Suriye/Irak: ISID’den sonrasi
Acaba Ankara, Rusya’nin ABD’yi Firat’in batisina geçirmeme tepkisini, kendine bir firsat penceresi açildigi seklinde mi yorumladi? Yahut gerçekten, Rusya ve Suriye’nin, TSK’nin Idlip’te kuvvet konuslandirmasina onay verecegi mi düsünülüyor?
Son perde hizlanarak iniyor. Irak’ta Musul’un, Suriye’de Rakka’nin ISID’den kurtarilmasina az zaman kaldi. Belki Musul bir-iki hafta, Rakka bir-iki ay. ABD Genelkurmay Baskani Org. Dunford, savasin bu iki yerlesim biriminin alinmasiyla sona ermeyecegini açikladi. Zaten öngörü o yöndeydi ama bunun ABD’nin yetkili isminden duyulmasi önemli. O arada, ABD’nin ISID’le mücadeleden sorumlu özel temsilcisi McGurk de Israil’de katildigi güvenlik konferansinda, ‘Türkiye’den Suriye’ye yabanci savasçi akimini haftada yüzlerce kisi düzeyinden ayda en fazla dört-bes kisi seviyesine indirdik’ dedi.
ABD, güneyde Suriye-Irak sinirindaki Tanf kapisindaki ileri karakoluna yakin hareket eden Iran insansiz hava aracini ve kuzeydoguda Rakka harekatini yürüten SDG kuvvetlerini hedef aldigi gerekçesiyle Suriye uçagini düsürdü. Rusya cevaben yerdeki hava savunma sistemlerini Firat’in batisina uzanacak her harekati engelleyecek biçimde hazir konuma geçirdigini açikladi. Ilaveten, ABD ile çatisma önleyici iletisim hattini kesti. 23 Haziran Cuma günü de Hama vilayetinin Akerbat kasabasi yakinlarindaki ISID hedeflerini Dogu Akdeniz’de bulunan Amiral Essen ile Amiral Grigoroviç firktayenleri ve Krasnodar denizaltisindan atesledigi alti adet Kalibr seyir füzesiyle vurdu.
Suriye-Irak siyaseti olmayan ABD’nin askeri stratejisinin siyasi sonuçlari böylece biçimleniyor. Bir yanda Iran ve Suriye güçleriyle sahada sicak çatisma olasiligi giderek güçleniyor. Diger taraftan, ilisik haritadan görebileceginiz üzere, Mümbiç cebi, Firat boyu ve dogusu ile Suriye’nin Irak sinirinin yalitilmasini ABD’nin kendi dogrudan etki alani olarak belirledigi anlasiliyor. ABD, sahada genis askeri ayakiziyle bulunmadan, havadan denetim ve basta SDG sahadaki paramiliter güçler araciligiyla denetimiyle ISID’den sonra bu alani Iran, Rusya ve Suriye’ye de yasaklamaya kararli gözüküyor.
Kaynak: IHS Jane – 19 Haz)
Irak Kürdistan Bölgesi (IKB) Baskani Mesut Barzani, 25 Eylül’de yapilmasi kararlastirilan referandum konusunda ‘bagimsizliktan baska seçenek olmadigi’ yönündeki güçlü ifadelerini geçtigimiz günlerde birkaç kez üzerine basa basa tekrarladi. IKB Basbakani Neçirvan Barzani de beklenmedik biçimde Süleymaniye’yi ziyaret ederek Celal Talabani’nin siyasi agirligi olan esi Hero Ibrahim dahil KYB lider kadrosuyla görüstü. O cenahta da tarihin akisinin hizlandigi görülüyor.
Öte yandan, Suudi Arabistan (SA) ile terkisindeki Misir ve BAE, Katar’dan olan on üç taleplerini içeren listeyi Kuveyt üzerinden iletti. Taleplerin arasinda ülkemizin Katar’da kuvvet konuslandirmasina izin verilmemesinin de oldugu medyaya yansidi. ABD Disisleri Bakani Tillerson, Kuveyt’in ara buluculuk girisimini destekledigini ahiren beyan etti. Böylece sonuç alinmasi beklenen yegane çözüm girisiminin Kuveyt’inki oldugu da açiklik kazandi.
SA’da kimilerine göre bir ‘saray darbesi’ gerçeklesti. 81 yasindaki Kral Selman, oglu 35 yasindaki Prens Muhammed’i veliaht ilan etti. Veliaht Prens Muhammed’in ülkeyi fiilen yönetecegi anlasiliyor. O da Içisleri Bakanligi’na kendi akrani, Sii nüfus yogunluklu ve petrol üretim merkezi dogu eyaleti valisinin oglu Prens Abdülaziz’i atadi. Prens Muhammed’in veliahtligi, adi geçene kisa zaman önce ABD Baskani Trump tarafindan kabul edilmesinin ardindan gerçeklesti. SA’nin uzun vadeli yönetim yapisi olagan disi bir gelisme yasanmazsa yerlesmis oldu. Iran karsiti, sertlik yanlisi siyasetinin kaliciligi da tescillendi.
Bunlar olup biterken Ankara’nin da bazi hamle ve hamle hazirliklari yaptigini ögrendik: Cumhurbaskanligi Sözcüsü Kalin ‘muhtemelen (Suriye’nin) Idlip bölgesinde agirlikli olarak bizler ve Ruslarin ( ) içinde yer alacagi bir mekanizma üzerinde çalisiliyor’ dedi. Firat Kalkani cebinin bati sinirinda PYD denetimindeki Tel Rifat ve Minnak Havaalani’na yönelik zirhli araç ve asker tahkimati yapildi. Ayrica Genelkurmay ‘TSK’nin Katar’da birlik konuslandirmasi sürecinin bir parçasi olarak, 22 Haziran 2017 günü saat 08.00’de 5 zirhli araç ve 23 personelin Doha’ya intikali tamamlandigini’ açikladi.
Acaba Ankara, Rusya’nin ABD’yi Firat’in batisina geçirmeme tepkisini, kendine bir firsat penceresi açildigi seklinde mi yorumladi? Yahut gerçekten, Rusya ve Suriye’nin, TSK’nin Idlip’te kuvvet konuslandirmasina onay verecegi mi düsünülüyor? Son olarak, Disisleri Bakani Çavusoglu’nun da Karayipler’deki Dominik Cumhuriyeti’ne ziyarete gitmisken, Acun Ilicali’nin davetini geri çevirmeyerek Survivor adasina gidip, top oynadigi görüntüler yarismanin final gecesinde televizyondan yayimlandi. Bu sonuncusuyla digerleri arasinda ne baglanti mi var? Söylemem, orasi mahrem
mi var ? Söylemem, orasi mahrem
var ? Söylemem, orasi mahrem
——————————————————————–
Gazete Duvar-26 Haziran
Aydin Selcen