EY INSANOGLU, KENDINE GEL!- 2. Bölüm UYGARLIK VE BARBARLIK
Dünyamiz, su uçsuz bucaksiz uzayda, hayatin oldugu bir gezegen. Hem de hayvan ve bitki olarak çok çesitli, çok renkli bir hayatin oldugu
Henüz günes sisteminden uzaklara gidemedigimiz için uzayda benzer biçimde hayatin oldugu yerlere tanik olmadik; ama böyle gezegenlerin olabilecegini tahmin ediyoruz. Belki de çok sayida. Bir siirimde söyle demistim:
Hayatin sarkisi hep olacak olacak dostum
Sen olsan da olmasan da
Bu gezegende ya da baskasinda
Bin bir çesit canli, bin bir çesit renk
Belki düslerimizin ulasamayacagi kadar uygar
Belki bizden daha barbar
Kendi gezegenimizde hayatin sarkisi hep olacak mi? Aslinda bu tartisilir. Çünkü dünyamizda hayat, elbet kendi kisisel serüvenimizden çok daha sonra da devam edecek; ama sonsuz degil. Sonsuz zamanda günesin ve dünyamizin ömrü su anda birkaç milyar yil; birkaç milyar yil daha da sürecegi söyleniyor. Yani günesin ve onun yani sira dünyamizin da ömrü sonsuz degil.
Evrende hayatin oldugunu düsündügümüz baska gezegenlere gelince Geçmisten bu yana dünyamizi ziyaret eden uzaylilardan hep söz ederiz. Ama bunlar bir söylence olmaktan öteye gitmiyor. Onlar acaba ‘düslerimizin ulasamayacagi kadar uygar’ mi, yoksa ‘bizden daha barbar’ mi? Ikisi de olabilir.
Okur, ‘bizden daha barbar’ belirlemesine de dikkat etmistir. Ama çogu insan böyle düsünmez. Onlar insanligin çok daha önceki dönemlerde uygarliga geçtigini hele su dönemde ileri bir uygarlik asamasinda oldugu görüsündedir.
Buna göre insan, akli sayesinde ve ‘alet yapmasini bilen hayvan’ olarak öteki hayvanlardan ayristi; kazmayi-küregi, tekerlegi kesfetti; yenebilir bitkileri ekip çogaltti, hayvanlari ehlilestirdi, agaç kovugundan, magaradan çikip kendisine barinaklar yapti, yaziyi buldu, bu ve benzer becerileriyle uygarlasti
Hele hele, otomobili, treni yaparak karada atlardan, buharli gemiler, denizaltilar yaparak suda baliklardan, uçaklar yaparak havada kuslardan hizli yol alir oldu.
Iyi güzel de, ya bunlarin yani sira yaptigi kiliç, mizrak; barut, top-tüfek; tanklar, savas uçaklari, füzeler; atom ve hidrojen bombalari Bunlar ne ise yariyor?..
Insanligin tarihi nerdeyse basindan bugüne ayni zamanda bir savas tarihi, diger bir deyisle saldiri, yakma, yikma, öldürme, yagma ve talan tarihi oldu. Yapilan güzel islere acimasiz bir siddet eslik etti. Günümüzde savaslar çok daha acimasiz, çok daha yikici
Bunu yapan insanlara uygar denebilir mi?
Gelecek yazimda bu konuya devam edecegim.
25 Subat 2023
Kemal Burkay