Bilinenler, bilinmeyenler
Seçimler yaklasirken, bilinenler ve 24 Haziran seçimlerinin sonucunu belirleyecek bilinmeyen olgular var. Sirayla:
INCE HEYECAN GETIRDI: CHP’nin baskanlik yarisinda tabanda popülaritesi yüksek olan Muharrem Ince’yi seçmesi, CHP seçmeni ve teskilatlarina büyük bir motivasyon getirmistir. Buna Muharrem Ince’nin cengâver tavrini da eklediginizde, CHP’nin sandiga son 3 seçimde görmedigimiz bir heyecanla gidecegi ortada.
AKSENER’E KÖTÜ HABER: Muharrem Ince’nin adayligi, Meral Aksener için kötü haber. Iyi Parti tüm anketlerde CHP’den 3-4 puan almis gözüküyordu. Ince, bu oylarin bir bölümünü geri alacaktir.
IKINCI TUR OLUR MU?: Ikinci tur olacaksa, bu Meral Aksener degil Muharrem Ince ve Tayyip Erdogan arasinda gerçeklesecek. Aksener ise ‘ittifak formülü’ sayesinde güçlü bir grupla Meclis’e girecek. Tahminim, bir sonraki seçim için konumlanacak, siki muhalefetle partisinin grafigini yükseltmeyi hedefleyecektir.
BÜYÜ BOZULDU: Iktidar degismese de bu seçim bir dönüm noktasi. Daha düne kadar ‘yenilemez’ görüntüsünde olan Adalet ve Kalkinma Partisi açisindan büyü bozuldu. Bu seçimi alsa dahi artik temsil ettigi siyasal Islamcilik Türkiye’de inise geçmistir. Ilk defa olarak vatandas, günün birinde Tayyip Erdogan degil farkli bir liderin Türkiye’yi yönetecegi düsüncesini tahayyül etmeye baslamistir. Bu düsüncenin varligi bile bir dönüm noktasidir.
KALIPLAR YIKILIYOR: Siyasal Islamin inise geçisinin çesitli sosyolojik ve ekonomik nedenleri var; ancak muhalefetin de yavas yavas kendisine çekidüzen verip kimlik siyasetinin kati sinirlarini zorlama azmi de bunda rol oynamaktadir. Bundan 5 yil sonra Türkiye siyasetinde Sünni-Alevi, dindar-laik, Türk-Kürt fay hatlari, bugün oldugu kadar belirleyici olmayacak; muhalefet daha çogulcu bir yapiya dönüsecektir. Bu, Erdogan muhalifleri için avantaj, AKP için dezavantajdir.
SEHIRLI MUHAFAZAKÂRLAR: Bu seçimin en büyük bilinmezi, iktidar partisinden uzaklasan yüzde 5’lik ‘sehirli muhafazakâr’ kesimin ne yapacagidir. Bu seçmenin yeni adres aradigini, degisim istedigini, ancak CHP’ye ‘eli varmadigini’ biliyoruz. Peki bu orta sinif muhafazakâr seçmen, nereye gidecek? Muharrem Ince, CHP tabaninin ötesine uzanip muhafazakâr oylardan birkaç puan tirtiklayabilecek mi? Saadet bu anlamda yüzde 5’lik bir çikis yapabilecek mi? Seçimin en büyük bilinmezi budur.
KÜRT SEÇMENI TAVLAMA: Sonucu belirleyecek bir diger unsur da Kürt seçmenin ne yapacagi. AKP, son dönem Türk milliyetçisi üslubu ve MHP’yle ittifaki sayesinde kendisine oy veren Kürt seçmeni küstürdü. Tahminim, bundan sonraki asamada stratejisi, baski ve hukuki engellemelerle HDP’yi baraj altinda birakmak ve HDP disindaki Kürt seçmeni ise sempatik mesajlarla kazanmaya çalismaktir. Cumhurbaskani Erdogan’in günde birkaç kez anlik olarak ‘etkisiz hale getirilen terörist’ sayisini vermeyisi, artik ‘Afrin’den sonra Münbiç, sonra Kobani’ye gidecegiz’ demeyisi, hatta Kanal D’de bir programi telefonla arayarak ‘Çocuklar ölmesin’ dedigi için cezaevine atilan Ayse Ögretmen’in cuma günü apar topar saliverilmesinin nedeni de hep bu. AKP, kaybettigi Kürt oylarinin pesine düsmüs durumda.
IKINCI TURDA MUHARREM INCE’YE: Geçmiste AKP’ye oy veren Kürt seçmenin bu mesajlara tav olup yeniden iktidar partisine dönüp dönmeyecegini bilmiyoruz. Ancak HDP’li seçmenin, AKP’ye yönelmeyecegi ortada. Ilk turda güçlü bir biçimde Selahattin Demirtas’a ve baraji astirmak için kendi partisine oy verecektir. Inatla. Tahminim, ikinci turda da Muharrem Ince’ye yönelme olasiliginin yüksek oldugu yolunda. Ince, dün degil, geçen hafta degil, iki yildir HDP’nin dislanmasi ve dokunulmazliklarin kaldirilmasina yüksek sesle itiraz etmis bir siyasetçi. Ince, TBMM’de dokunulmazliklarin kaldirildigi gün, Hayir oyu vermis, Meclis bahçesinde Selahattin Demirtas’in yanina giderek partisinin tavrini protesto edercesine HDP’lilerle birlikte oturmayi seçmistir. Dogrusu bu, kolay unutulacak bir fotograf karesi degil.
————————————————
Cuumhuriiyet-6 Mayis 2018
Asli Aydintasbas