VATEYO VERÊN
Payîzî, romanê mi yê hîrêyin yo kirmanckî yo. Planê nustisê nê romanî, rew ra aqilê mi de estbî, la karan û wextî, firsend nêdabî mi ke, ez dest cikera. Mi ke firsendo verên dî, dest cikerd. Nustisê ey nêzdîyê çar serrî wext girewt. Ma zêde qalê zehmetî mekîme. Wendoxî, wes zanenê ke kirmanckî de roman nustene, sey yew ziwanê serdest û serbestî de nustene nîyo.
Ziwano bindest û pêrîsan de, roman hem xo virazeno, hem zî ziwanê xo raver beno. Ziwanê romanî zî, goreyê qelema nustoxî/e yo. Coka nustoxê kirmanckî yê ke roman nusenê, di karan pîya kenê. Aye ra înan rê sebir, xebata xorîye, mezgêdo xurt lazim ê. Roman nustene bi xo rê tecrube bes nîyo, lazim o ke ebedîyatî de, besekarîya nustoxî/e bibo. Nustox ganî bibo wayîrê hîsdarîye û fantazîya dewlemende. Nustox/e, nêeskeno romanê xo binîrxno, ney. Ez zî naye nêkena. Coka nustis û awanbîyena nê romanî ser o tayê qal kena.
Wexto ke mi dest cikerd nustena nê romanî, sey ê romananê min yê verênan, mi nêzanitê ke key biqedîyo. Wextê dest cikerdena nustisê romanî esto, dîyar o la, wextê qedîyayîsê ey zelal nîyo. Babeta romanî, bi xorîtîya xo ke qedîyaye, tîya de qeleme bi xo ca de vindena. Senî ke cumleyê peyênî, yenê ziwanî ser, qeleme ca de biveng vana ‘ez ver bi qedîyayîsî sona’. Mi na wes hîs kerde. Bîya kelecanin. Sey nameyê romanî, yew sewa payîzî rastê çekuyanê peyênan yê romanî ameya. Gama ke xebata mi, romanê mi, yew sewa payîzî qedîya, mi mîyaneyê xo azna ro sandalîyê xo yo ke ez tim ey ser o xebetîyêne. La sima rê naye zî vaja: Seba ke bi serran o ke hetê fîzîkî ra astenga mina ronistene esta, mi no roman zafane pay ra nust. Bi xem, bi dej, bi sabîyene nust.
Sewa Payîzî, romano ke hîna zêde pay ra nusîyayo. Axir ha pay ra, ha bi ronistene, nika ez zerîwes a ke, no roman qedîya. Hîsanê minê sabîyene, dejê mi tayê kerdî binê linganê xo ra. Sewa Payîzî, dej û musgîlatanê wendoxanê xo yê delalîyan zî bikero binê linganê xo ra.
Sewa Payîzî de, serebût, huzin, têkosîn, xem, bandûra camêrdîye, zurekerîya teorî û pratîkî esta. Tena nê çin ê; rastîye, zelal bîyene, kamîye, eleqedarî û têkilîyê komel û însanan, alternatîfan û çareyan ser o fikirî zî estê.
Wendoxê erjayeyî, seke sima zî zanê yan zî texmîn kenê, ziwanê ma de romanan nustene de, musgîlat, kêmane û xeletîyê standartîzasyonê nustisî zaf vejîyenê. Bê naye helbet ke redaktekerdis bi xo karêko zaf zehmet o, her çîyî ra ver profosyonelîye, îtîna û kedêka cidî wazeno. Heyf ke kirmanckî de kesê ke ehîlê nê karî yê, zaf tay ê. Xulasa mi ke roman qedêna, na rey kewta dima redaktoran. Çi heyf ke, no derheq de zî, ez rastê astengan ameya. Axir ez rastê birêz Mutlu Canî ameya. Bi kilmîye ez derheqê redaktekerdisê nê romanî de xo rehet hîs kena. Seba sebir, îhtîmam û fedakarîya ey Mutlu Canî rê zaf sipas kena.
……………
Kamê ke wazenê peyda bikerê; Tirkîaya de; nasAjans
nasajans@gmail.com
Ewropa de|
hesretamagirana@live.nl
Ilhami Sertkaya