Akli Öldürmek
‘Charlie Hebdo’yu öldürdük’! Böyle haykirmis Islâmî terörist komando, ardindan da ‘Muhammed peygamberin intikamini aldik’ demis. Yaziislerinin neredeyse tamami öldürüldü. Zaytung’un demesiyle ‘Bugün mizah bitti, her sey bitti, insanlik öldü’. Öldürülenler dünya çapinda karikatüristlerdi, çizinin sairleriydiler, piril piril beyinlerdi, itlaf edildiler. Mizahin en rahatsiz edici ‘silâh’ oldugu bir kez daha kanitlandi.
Bugün Türkiye’de burun kivrilan Bati’nin, aydinlanmadan bu yana olusmus putkirici elestiri geleneginin en güçlü temsilcilerinden biriydi dergi. Sade dinleri degil bütün iktidar odaklarini hicveden kara mizah geleneginin en önde gelenlerindendi. Saldiri Charlie Hebdo ile sinirli olmayan ve belli bir özgürlük anlayisina karsi yapilmistir. Bu anlamdaözgürlükler adina dünyada ve Bati Avrupa’da bir dönemin katî sonu, risk ve belâlarla dolu bambaska ve meçhul bir dönemin milâdidir. Ve elbet de dinlerarasi diyalog ve Bati’da Islâm’in Dogu’da da diger dinlerin gelecegi açisindan hiç hayra alamet degildir olanlar.
Dergi 2006’da Danimarkali Jyllands-Posten gazetesinin yayimladigi Hazreti Muhammed karikatürlerini, destek amaciyla alintilayan dünyada bir-iki dergiden biri oldugu için mimlenmis, 2011’de de molotofkokteylli saldiriya ugramisti. 2012’de Al Jazeera English mülâkatinda derginin maktul genel yayin yönetmeni gayet mâkul ve mütevazi seyler söylüyor: ‘Biz her dinle ilgili karikatür yayinliyoruz. Sadece Müslümanlardan tepki aliyoruz. Itikat sahibi Müslümanlari üzmek istemem, dergiyi satin almamalari yeterli.’
(http://blogs.aljazeera.com/blog/europe/charlie-hebdo-making-headlines)
Dergi 30 yil önce radikal Katoliklerin simseklerini çekerdi, otuz kadar dava açip hepsini kaybettiler, ifade özgürlügü adina! Katolik dünya kara mizaha 150 senede alisabildi. Bu, Macaristan, Polonya gibi ülkeler için hâlâ geçerli degil. Ortodoks Hiristiyanlar ve Musevîlerin de kara mizahla arasi pek yoktur. Yine de bu dinlere mensup hiçbir kimse gidip karikatürist vurmuyor. Sosyal medyada iki gündür Leman, Penguengibi mizah dergilerine tehdit yagiyor. Zaman onlarla dayanisma zamanidir.
Dinin sakasi olmaz!
IKI ‘AHRET SUALI’
Dindarlari bire bir ilgilendiren iki sual. Ilki pek yeni degil ama bugünlerde iyice tartisilir hâle geldi. Paris’teki katliam ve Irak/Suriye basta olmak üzere dünyanin degisik yerlerinde Islâm adina gerçeklestirilen katliamlarin gerçek Islam’la ilgisi olmadigi tezi. Çok kullanisli bir sorumluluktan kaçma formülü degil mi? Zira Bati, Islâm’in bugünkü tezahürlerini anlamak adina kendi müstemlekeci, müdahaleci, Islam karsiti ve irkçi sifatlarini sorguluyorsa Islâm’in da içinden çikan o ‘sapkin’ tezahürleri sorgulamasi gerekmez mi?
Ikinci sual ilkiyle baglantili. Dünyada Hiristiyan Bati’nin denizlere açildigindan bu yana kolonize etmedigi yer neredeyse yok. 1960’lardan sonra post-kolonyal yöntemlerle kurdugu hükümranliklar, eski kolonilerden Bati’ya gelenlere yaptigi muamele de mâlum. Bati’nin bir biçimde zulmüne maruz kalmis tüm bu halklar, inançlar arasinda hinç almak için silâha sarilip sivil öldürenler neden agirlikli olarak Müslümanlardan çikiyor?
IKTIDARIN MEDYA ÖZGÜRLÜGÜ
Erdogan 14 Aralik’tan itibaren artan dozda memlekette medyanin özgür oldugundan dem vuruyor. Hafta basi Diyarbekir’de tam Hollandali gazeteci gözaltina alinip birakildigi sirada tekrar ediyordu. Üç husus: Ilkin sahsina yapilan ve hakaretamiz addedilen yazi çiziye dava açiyor, dolayisiyla özgürlük bir yere kadar. Ikincisi imâ ettigi serbestiyet, iktidarinin devamli yaptigi yanlislara karsi yazilan çizilen. Bundan dogal ne olabilir. Üçüncüsü, ilk iki husustan hareketle Türkiye ile karsilastirilabilecek yerler, iddiasinin aksine ‘demokratik ülkeler’ degil, ifade özgürlügünün var olmadigi Rusya gibi ülkeler. Simdilik onlardan iyiyiz!
————————————————————
Taraf-9 Ocak
Cengiz Aktar