Çemê Zîlane ji bo azadîye pistif dike ku tekosîna azadîye ware domandine
12 Tîrmehê vê bigire salvegera qirkirîna Zîlane ye.
Di dîroka Kurda da buyera heri mezin û ya dramatic qirkirîna Zîlanê li sala 1930 pêk bû.
Di ber sazbûna komara Tirkîye Kemalistan soz dayi bu ku mafên Kurda yên rewa û netewî werin naskirine. Pistê Lozan’e politîkek înkarî, wêran kirin û asîmîlasyon dan ber xwe û li ser Kurdan pêk anin. Hovitî ewqas pêsta çu ku car caran gihesta asta jenosîd e. Bi wan sepanan xastin ku stû ye Kurdan xwar bikin.
Nepelikîn bikûjên Kurdên ku li dijî wê rewse derketin. Lê gelê Kurd tu caran ji mafên xwe yên rewa qa venegerîye, her tim li berxwe daye û serhildanên xwe domandîye. Serhildana Agirî ye yek ji van e.
Komkûjî ya Zîlanê, Serhildana ku çîye Agirî navend kirî; Politîqa û sepanê Kemalistan wê serhildane bi xwîne bindest bikin û hemi Kurdan wêran bikin.
Encûmana wezîran bi serokatîya Mustafa Kemal, li 29 Berfanbar 1929 an Biryarnamek di hikma zagona bi jimara 8692 derxistin. Pistê wê zagone dest bi ser kirin û ser wergerandina tevgerek jenosîd e.
Parartêsa 9. Ya ku di bin rasipêrî Ferik Salih Omurtak da li ber çavên hemî cîhane li bajarî Wan’e, Navçe yê Ercîs’e di newala Zîlan’e da Kurdên ku xwe li wir sipartin komkûjîyek mezin pêk anî.
Hemî gundên ku wek herema serhildanê hatin pêjirandin gîhistik hatin sewitandin û malên gundiyan dest dan ser. Rojnameya Cumhuriyet’e ‘ Di çemê Zîlane da 15 hezar kes hatin kustin, Çem bi meyîtan tijî bûye.’ Wan gotinan rojname kirîye sernûçe yê xwe. Li gorê çend çavkanîyan di komkûjîye de hîn zêde Kurd hatin kusti bûn. Ew komkûjî li ser Kurdan birînên kûr vekir û li ser pêsxistina hisyarîya netewî bandora xwe bû.
Ês û sanazên hevpar yekitîya netewan çe dike.
Çiqas ku di ser komkûjîye da 92 sal jî derbas bibe, Ew komkûjî di hise Kurdan da teze buna xwe diparêze. Di çemê Zîlanê da hîn xwîn diherike ji bo azadîye pistif dike ku tekosîn bidome !
Carek din em wek HAK-PAR yên ku ew komkûjîya pêk anîn sermezar dikin, Yên ku jiyana xwe winda kirin bi rêz bîrtinin. 12 Berfenbar 2022
=======
Zilan Deresi özgürlük için mücadelenin sürdürülmesini fisildiyor
12 Temmuz ayni zamanda Zilan Katliaminin yildönümü.
Kürt tarihinin en kanli ve dramatik olaylarindan olan Zilan katliami 1930 yilinda gerçeklesti.
Türkiye Cumhuriyeti devletinin kurulusundan önce Kürtlerin mesru haklarini taniyacagi sözünü veren Kemalistler, Lozan’in ardindan Kürtlere yönelik tam bir inkâr, imha ve asimilasyon politikasini sürdürmüs, soykirima varan uygulamalarla Kürtleri boyun egmege zorlamistir.
Bu duruma karsi çikan Kürtleri yok etmekten çekinmemistir. Ancak Kürt halki hiçbir zaman mesru haklarindan vazgeçmemis direnmeyi baskaldirmayi sürdürmüstür.
Agri isyani da bu baskaldiri zincirinin bir halkasidir.
Zilan katliami, Agri dagini merkez alan baskaldiriyi kanla bastirmak isteyen Kemalistlerin tüm Kürtleri yok etme politikasinin bir uygulamasidir.
Mustafa kemal Baskanligindaki bakanlar kurulunun 29 Aralik 1929 tarihli ve 8692 sayili kanun hükmünde kararnamesinin ardindan baslayan operasyon tam bir soykirim harekâtina dönüstü.
Ferik Salih Omurtak komutasindaki 9. Kolordu, dünya kamuoyunun gözleri önünde Van’in Ercis ilçesine bagli Zilan vadisine siginan Kürtlere yönelik tam bir toplu katliam gerçeklestirdi.
Isyan bölgesi olarak kabul edilen tüm köyler yakildi. Köylülerin mallarina el konuldu. Cumhuriyet gazetesi Zilan deresinde 15 bin kisinin öldürüldügünü, ‘Zilan Deresi agzina kadar ceset dolmustur’ sözlerini mansetlerine tasidi. Kimi kaynaklar gerçeklesen katliamdaki ölü sayisinin çok daha fazla oldugunu söylemektedirler.
Kürtlerde derin izler birakan bu katliam ayni zamanda ulusal bilincin gelismesinde de etkili oldu.
Ortak kivançlar ve acilar uluslari birlestirir.
Üzerinden 92 yil geçse de bu soykirim girisimi Kürt halkinin bilincinde hala tazeligini koruyor ve Zilan Deresi hala lebalep kan akarak özgürlük için mücadelenin sürdürülmesini fisildiyor.
HAK-PAR olarak bu katliami gerçeklestirenleri bir kez daha kiniyor, yasamini yitirenleri saygiyla aniyoruz.
12 Temmuz 2022
Hak ve Özgürlükler Partisi
HAK-PAR Basin Bürosu
Dengê Kurdistan
