan iç itiraf raporlari, katillerin itiraflari, itirafçilarin teyit edilen anilari, Insan Haklari Dernekleri’nin kayitlari bu bilgi kaynaklari arasinda yer aliyor.

-O tarihlerde o bölgede görev yapan askerlerin kimisi karanlik olaylarin bizzat faili, bir kismi da muhtemelen tanik…

-Katiller kayip, Yesil kayip örnegin, itirafçi ve her söyledigi bir tür dogrulanan Aygan’in kitabinda ismini verdigi onlarca katil-itirafçi kayip. Kimilerinin devletin verdigi kimliklerle, isim degistirmis halde, Anadolu’da görev yaptiklari iddialari yayiliyor, mahkemeler bu kisileri zaman zaman celp ediyor.

-Bunlardan birisi Musa Anter’in katili Hamit Yildirim Sirnak’ta, Sabah Gazetesi muhabiri Ferhat Ünlü ve gazeteci arkadaslarinin büyük çabasi ve basarisiyla yakalandi. Görüldü ki, hali vakti yerinde, güvenli, itibarli. Yildirim’in yasami, yakalanma biçimi, konumu, onun özel eller tarafindan korundugunun göstergelerinden birisi degil midir? Ve onun gibi niceleri var.

-JITEM’i ve JITEM’cileri sorgulamayan, Anter’in yaninda kursunlanan Miroglu’na ‘cinayet gecesi JITEM grup komutani olarak görev yapan Savas Gevrekçi nerede..’ sorusunu hâlâ sorduran, kendi içine el atmayan, eski düzenini içinde hâlâ beslemeye devam eden yapi hâlâ yasiyor.

Bu sorunu çözmeden tam sivillesmeden, demokratiklesmeden, Kürt sorununda yol almaktan söz edilebilir mi?

—————————————–

Yeni Safak-27 Kasim

Ali Bayramoglu