Türkiye’de Üretim Ekonomisi Bölgemizde Sistem ve Kurumsallasma – 2

Üretim ekonomisi günümüzün global ekonomisinin kaynaklari ile gelisip güçlü ve verimli olur.

Geçmis yüzyilda sermaye ve girisimcilik üretim ekonomisi için yeterli ve önemli kaynaklardi.

Günümüzde üretim ekonomisinin güçlenmesi ve rekabet edebilmesinin en önemli kaynaklari;

1. Egitim
2. Insan Kaynaklari
3. Teknoloji

Yukarida siralanan, egitim, insan kaynaklari ve teknoloji birbirini tamamlayan günümüzün ekonomik kaynaklardir.

Türkiye’nin bu kaynaklarina baktigimiz zaman pek iç açici olmadigini ve üretim ekonomisinin geldigi nokta bize çok net göstermektedir.

Her seyden önce Türkiye’de egitim uygulamalari ve mezun ögrencilerin is bulma konusundaki sikinti, is bulanlarin da ise adaptasyonu ve verimliligi yillari buldugunu dolayisiyla bu kaynagin üretim ekonomisinde aktif verimli bir kaynak olmadigini söyleyebiliriz.

Üretim ekonomisinin ikinci önemli kaynagi insan kaynaklari bakimindan egitimden daha pasif bir kaynak olarak mevcut insan kaynaklarinin verimliliginde kendini ele vermektedir.

Insan kaynaklari bakimindan Türkiye aktif ve güçlü olmasina ragmen, egitimin yetersizligi, bilinçli is ve meslek seçimi olmamasi ile disariya akan okumus kesimin durumu çok net olarak bu kaynagin güçlü ve aktifligine ragmen üretim ekonomisinde verimli bir kaynak olmadigi ortadadir.

Üçüncü kaynak olan teknoloji bakimindan sadece üretim ekonomisi degil, ticari ve hammadde tedariki olarak disariya olan bagimlilik teknolojik olarak çok geride oldugunu ve üretim ekonomisine kaynak olabilecek durumdan çok uzak oldugunu söylemek mümkün.

Ayrica teknolojik olarak tamamiyla disa bagimli oldugu bir gerçektir.

Türkiye’de üretim ekonomisi basta olmak üzere genel ekonominin geri kalmasinin çok önemli sebeplerinden biri olarak; Kürd sorununun ekonomideki yansimalarina bakmak lazim.

Geçmis yillardaki klasik sömürge politikalari sadece egitimde degil ekonomide de yansimalari had safhalara gelmistir.

Eskiden klasik sömürge sistemi egemen ulusa bir arti deger kazandirirdi, yeralti yerüstü kaynaklari, ucuz emek, ara islerde çalistirma, sosyal güvenceden yoksun birakma gibi ”faydalar” elde ediliyordu, günümüzde bunlar tarih oldu ve geçerli degildir.

Kürdler otuz milyona yakin nüfusu ile her alanda Türkiye’nin 1/3’ü olan bu potansiyeli ile, ekonomik olarak inceledigimiz zaman durumun çok vahim oldugunu söyleyebiliriz.

Bölgede çok ciddi bir genç nüfusa ragmen, issizlik oraninin Türkiye ortalamasinin çok üstünde oldugu bir manzara mevcut.

Kürd sorunu en önemli ögelerinden biri ana dilde egitim konusu, temel insan hakki olmasina ragmen halen bu konu Türkiye’de yasaklar arasinda ve hizla asimilasyon devam etmektedir.

Ana dilinde egitim konusunda eskiden sadece Kürdler zarar görüyordu, günümüzde bu toplum kendi dili ve kültüründen uzaklastigi için, kendi cografyasi ekonomik, sosyal, siyasal olarak gelismemekte ve her alanda çagin gerisinde bir toplumsal yasam biçimi ile karsi karsiya kalinmaktadir.

Kürd cografyasinin kendi kültüründen uzaklastirilmasi, üretim ekonomisinin yok seviyesinde bulunmasi ve var olan sirketlerin sistem ve kurumsallasmasi yok denecek durumdadir. Sirketlerde sistem ve kurumsallasma büyümenin en önemli sebebidir.

Peki Kürdlerin bu durumu Türkiye genelinde nelere yol açmaktadir.

Günümüzün en temel ekonomik kaynagi olan egitim, insan kaynaklari ve teknolojik gelismeleri (teknoloji kullanimi dahil) birakin kaynak olmasini, tam tersi sermayenin zarara dönüsmesi ve çok güçlü olmasi gereken bu kaynaklar pasif hale geldigi için üretim ekonomisinin dibe vurmasinin sebebi haline gelmektedir.

Kisaca Kürd sorununun çözümsüzlügü Türkiye’ye çok pahaliya mal olmaktadir.

Sadece bu yüzyilda siyaset disi olmasi gereken akimlarin güçlenmesine, Türkiye genelinde halklarin fakirlesmesine ve disariya bagimliligin en önemli sebebi haline gelmistir.

Çözüm; Bilimsel pozitif bir egitim, Kürdlerin kendi dilleri ile egitim almasi ve kendi kurumlari ile kurumsallasmasi egitimin Türkiye genelinde çok güçlü bir üretim ekonomisi kaynagi haline gelmesine yol açar.

Insan Kaynaklari: Türkiye dünyanin en avantajli ve güçlü genç nüfusu ile en üst seviyeden, üretim ekonomisinin çok önemli bir kaynagidir. Yeter ki iyi bir egitim ve ekonomide iyi bir planlama yapilabilsin.

Teknoloji: Teknoloji deyince kullanim akla gelmemeli, teknolojik bulus bunun ögeleri arasinda yer alir, iyi bir egitim, planlanmis insan kaynaklari beraberinde teknolojik kullanim ve üretim ekonomisinin en önemli kaynagi olmamasi için sebepler elbette vardir.

Kürd sorunu gibi temel sorunlar çözülmeden, birakin üretim ekonomisini, ticari ekonomi de, gelecekte zil çalmaya baslamis durumdadir.

Klasik tip sömürgecilik artik herkese zarar vermeye basladi.

Irkçilik üzerinden insa edilen bir sistem, egitim ve toplumsal algilar artik zaman asimina ugramis çagdisi ve ekonomiyi çökerten sistem ve siyasetler haline gelmistir.

Çagdas çogulcu bir Anayasa beraberinde gelisen demokrasi ve hukuk, çogulculugu kabul eden sosyal devlet, hem üretim ekonomisinin güçlenmesinin, hem toplumsal ilerlemenin tek çikar yoludur.

Eskide diretmek herkese zarar vermekten baska bir sey degildir. Dünyanin yeni normlarina kavusmak Kürd sorununun çözümünden geçer.

Davut Bilinmis