Bin yil yasayacak ilk insan aramizda mi?
Geçenlerde bir dergide, Amerikali bazi zengin isadamlarinin ölümü yenme arastirmalarina yüz milyonlarca dolar yatirdigini okudum.
Bunlardan biri Oracle sirketinin kurucu ortaklarindan Larry Ellison’dur. Ellison, ölüme sessizce boyun egilmesini ‘akil almaz’ buldugu için yaslanma önleyici arastirmalara 430 milyon dolar yatirmis.
Google’in korucu ortagi Larry Page, amaci insan ömrünü bir yüzyil uzatacak buluslar yapmak olan Calico adli bir biyoteknoloji sirketi kurmus.
Uzun ömür denince akla ilk gelen isimlerden biri olan Ray Kurzweil, bu konuda dünyanin en iyimser insani olmali. 2040 yasina kadar yasamayi becerenlerin ‘Ebediyen yasayabilecek kadar uzun yasayabilecegini,’ düsünüyor.
PayPal kurucularindan Peter Thiel de ölümsüzlüge yatirim yapanlardan. Thiel, Aubrey de Grey adli bilim adaminin arastirmalarina 3,5 milyon dolar vermis.
De Grey’in yaslanmayi önleme stratejisi basit. Yaslanmak, basit tarifi ile, hücrelerin zamanin akisi içinde olumsuz degisikliklere ugramasi ve bu degisikliklerin hastalik ve ölüm ortami yaratmasidir.
Hücrelerin programini olumsuz degisikliklere ugramalarini önleyecek sekilde degistirmek, ölümsüzlügü bulmaktir, diyor de Grey.
De Grey’e göre, ölümsüzlügü yakalayacak ilk nesil bugün hayatta olan nesildir. ‘Bin yil yasayacak ilk insan bugün aramizdadir.’
Insanin sürebilecegi en uzun ömür 125 yil civarindadir. Bilim adamlarina göre bu rakam geçtigimiz 100 bin yil içerisinde sabit kaldi.
Degisen, hayat beklentisidir. Birçok salgin hastaligin elimine edilmesi, daha saglikli yasam kosullari, asi ve antibiyotik gibi buluslar, özellikle Bati ülkelerinde, ortalama insan ömrünü uzatti.
Geçen yüzyilda ortalama yasam süresi 27 yil uzadi.
Yaslanmak bir hastalik degildir.
Ve yaslilikta ölüme neden olan kanser, kalp ve felç gibi hastaliklarin tedavisinin bulunmasi insani ölümsüz yapmaz. En çok ortalama ömrü 15 yil uzatir.
‘Yaslanma Süreci ve Yasam Beklentisini Uzatma Amaçli Potansiyel Müdahaleler’ adli makaleye göre, ‘Bugün, insanlardaki yaslanma sürecini yavaslatacak, durduracak veya geri çevirecek hiçbir müdahale yoktur.’
Yaslanmak, hala karmasik ve esrarengiz bir olgu olarak bilim insanlarinin önünde duruyor.
Hücrelerin yaslanma nedenleri hala tamamen açiklanabilmis degildir. Bu konuda 300 civarinda teori vardir.
*
Acaba bir gün ölüm önlenebilir mi?
Sanmiyorum.
Fizik kurallari buna engeldir.
Termodinamigin ikinci yasasina göre her sey bozulur. Sicak sogur, hizli yavaslar, aydinlik karanlik olur, yeni eskir.
Ve dogal süreçler geri döndürülemez.
Insan ömrü dünyadaki ömürlerden biridir. Bazi böceklerin ömrü birkaç gündür. Iki yüz yila yakin yasayan kaplumbagalar biliniyor. Bin yildan fazla yasayan agaçlar, tohumlar var.
Doganin dengesi içinde, hayatlar ne kadar uzun olmasi gerekiyorsa o kadar uzundur.
Insan bu dengeye karsi çikan, onu bozan, baska canlilarin hakkini gasp eden tek canlidir.
Daha fazla yasamak hatta hiç ölmemek için harcadigi çabanin basarili olmasi, bu dengenin daha da bozulmasina neden olacaktir.
Daha uzun yasamak yerine dünyayi daha yasanabilir hale getirmek belki daha akillica bir hedef olurdu.
*
Belki bir de bunu düsünmek lazim: Ebedi bir ömre tahammül edilebilir mi?
———————————————
T24- 11 Ekim
Metin Münir