BIBÊ WAYÎRÊ QEDERÊ XO

Verî, mordem xo bifikiro. Xo bi xo, nînan pers bikero; ‘Ez kam a?, kamîya mi çik a? Ez çi wazena? Kamî qederê mi kerdê binê bandura xo? Eke nîya yo, kemasîya mi çik a?’

Eger ke mordem xo ra nînan pers bikero, cuwaban de, kemasîya xo vîneno.

Xora her çi, ebe pers kerdene dest kena ci.

La, zaf kesî, ‘persan ra tersenê’. Coka ke nêresenê rastîya xo. Nê kesî, xo xapnenê. Nê kesî ‘formalîte yê’. Nê kesî, qederê xo kerdê binê qaso ‘raxelesnoxan’. Coka ke nê kesî, sîyaset ra zî, xo kenê murîd.

Oxro ke;

Muridîye, karê ‘aqil ra feqîran o’. ‘Serek û raxelesnoxê murîdan estê’. Ê, wayîrê qederê xo ney, wayîrê ‘serekan ê’. Endî ê bi aqilê xo ney, bi vateyê serekan ciwîyenê.

Serek ke vajo ‘herb, herb! Vajo ‘hastîye, hastîye! Vajo ‘beso, beso!

Serekî çi va, murîdî înan kenê.

Endî her kes sikîno xo ra naye pers bikero; ‘Gelo ez murîd a, ya wayîrê qederê xo ya?’.

Ez, bi desturê sima, seba xo, naye vajî;

Na dinya de, mi xo fam kerd-nêkerd, seba ke murîdîye û tabuyan qebul nêkerdo, bîya wayîrê qederê xo. Ez rind zanena ke, yew kes ke ‘murîd bo’, qederê xo û sexsê xo, kamîya xo, vîndî keno. Kes ê ke sexsê xo, qederê xo kerdê fekê serekan, ê xora endî qedîyê.

Xo vîr ra mekerê ke,dawa azadîye, serbestîye, ‘malê yew kesî, malê serekî’ nîya.

Xo vîr ra mekerê ke, bi nameyê azadîye, kotî de ke, ‘tabuyê serekî’ bivecîyo, uca de ne xeyr esto, ne zî rindekîye, demokrasîye çin a û nêbena.

Însano hemdem, insano mendenî, xo ver bi tabuyan nêkeno qijkek.

Eger ke welatê Ewropayî, ewro restê demokrasîye, eger ke her het ra ewro ravêr ê, seba ke tabuyê xo siknê yê. Welatê muslumanan, welatê rojhilatê mabênî ke ewro binê hal û merhaleyê xirabî der ê, seba ke kulturê tabuyî bandur o, coka. Nameyê tabuyî çi beno-bibo, ha sosyalist, marlsîst, liberal, dîndar; ferq nêkeno, tabu, ‘tabu yo’. Ver bi ‘axa û pasayanê kanan, axa û pasayanê neweyan’ mevecê. Qederê xo mekere çekuyê fekê sexsan û tabuyan, waxtê sanik û estanikan, efsaneyan û dêvan, vîyarto.

Xo meaznê ‘vizerî’, biresê demê na roje.

Ne tabuyan de demokrasîye vecîna, ne zî murîtan de, xeyr û silametîye çin a.

Xora muridî ke mebê, tabu zî nêbeno, tabu ke mebo, murîdî zî nêbenê.

Muîd û tabuyî, girêdayê yewînî yê.

Ya tabu, ya demokrasîye. Tabu û demokrasîye, sey awe û adir ê, pîya nêbenê.

Endî sima û keyfê xo!

Wazenê bibê murîd, qederê xo bikerê fekê tabuyî, wazenê bibe wayîrê sexsê xo, qederê xo bikerê destê xo.

Qeder zî, aqil zî, ê sima wo.

Ilhami Sertkaya