Diyarbakir’da Dünya Anadil Günü nedeniyle ortak açiklama

21 Subat Dünya Anadil Günü nedeniyle HAK-PAR (Hak ve Özgürlükler Partisi), PAK (Partiya Azadiya Kurdistan), KDP-Bakur, ÖSP,ÇIRA ve Özel Dönüs Hareketi Azc plaza önünde bir basin açiklamasi düzenlediler. Açiklanmada Kürtçe’nin kamusal alan dahil her alanda serbestçe kullanilmasi, Kürtçe ile anadilde egitim verilmesi ve Kürtçe’nin resmi dil olmasi gerektiginin dogal bir hak oldugu vurgulandi. Basin açiklamasi son dönemlerde zorba Iran rejimi tarafindan gerçeklestiren idamlar da protesto edildi .

21ê Sibatê roja zimanê zikmakî ye! Xwedî li zimanê xwederkeve!

Îro roja navnetewî ya zimanê zikmakî ye. Ev roj bi taybetî lihember hemû serdestî, zordarî , asîmîlasyonê, li gelên kuzimanê xwe dane jiyandin û bi xwîn û jiyana xwe ew geskirine, pîroz be! Qedexekirina zimanê zikmakî û bi darê zorêpêsîlêgirtina wê yek ji metodên klasîk yê mêtingehkaran e. Jibo pistgirîya têkoser û parastvanên zimanê zikmakî û di qadanavnetewî de balê biksîne ser pirsê UNESCOyê di 17.11. 1999an de roja 21ê Sibatê wek roja navneteweyî ya zimanêzikmakî diyar kir û di sala 2000î de cara yekem pîroz kir.

Ev roj ji têkosîna xwendevanên bengalî tê. Gelê bengalî lihember biryara Pakistanê ya ku zimanê Urdu wê take zimanêfermî be, serîhilda, dewleta Pakistanê bi qetlîameke mezin di21ê sibata 1952an ev serîhildan sikand, lê çar sal bi sûn de jîfermîbûna zimanê bengalî qebûl kir.

Li Kurdistanê (bêyî basûrê Kurdistanê) tu statuyeke fermî yazimanê kurdî tune. Li bakurê welatê me heta çend sal berêkesên ku bi kurdî dinivîsîn, pirtûk çap dikirin an dixwendinpêrgî zîndan û îskenceyê dibûn. Di salên 50yî de kesên ku bikurdî dipeyivîn bi pere dihatin cezakirin. Bi 25 milyon nifûsaxwe li bakurê Kurdistanê hîn jî gelê kurd ji mafê perwerdeyabi zimanê xwe, bê par e.

Dewlet di vê serdemê de hîn jî siyaseta ‘yek al, yek gel û yekziman’ dimesîne. Her roja ku derbas dibe, ji xwe re wekqezenceka asîmîlekirinê dihesibîne. Û bi ser de jî bêserm ûbêperwa qala ‘çareserîyê’ dike. Perwerdeya bi zimanêzikmakî yek ji mafê sereke yê mirovatîyê ye, lê dewlet hîn jî jime Kurdan re vê yekê pir dibîne û di paketa wan a ‘çareserîyê’ de jî tuneye.

Gelî hemwelatîyan!

Dewletê ji roja ewil de ji xwe re kirîye armanca sereke da kuzimanê kurdî ji holê rake. Û vê yekê neku bi awayekî dizî,eskere dimesîne û dike.

Zimanê me hebûna me ye, maneya miletbûna me ye.Berxwedana herî mezin li hember kolonyalîstan,asîmîlasyonîstan, barbaran parastina zimanê Kurdî ye. Ji bo vêyekê em dikarin li hember kolonyalîstan tekosîna herî bi wate di malên xwe de bi mesînin,tenê bi zarokên xwe re, bi der û dora xwe re bi Kurdî bipeyivin,Kurdî fêr bibin,fêr bikin, bi Kurdî bixwînin, Kurdî binivîsin, bese. Demame ev kir, bêyî ku em pê bihesin em ê bi Kurdî bifikirin. Wêdemê em ne tenê zimanê xwe xelas dikin her weha em millet û welatê xwe jî rizgar dikin!

21ê Sibate rojê ziwanê dayike yo! Wayîreye ziwandê xo bikê!

Dinya de eyro sey rojê ziwanê dayike ameyo qebûlkerdis. Eno roj, bîlhesa ayê milletêke vera her bêj zordarî û asîmîlasyonî, bi gunî û ganê xo ya ziwanê xo pawito, ênan rêpîroz bo! Qedexekerdena ziwanê dayike û bi darê zorî ya vernî bide girewtene,metodêko klasik ê dagirkeran o. UNESCO, seba balkêsîya ena mesela û pasgêrîyaxebatkerdoxan û pawitoxanê ziwanê dayike, 17ê Tesrîna 1999 de qerarêk girot û goreyêenê qerarî, 21ê Sibate, dinya de sey rojê ziwanê dayike ame qebûlkerdis û rojê ziwanêdayike raya yewine, serra 2000î de ame pîroz kerdis.

Têkosîna wendoxanê Bengalî bîya sebebê dîyarkerdisê enê rojî. Dewleta Pakîstanî wastke ziwanê Urdûyî biko ziwanê yewek ê resmî, sarê Bengalî eno qerarê qebûl nêkerd ûvera ey sere wedarna. Pakîstanî 21ê Sibata 1952 de, vera sarê Bengalî qetlîamêko girdkerd û hereketê ênan sikna. Labelê badê çehar serran, mecbur mendî ke ziwanê Bengalîsey ziwanêko resmî qebûl bikê.

Eyro roj, bêyî Basûrê Kurdistanî, qet statuyêka resmî ya ziwanê kurdî çinîya. Vakurêwelatê ma de, çend serrî nikayî ra aver, ayê ke bi kurdî binûstê û kitabî çap bikerdê yanzî biwendê, ceza daynê ênan û îskence bide kerdê. Serranê 1940î de ayê ke bi kurdîqisey bikerdê, ênan rê ceza pereyan ameynê birnayîs. 25 mîlyon kurdê vakurêKurdistanî, hema zî nisênê bi ziwandê xo ya perwerde bibê.

Binya sîyasetê dewlete eno wexte de zî bi fahmê ‘yew beyraqe, yew sar û yew ziwanî’ ya sino. Her rojo ke eno hawa vêreno, sey yew qezencê asîmîlasyonî yeno hesibnayîs.We zî bes nîyo, bi rehetî ya sênê bêserm û bêperwa bahsê ‘çareserîye’ bikê. Bi ziwanêdayike perwerde bîyayîs, heqê esasî yê însanetî ra yew o. Labelê dewlete ham zî makurdan rê eno heq rewa nêvîna û paketa ‘çareserî’ ya ênan de zî çinî yo.

Hemwelatîyê erciyayey!

Dewlete rojo verên ra meydan ra wedarnayîsê ziwan ê kurdî, xo rê kerdo yew armanca esasî. Û naye zî ne ke bi hawayêko dizdikî bi askera kena.

Ziwanê ma bîyayisê ma yo, mana miletbîyayîsê ma yo. Vera asîmîlasyonîst, kolonyalîstû barbaran xoverodayîso tewr gird, pawitena ziwanê kurdî yo. Seba neye rê, ma sênêvera Kolonyalîstan têkosîna tewr manîdar keyeyê xo de biramê, domananê xo rey de ûbi dor û norê xo rey de tena bi kurdî qisey bikê; kurdî bimusê û bimûsnê, bi kurdîbiwanê û bi kurdî binûsê, bes o. Wexto ke ma naye bikê, bêyî ke ma pê bihesiyê, ma dobi kurdî bifikrîyê. Ay wext ne ke tena ma ziwanê xo xelas kenê, eynî wext ma millet ûwelatê xo zî xelas kene!

Dengê Kurdistan