Keçiören’den Saray’a…
Mustafa Ünal
12 yil önce, 3 Kasim seçimleriyle iktidara gelen AKP’nin ilk icraati neydi hatirliyor musunuz? Milletvekillerini lojmanlarindan çikarmakti. Vekiller halktan kopmasin, milletle iç içe yasasin istedi. Daha sonra devletin bütün lojmanlarina savas açti. Ancak pek basarili oldugu söylenemez. Bu yaklasimi kamuoyu olumlu karsiladi.
Üç ay sonra Erdogan mini seçimde milletvekili oldu, ‘basbakan’ koltuguna oturdu. Çankaya’daki ‘resmî konuta’ tasinmadi. Keçiören’de kaldi. Bir apartman dairesinde yasamaya devam etti. Ve devletin soguk yüzünü yumusatti. AKP’nin ilk iktidar yillari iste böyle mütevazi basladi.
Bugün mü? Çok degisti çok. O sadelik bitti. Onun için bir siyaset adami ‘Biz Harun gibi gelip Karun olmayacagiz’ dedi. Kastettigi AKP iktidariydi. Tahmin ettiginiz gibi sözü saraya getirmek istiyorum. Bir saray tartismasidir gidiyor. Meclis’te, sokakta hatta uluslararasi medyada ‘saray’ haberleri. Yeni saray daha çok tartisilacak gibi.
Hangi saray mi? Ankara’da Atatürk Orman Çiftligi’nde ‘Yeni Basbakanlik’ diye baslayan insaat bittiginde ‘Cumhurbaskanligi Sarayi’na dönüsüverdi. Çankaya’daki Kösk, Bestepe’ye ‘Saray’ olarak tasindi. Karari tek kisi verdi: Erdogan. Davutoglu ise riza gösterdi. Aksi beklenmezdi zaten.
Saray derken bir binadan söz etmiyoruz. Büyük bir kompleks. Içinde çok sayida yapi var. Henüz tamamlanmis degil. Bazi binalarin yapimi hâlâ sürmekte. Sarayin ‘1000 odasi’ oldugu rivayetler arasinda. Rakam olarak da haberlere konu oldu. ‘1000 odali saray’ diye. Kuskusuz bir ihtisamin ve görkemin ifadesi bu.
Kizilay’da dar alana sikisan Basbakanlik binasi ihtiyaçlari karsilamaktan uzakti. Daha genis bir yere tasinmasi makuldü. Hem binanin kendisi hem de çevresi Basbakanlik için uygun degildi. Bir arayis söz konusuydu. Bir ara ikiz kulelere talip olundu. Sonra vazgeçildi.
Ancak ayni sey Çankaya Köskü için geçerli degil. Kösk genis bir kampüsün içinde. Yetmemesi söz konusu degil. Bugüne kadar sikâyeti olan cumhurbaskani çikmadi. Cumhurbaskanliginin yeri neden degisti? Basbakanlik olarak baslayan kompleks niçin Cumhurbaskanligi Sarayi’na dönüstü? Tartisma biraz bu sorulara cevap verilemedigi için çok hararetli.
Saray konusu Erdogan’in sahsinda kisisellesti. Sahsîlesmemesi kaçinilmazdi. Binanin kaderi herkesin gözü önünde Erdogan’a göre sekillendi. Basbakan olarak kalsaydi, sarayin Basbakanlik binasi olacagindan emin herkes. Ya da Ekmeleddin Ihsanoglu cumhurbaskani seçilseydi sarayin Cumhurbaskanligi binasina dönüsmeyecegine kimsenin kuskusu yok.
Yoksa ilkesel olarak Basbakanlik’in tasinmasina bu kadar fazla itiraz olmazdi. Ihtiyaçla sinirli kalmak sartiyla tabii. Büyüklügün ihtisama dönüsmesi sorun elbette. Dünyanin her yerinde sokaktaki insanin ilgisini ve tepkisini çeker. Harcanan, halkin vergisi.
Osmanli’da imparatorluk küçülürken padisahlarin saraylari büyüdü. En görkemli saraylar, gerileme dönemlerinde insa edildi. Mütevazi Topkapi Sarayi ile fetihlerden fetihlere kosan sultanlar, Bogaz’daki Dolmabahçe Sarayi ile ise bozgundan bozguna savruldular. Bu gerçegi AKP kadrolari özellikle iyi bilir.
1000 odasi, devasa kompleksi ve milyari asan maliyetiyle ‘Cumhurbaskanligi Sarayi’ bir mekân olmaktan çikti, Erdogan’in son dönem politikalarinin simgesi haline geldi. Uluslararasi medyada haberlerin verilis tarzi, Putin ve 14. Louis benzetmeleri, Beyaz Saray ve Kremlin kiyaslamalari çok sey çagristiriyor.
Lojman icraatiyla baslayan AKP, saray karsisinda mahcup. Savunmakta zorlaniyor. Dün Erdogan’a soruldu, izah edemedi. Basbakanlik binasinin yetersizliginden dem vurdu. Maliyeti için ‘farkli rakamlar’ dedi. Soru Cumhurbaskanligi Sarayi idi oysa. Rakami veren bizzat Maliye Bakani. Basbakanligin açiklamasi itirazlara cevap vermekten çok uzak. Arinç ‘Harcanan rakam yüksek, ben sahsen israfa karsiyim’ diyebildi.
12 yil önce resmî konuta bile tasinmayan bir siyaset adaminin bugün ihtisamli sarayi ve büyük uçagiyla anilmasi, ne diyelim çok manidar…
——————————————
Zaman-7 Kasim
Mustafa Ünal
