Baris erisilmesi zor bir hayaldir
1 Eylül, Dünya baris günüdür.
1 Eylül 1939 yilinda Almanya, Polonya’yi isgal etmeye basladi. Bu da 2. Dünya savasinin baslangici oldu. 2.Dünya savasinda yaklasik 65 milyon insan öldü. Bunun 2-3 kati insan yaralandi. Savas nedeniyle milyonlarca insan yerinden yurdundan göç etti. Üstelik bu savasta ölenlerin %67’si sivildi. Oysa 1. Dünya Savasinda ölenlerin %5’i sivildi.
Tarihçilerin yazdiklarina göre ölenlerin 27 milyonu Sovyet vatandasiydi. Yugoslavya da 2. Dünya savasinda 1,5 milyon yurttasini yitirmisti. Ilk atom Bombasi Nagazaki ve Hirosima’da kullanildi. Atom bombasinin meydana getirdigi büyük kitlesel ölüm savasin tahribatini daha bir çarpici sekilde gözler önüne sermisti. Iste bu büyük insanlik yikimina neden olan 2. Dünya savasinin basladigi gün olan 1 Eylül, Sovyetler Birligi ve Varsova Pakti tarafindan ‘ Baris Içinde Bir Dünya Mücadelesi Görevini hatirlamak ‘ için Dünya Baris günü olarak kabul edildi. Daha sonra Birlesmis Milletler Genel Kurulu da 2001 yilinda 21 Eylül gününü ‘Dünya Baris Günü ‘ olarak kabul etti.
Sol kesim eski aliskanlikla 1 Eylül’ü Dünya Baris Günü olarak kutluyor.
Barisin saglanmasi ve sürdürülmesi için Baris etkinlikleri yapilir. Türkiye’de 1984 yilindan beri Güvenlik güçleri ile PKK militanlari arasinda süre gelen bir çatisma ortami vardir. Kimine göre ‘ Düsük yogunluklu savas ‘ kimisine göre ‘ Asimetrik Savas ‘ ya da ‘Gayri nizami harp ‘ olarak adlandirilan bu çatisma ortami bir türlü bitmiyor. Yakin gelecekte de bitecegine iliskin hiçbir belirti yoktur.
Bu çatisma ortami yandaslarina muazzam imkanlar saglamaktadir. Bu çatisma sayesinde Örgüt hem Türkiye içinde, hem de disinda yer yer otorite elde edebiliyor. komsu ülkelerde bile istikrarsizliklar yaratiyor. Siyasi güç boslugu sagliyor. Halk üzerinde ciddi etki sahibi oluyor. Bundan da ciddi rantlar elde ediyor.
Bu çatisma ortami ayni zamanda hükümetlere de ciddi firsatlar yaratiyor. Hükümet Örgütü bahane ederek komsu ülkelerin onlarca kilometre derinliklerinde operasyonlar yapiyor. Örgüt sayesinde bol bol hamaset yapiliyor. Kitlelerinde milliyetçi duygular kabartiliyor. Kitlelerin ilgisi ülkenin gerçek gündeminden uzaklastiriliyor.
Söz gelimi su anda reel ekonomi çok büyük sikinti içindedir. Her gün pek çok is yeri kapaniyor. Binlerce çalisan isini ekmegini kaybediyor. Enflasyon doksanli yillari aratmayacak durumdadir. Orta sinif ve çalisan kesimin reel geliri Mart ayinda yagan kar gibi hizla eriyor. Issizlik almis basini, dizginlenemiyor. Öte yandan kamu kesiminde adam kayirmaca, yolsuzluk, hukukun her gün iktidar tarafindan asindirilmasi, gündemde hak ettigi yeri alamiyor. Tüm medya terörle mücadele ve güvenlik meselesine odaklanmistir. Insanlar hayat pahaliligi ile bas edemedikleri halde buna tepki gösteremiyor. Muhalefet ülkenin can yakici sorunlarini gündeme getiremiyor.
Öte yandan bu ülkede on yillardir süre gelen iç çatismanin taraflari sivil alani da kontrol altina almistir. STK olarak faaliyet gösteren etkin kuruluslarin tamami iki taraf arasinda pay edilmistir. Güçlü bagimsiz demokratik Sivil Toplum Kurulusu olmadigi için gerçek baris yanlilari güç kazanamiyor. Savasan güçler, baris etkinliklerini de organize ediyorlar. Ortada arabuluculuk yapabilecek güçlü sivil bagimsiz organizasyon olmayinca baris etkinliklerini yapanlar da çatisan taraflarin yandasilari olunca, samimi baris çabasi da verilmiyor.
Hükümetler Kürtlerin Kollektif Insan Haklarini tanimiyorlar. Kendi yurttasinin hakkini tanimamayi bir marifet olarak kabul ediyorlar. Hani kolektif haklar taninirsa ‘ Maazallah siddet biter, demokrasi gelirse, yurttas hesap sorar ‘ kaygisi tasiyorlar. Durum bu olunca baris bir hayal olmanin ötesine geçemiyor. Suriye iç savasi da savas yanlilarina yeni firsatlar sunuyor. Çaya zam gelmis, ekmege zam gelmis, ulasim ve dogal gaza zam gelmis, sanki hos gelmis, sefa gelmis. Beka sorunumuz var, bunun yaninda ekmegin, asin ne önemi vardir gibi bir algi var. Bu ülkede savas taraftarlari ciddi rantlar elde ediyor. Barisin gelmesi bu ranta ciddi tehdit olur. Nasilsa çatismanin maliyetini yoksul halk yüklenmistir.
Baris kimin neyine! 31.08.2019
Av.Abdulmenaf KIRAN
Abdulmenaf Kiran