ENFAL – Mezar taslari ve kayiplar…

K24 – ÇEMÇEMAL
Irak Baas rejiminin Kürtlere yönelik Enfal soykiriminin üzerinden 31 yil geçti ancak hala bazi kurbanlarin mezarlari hala bulunamadi.

Süleymaniye’nin Çemçemal ilçesi, Enfal kurbanlari ve sehitlerin baskenti olarak niteleniyor. Enfal katliamlarinda en çok kurbani Çemçemal verdi.
Ilçedeki sehit ve Enfal kurbanlari mezarliginda mezar taslari göz alabildigine uzaniyor. Bu mezarlardaki kemik ve kalintilar, Irak’in farkli kentlerinden getirildi. Ancak halen en ufak kalintisi bulunamayan çok sayida kurban bulunuyor.

Adil, Enfal’de anne – babasi, 2 kiz kardesi ve 2 erkek kardesini kaybeden ve hayatta tek kalan bir Çemçemalli. O, simdiye kadar ailesinden kimsenin izine, kalintilarina ulasamadi. Onlar gibi halen çok sayida kisi, Irak’in güney bölgelerinde diri diri gömüldükleri toplu mezarlarda yatiyor. Kurbanlarin yakinlari ise mezarlarinin bulunup, Kürdistan’a getirilmelerini istiyor.

Çemçemal Enfal Aniti’nda toplanan kurbanlarin yakinlari, Irak hükümetinin resmi bir sekilde özür dilemesini ve Enfal dosyasinin soykirim olarak kabul edilmesini istiyor.

ENFAL SOYKIRIMI

Baas rejimi döneminde Kürtlere karsi baslatilan ‘Enfal Harekati’nda yüzbinlerce masum Kürt soykirima kurban gitti. 8 asamada baslayan Enfal, katliam ve göç ettirme seklinde devam etti.

Enfal’in ilk asamasi 23 Subat 1988’de Cafayet bölgesinde baslatilmis ve ayni yilin 18 Mart’ina kadar devam etti. 22 Mart’ta baslayip 2 Nisan’da sona eren 2’nci asama, Qeredax bölgesini kapsiyordu. Germiyan’da baslayan 3’üncü asama ise 7 Nisan’da baslayip 20 Nisan’a kadar devam etmisti. 4’üncü asama, 3 Mart’ta Qelay Sewke ve Zeyi Biçuk alanlarinda baslayip 15 Mart’a kadar sürmüstü.

15 Mart’ta baslayip 25 Mart’a kadar devam eden 5, 6 ve 7’nci asamalar, Saqlawa ve Rewanduz bölgelerini kapsamisti. 26 Mart’ta baslayip 9 Eylül’e kadar süren son asamanin hedefinde ise bütün Behdinan Bölgesi vardi.

182 BIN KÜRT KATLEDILDI

Baas rejimi, Enfal operasyonlarinda bu alanlardaki tüm köy, kasaba ve ilçelerindeki Kürtleri katliamlardan geçirmis kalanlari ise Irak’in güneyine dogru sürmüstü.

182 bini askin Kürt, toplu katliam, kursuna dizme gibi vahsi yöntemlerle öldürülmüs ve toplu mezarlarda gömülmüs, 4 bine yakin köy yerle bir edilmisti.

16 Mart 1988’de ise Halepçe’ye kimyasal bombalar atilarak 5 bin sivil sehit edildi, 10 bin sivil de yaralandi.

Irak Yüksek Ceza Mahkemesi, 2007’de aldigi bir kararla enfali, Kürtlere karsi girisilen bir jenosit olarak kabul etti ve ardindan Enfal katliamina katildiklari gerekçesiyle yüzlerce kisinin tutuklanmasi süreci baslatildi.

Dengê Kurdistan