Ey insanlar!
S.B. hanim, Ankara’da Kara Kuvvetleri Komutanligi Askeri Dikimevi’nde terzi olarak çalismaktaydi. Kirada oturuyordu, esinden ayrilmisti ve ikiz çocuklarini tek basina büyütmeye çalisiyordu.
Bir gün dikimevinden sorumlu kendisini iyi taniyan komutan onu odasina çagirdi. Cevaplarini bilmesine ragmen, kardesleri olup olmadigini, ne is yaptiklarini sordu. Iki ay sonra Kara Kuvvetleri Komutanligi’ndan gelen bir kagit ona gösterildi. Iki ögretmen kardesi ihraç edildigi için kendisi de 15 gün açiga alinmisti. Kagidi sadece okumasina izin verildi. Ama o 15 gün dolmadan Nisan 2017’de çikan bir KHK’yla meslekten ihraç edildigini ögrendi. Hakkinda sorusturma ya da bir suçlama olup olmadigini ögrenmek için dilekçeler yazdi, hiçbir cevap alamadi. Bir süre sonra ögretmen kardeslerinden biri hakkinda savcilik takipsizlik karari verdi.
Iki yildir issiz olan ve hakkinda hiçbir hukuki sorusturma da açilmayan S.B. hanim, isine iade de edilmiyor. Nereye basvuracagini bilemiyor. KHK’yla ihraç SGK kayitlarinda göründügü için baska yerlerde sigortali olarak da çalisamiyor. Iki çocuguyla arafta hakkinda verilecek karari bekliyor.
Y.K. hanim ise bir devlet hastanesinde hemsireydi. Astsubay olan esinde M.S. hastaligi çikmisti. 6 Ocak 2017 günü esi bir KHK’yla ordudan ihraç edildi. Ihraç nedeni belirsizdi. Lojmanlarini bosalttilar. Ihracin ardindan esinin hastaligi ilerledi. Krizler geçirmeye basladi. Intihar riski oldugu için klinikler kabul etmek istemedi.
14 Temmuz 2017 günü yayinlanan ihraç KHK’sinda bu kez kendi adini da gördü. Ardindan hakkinda sorusturma açildi. Adina kayitli hatta tek bir Bylock kullanimi görünüyordu. Bu hat saglik çalisanlarina indirimli görüsme imkani veren hatlardan biriydi ve hemsire Y.K. bu hatlardan alip yakin akrabalarina vermisti.
Bylock çikan hatti kullanan ise binbasi olan abisiydi. Yurtdisinda olan binbasi abi, kardesinin bu yüzden sorusturmaya ugramasi üzerine döndü ve tutuklandi. Mahkeme hatti hemsirenin kullanmadigini tespit etti. Ayrica astsubay esinin de bu Bylock tespiti yüzünden ihraç edildigi ortaya çikti. Bu arada TSK’da tesisatçi olarak çalisan diger abisi de ihraç edildi.
Bir kez kullanilmis, içerik olmayan bir bylock hat iddiasi yüzünden ayni aileden üç kardes ve onlardan birinin esi devletten ihraç edilmis oldu.
Hemsire Y.K, esi ve tesisatçi abisi hakkinda ihraç edildikten sonra herhangi bir sorusturma açilmadi. Fakat hayatlari alt üst oldu. Üçü de mesleklerine dönemiyor, baska islerde de çalisamiyor, haklarinda bir sorusturma da açilmiyor.
Ama KHK ile meslekten atilmis olmak da peslerini birakmiyor.
Hemsire Y.K. ailesini geçindirmek için özel bir saglik poliklinigi açmak istedi. Ama iki kez ruhsati iptal edildi. Ancak üçüncü denemesinde ruhsati alabildi. Bu sektörde çalisabilmesi için gerekli olan ‘Diger Saglik Personeli’ sinavina hazirlandi. Sinavi kazandi, belge ücretini ödedi ama bu kez de KHK ile ihraç oldugu için belgesi verilmedi. O da arafta ve devletin onun hakkinda bir karar vermesini bekliyor.
Levent Maziligüney, Hava Kuvvetleri Komutanligi’nda mühendis olarak çalisan bir binbasiydi. Nisan 2017’de yayinlanan KHK ile meslekten ihraç edildigini ögrendi. Hakkinda bir sorusturma yoktu. Yaptigi arastirmada ihraç gerekçesinin 2016’da yüzbasi olan kardesi Ö.M. ‘nin açiga alinmasi oldugu ögrendi. Açiga alinma gerekçesi Bylock’tu. Kardesi, bylock kullandigi söylenen tarihlerde hattinin çekmedigi Diyarbakir daglarinda bir üst bölgesindeydi ve aylarca oradan inmemisti. Darbe sirasinda da oradaydi. Kardesinin telefon incelemelerinde Bylock izi çikmadi. Maziligüney bunun üzerine Bylock meselesini arastirmaya basladi. ve sonunda Mor Beyin olarak bilinen skandali ortaya çikaran isimlerden biri oldu. Ama skandali ortaya çikarmak onun ve kardeslerinin durumunu degistirmedi.
Kardesinin Bylock kullandigi iddiasiyla, yüzbasi olan diger kardesi K.M. de ihraç edildi. Son olarak ise açiga alinan kardes Ö.M. hakkinda ihraç karari verildi. Yani içerigi olmayan, kullanmadigiyla ilgili teknik raporlarin mahkemeye sunuldugu bir Bylock sinyal iddiasi yüzünden üç kardes ordudan ihraç oldular.
Bylock kullanicisi oldugu iddiasi yüzünde ihraç edilen kardes hakkinda ise iki yildir henüz kovusturma sürüyor, yargilama yok, bir iddianame yok. Diger yüzbasi kardesi hakkinda ihraç edilmesinden sonra herhangi bir hukuki islem yapilmadi. Levent Maziligüney hakkinda ise savcilik ‘kovusturmaya yer olmadigi’ karari verdi.
Kararin en ilginç kismi ise hakkindaki iltisak iddiasinin tek dayanaginin kardesinin Bylock kullanicisi olarak ihraç edilmesi oldugunun hukuki kayitlara geçmesi oldu. Fakat kovusturmaya gerek yok karari bile hukuk egitimi almis Maziligüney’in Türkiye Barolar Birligi’nden avukatlik ruhsati almasina yetmedi. KHK ile ihraçlara getirilen ‘kamu görevinde çalisamaz’ sarti genis yorumlanarak bir kamu görevi oldugu iddiasiyla avukatlik gibi özel bir meslege bile genisletilmis oldu.
Terzi S.B. hemsire Y.K. ve mühendis/avukat Levent Mazilgüney ve onlarla ayni durumda olan, es, kardes durumundan ihraç edilmis ama haklarinda hiç bir sorusturma açilmamis insanlar veya KHK’larla meslekten ihraç edilmis ama haklarinda sorusturma açilmamis, kovusturmaya gerek yoktur kararlari verilmis ya da sorusturma açilmis ama beraat etmis binlerce insan devletin haklarinda verecegi karari hukuki bir araf durumunda bekliyor.
Adli suçlulari af etmeyi konusan devletin haklarinda hiçbir yargi karari, kovusturma olmayan ya da beraatlarini almis bu insanlar hakkinda bir karar vermesi gerekiyor.
Binlerce insanin ailelerini nasil geçindirecekleri, bundan sonra hayatlarina nasil devam edeceklerini bu karar belirleyecek.
Eger devlet bir karar veremezse önlerindeki seçenekler ise sinirli.
Adalet Bakanligi’ndaki OHAL Komisyonu’na dilekçe verebilirler. OHAL Komisyonu üyelerinden birinin de kardesi hakkinda FETÖ suçlamasiyla sorusturma var. Ama onun kardesinin durumu böyle bir komisyona üye olmasina engel olmamis. Muhtemelen onlarin durumunu en iyi o anlayacaktir.
KHK ile ihraç edildikleri kayitlarda göründügü için SGK’li hiçbir iste çalisamadiklarindan onca egitimden ve tecrübeden sonra köylerine dönüp, çiftçilik yapabilirler. Kredi almak için Tarim Bakanligi’na basvurabilirler. Yine kardesi FETÖ’den tutuklu yargilanan Tarim Bakani, bu durumlariyla empati kuracak ve onlara destek olacaktir.
Ya da en kötü ihtimal, Türkiye’de çalisacak hiçbir yer kalmayinca, pasaportlarini da aile boyu kullanamadiklari için bir sekilde yurt disina kaçabilirler. Sanslilarsa Hollanda’ya kadar gidip is bulabilirler. Oturma izni için Büyükelçilige basvurmalari gerekir. Herhalde kardesi darbenin kilit isimlerinden biri olarak tutuklu yargilanan Türkiye’nin Hollanda Büyükelçisi onlara zorluk çikarmayacaktir.
Bütün bu seçeneklerde, zorluklarla karsilasma ihtimaline karsi muhataplarinin da dindar insanlar oldugunu düsünerek yanlarinda Kuran’da dört yerde geçen ‘Kimse baskasinin günahiyla günahlanmaz’ (En’am 164, Isra 15, Necm 38) ayetini veya Veda Hutbesi’ni götürebilirler:
‘Ey Insanlar! Sizi uyariyorum, herkes yalnizca kendi isledigi suçtan sorumludur. Suçlu evlattan dolayi baba sorumlu tutulamaz, suçlu babadan dolayi evlat da sorumlu tutulamaz.
——————————————————–
Karar Gazetesi- 1 Eylül 2018
Yildiray Ogur
