Cesarete ödül, zulme samar

Görkemli salonda 57 ülkenin diplomatlari ile insan haklari örgütlerinin temsilcileri vardi.
Ben, gazetemi ve Uluslararasi Yazarlar Birligi PEN’i temsil ediyordum.
Dünyanin her kösesindeki insan haklari ihlalleri ve basina yönelik baskilar görüsülüyordu.
Avrupa Güvenlik ve Isbirligi Teskilati’nin (AGIT) Basin Özgürlügü Temsilcisi Dunja Mijatoviç tam karsimda oturuyordu. Oturumu yöneten yardimcisi, sözü bana verirken Cumhuriyet’in ‘Alternatif Nobel’i aldigini duyurdu.
Bir anda, salonda daha önce konusanlara nasip olmayan alkislar yükseldi.
Mijatoviç, ‘Bu ödülün demokrasilerde özgür basinin rolüne dair bir ahit teskil ettigini’ söyledi.
‘Dünyanin en büyük gazeteci hapishanesi’nin bir gazetesi, karsilastigi ‘tüm baskilara karsin, bagimsiz ve korkusuz yayinciligiyla, arastirmaci gazetecilige ve fikir özgürlügüne verdigi önem nedeniyle ödüllendiriliyor’du.
Ve dünya, onu alkisliyordu.
Daha büyük gurur olabilir mi?

***

AGIT’in ‘Insani Boyut Uygulama’ toplantisinin amaci, askeri-siyasi-diplomatik iliskilerde gözden kaçirilan insani boyutu gündeme tasimak…
Üye ülkelerde yasanan insan haklari ihlallerini tartismak…
Sivil toplum kuruluslariyla ülke temsilcilerini bulusturmak…
Varsova’daki toplantida ben de AGIT’teki ABD, Almanya, Fransa, Ingiltere, Isveç, Kanada gibi ülkelerin temsilcilerinin yani sira, gelecek hafta Ankara’ya gidecek olan Avrupa Konseyi Insan Haklari Komiseri Nils Muiznieks’le de görüserek Türkiye’nin ve basinin durumunu anlattim.
Izlenimim su:
Hepsi Türkiye’nin nereye gittiginin farkinda… Olup biteni ve gidisati kaygiyla izliyorlar. Bunun fazla süremeyecegini biliyorlar. Fakat çogu çaresiz görünüyor. Bir kismi kaygilarini Türk yetkililere ‘kapali kapilar ardinda’ ifade ettiklerini söylüyor; bir kismi hukuksuzlugu kinarsa, darbecileri destekliyormus gibi görünmekten korkuyor; bir kismi mülteci anlasmasi suya düser diye sesini çikarmiyor.
Hükümetlerin bu çaresizligine karsin Bati’nin dinamik sivil toplum örgütleri bütün gücüyle devrede… PEN’den Sinir Tanimayan Gazeteciler Örgütü’ne (RSF), Uluslararasi Af Örgütü’nden Gazetecileri Koruma Komitesi’ne (CPJ), Uluslararasi Basin Enstitüsü’nden (IPI) Insan Haklari Izleme Örgütü’ne, Avrupa Iskenceyi Önleme Komitesi’nden Article 19’a kadar onlarca sivil toplum kurulusu, Türkiye’ye el uzatmaya çalisiyor. Hukuksuz yargilananlara avukat desteginden durusmalarini izlemeye, hapishanelere gözlemci göndermekten yazarlar için dünya çapinda kampanya yürütmeye, iskenceyi teshir etmekten tutuklu ailelerine yardima kadar bir seri dayanisma eylemi için seferberlik halindeler.
Yaptigim konusmada onlarin çabalarina tesekkür ederken, Türkiye’nin demokratik güçlerine yönelik baskilara sessiz kalan Batili hükümetlerin kendilerini var eden degerlerden vazgeçmesini elestirdim.
Benden sonra söz alan bir AB delegesi hak verdi.

***

Cumhuriyet, bu prestijli ödülü, Suriye, Misir ve Rusya’daki insan haklari savunuculariyla paylasarak direnen insanlik ailesi içindeki yerini perçinliyor.
Ve Die Welt’in yazdigi gibi, ‘Bu ödül, sadece Cumhuriyet’e ve rejime karsi koyan az sayidaki medya kurumuna tesvik degil, Erdogan’a ve Avrupa’ya da kinama anlami tasiyor.’
Ikisi de hak etmisti.
Kutlu olsun!

Varsova

———————————————————–

Cumhuriyet-24 Eylül

Can Dündar