TI MA VÎRE DE NÊSONA SEYÎDÊ MI

Tarixî nîya nîsan dêne;15-11-1937
Ca; Xarpit
Waxt; Nemeyê sewe
Çekuyê zerninê ke kewtêne tarixê ma;” MI, EBE DI RÛTÎYE Û ZUREKERÎYA
SIMA BESE NÊKERD, NO MI RA BÎ DERD, LA MI VERBA SIMA DE VILE ÇEWT NÊKERD, NO ZÎ SiMA RÊ BIBO DERD’

Wayîrê nê çekuyan; Seyîd Riza

Heya Seyidê mi. . . .

Herdisa to, tarîyê sewanê Xarpitî de, zê usarê de gewr bî. Bal u bejna to, renga- rengê koyanê Dêrsimî de neqisîya bî. Kilamî, a sewe, seba to miqamanê xo de heredîyayî, vengî hêrsin bî. Kamîya ma, hard lerzna a sewe. Hard o dewrês, bîbî lete, kewt bî binê bêkesîye no Xarpit de.

Xarpit… ax xarpit; ez sas bena ke ti se bêveng menda Seyîdê mi rê. Fîrarê kamîya ma, destan de mawzer, dormeyê çemê Muzirî de, derê Laçî de, rayan kilm kerdêne hata lêlê sodirî. Her sodir tarixê ma de, pelêde sur ginêne hard ra. Domanî neqeban de, vengê to ra gêreyênê.

Rayan de baya gonî, dewan de muj û duman.

Vêyveyê mar û milawinan, verg û hesan dest kerd bî ci. Golê Xizirî, kemeranê xo de serm kerd, vengê berbayena dergusan ra mend bî zimeyê Dêrsimi de.

Kênekê azebî xo estî xorîyanê awan. Kila adirê wesayê Xozatî, verba asmên bîyêne barî. Her ca, binê panîyanê mixenetiye de bî. Mixenetîye ke mabênê ma de mecal û firsend nêdiyêne, dismen rehet kewtêne bine.

Seyidê mi, Çim û awirê dismenan, a sewa tarîye, Xarpit de bî. Merdîye û namerdîye, sareberzîye û vileçewtîye Xarpit de bî. Zurekerîye û rastîye, înkarîye û kamîya ma, manqulîye u xirabîye, serkewtene û binkewtene, Xarpit de bî.

Uca de, tarixê tarîtîye û rostîye, bîyene û çînî bîyene…

Uca de ebe nameyê ma ti, ebe nameyê înan Atatirk, Alpdoxan û Celal Bayar. Atatirk istasyonê Xarpitî de, trêne de bî. Gosê Alpdoxanî, mizgîna vileçewtîye û dexaletê to de bî.

Dinya bextê ma rê lal û ker bî. To û Celal Bayarî, amêyi rû be rû. Ti zereyê dês û asinan de bîya. Hermeyê to girêdaye bî. Çar hawîr û dormeyê to, ebe mawzer û eskerena ameyabî girotene. Dismen qat be qat to de zê de bî. Celal Bayarî, durismeyê jîhatiya to de tersa. Tewer de, bêvengîya sewe de, hevalê to ameyêne dardekerdene.

Celal Bayarî, xo da verê pencereyî ke, Ti înan mevênê. Eyî to de tersa. Dest û zereyê êy lerca. Vengê to zelal bî. Inan ebe ters, to ard meydan. Çimê to ke gina lak û dare ra, to reyna ebe durismeyêde sereberzîye inan tersna. Ti bi xo ver bi da a îxdame sîya. Vengê linganê to ra, tarîtîye û bêvengîya sewe dirîya. Ti bi xo vecîya serê kursî. To qaytê dormeyê xo kerd. Celad, esker û Celal bayarî, pilêsîya bi tarîyê sewe ra. Suka Xarpitî, mixenetîye de bê çare bî. Ecêbîyêde girse rûyê suka Xarpitî de araqo sîya risnêne binê linganê to ra.

Mêydan serd bî. Zereyê to seba welatî germ îi. Têyrê çimsurî fir dêne zereyê to de. Rêça vengê to, ebe xorîtîye vila bîyêne. Suke, sewe , koyî, kamîya ma, asparê tarixî, vengê to ra mend bi. Hazar miqamî vecîya vengê to de. Dismenê dormeyê to, ecêbîye û sasîye de mendî. Înan o waxt fam kerd ke, ti SEYID RIZA wa. Uca de, ebe vengê to, domanê tarixê ma, saya durisme û jihatiya to de, sareberz bî. To, ma nêkerd sermayene. To dismenanê ma, uca de ebe qehremanîya xo kerd rezîl. Merdîya to, qehremanîya to, ruhê ma kerd reng bi reng. To zinginîye vila kerd meydanê Xarpitî de.

Heya Seyidê mi… To naye va;

‘Mi ebe zurekerîye û di rûtiya sima ra bese nêkerd, no mi ra bî derd, la mi zî ver bi sima wile çewt nêkerd, no zî sima ra bibo derd’.

No henî înan ra bî derd ke, Celal Bayarî bi xo, tometa xo ver bi to de eksera kerd. Êy bi xo na qehremanîye û gonîserdinîya to nusna.

Ti rehet be seyîdê mi, ruhê to reng dano tarixê ma…

Dawa ma, ebe qehremanîya to raver sona, seyîdê mi. Ti çila welatî ya seyîdê mi. Ma, ebe rostîya na çila ke to de emanet girota, hata serkewtene, hata serbestîye benime, xem meke seyîdê mi. Mezela to de, nîsanê serbestîye neqisnime seyîdê mi. . .

Ilhami Sertkaya