HAK-PAR: ASGARI ÜCRET ENFLASYONA ENDEKSLENMELIDIR
Asgari ücret tespit komisyonu bu hafta çalismalarina basliyor. Bu komisyon yeni yilda ülkede 10 milyondan fazla ücretlinin bir yil boyunca alacagi ‘asgari ücreti’ belirlemektedir.
Ülkede milyonlarca issizin yansira bir de kamu ve özel sektörde asgari ücretle çalisan 10 milyondan fazla ücretli var. Bu sayi ailelerle birlikte, toplam ülke nüfusun en az dörtte birinden fazla bir nüfusa denk gelmektedir.
Hak ve Özgürlükler Partisi / HAK-PAR olarak diyoruz ki, asgari ücretin tespiti toplu pazarlik yöntemi ile yapilmalidir. Asgari ücret asgari geçim rakaminin altinda olmamalidir. Tüm çalisanlara genel grev hakki da dahil Grevli-Toplu Is sözlesmeli haklar verilmelidir.
Su anda ülkede asgari ücret aylik 2900 liranin altindadir. Bu rakam geçen yil itibari ile günlük 10 dolar, ya da aylik 220 Euro’ya denk düsüyordu. Asgari ücret geçen yil Yunanistan’da 650, Tunus’ta 350, Almanya’da 1400 Euro’du. Dövizdeki dalgalanma sonucunda su anda 2021 yili asgari ücreti 6,75 dolar düzeyine gerilemis durumundadir. Bugün açlik siniri DISK’e göre 2979 liradir. Bu rakam ise günlük 7 dolara tekabül etmektedir. Su anda 2021 yili asgari ücreti açlik sinirinin altina inmistir. Yani devlet emekçileri açliga mahkûm etmistir.
Yeni dönemde yani 2022 yili için isçi ve emekçileri tatmin ve memnun edecek, isverenleri de ikna ve razi edecek daha adil ve daha çagdas bir uzlasma saglanmalidir. Tespit edilecek rakam kesinlikle 5000 liranin altinda olmamali ve bu oran vergiden muaf birakilmalidir.
Diger yandan asgari ücretin artisi kayit disi ekonomiye yol açmamali, isten çikarilmalara vesile olmamali ve ülke vatandaslarinin vergi yükünü artirmamalidir. Keza bu artis isveren ve sanayicinin dis piyasalarda rekabet gücünü kirmamalidir. Asgari ücretin arttirilmasi ile ‘sosyal devlet’ devreye girerek bu dengeyi kurmali, isverenlerin asgari ücretten dogan yükümlülüklerine katki sunmalidir. Devlet isverenlerin yükümlülügündeki SGK primini üstlenmelidir. Ekonominin bu iki önemli faktörü arasinda denge ve denetim kurmak devletin görevi olmalidir.
Bugüne dek izlenen basarisiz ekonomik politikalar yüzünden ne yazik ki, ülkede tarim ve sanayi durma noktasina gelmis, ekonomi adeta rant ekonomisine dönüsmüstür. Cari açik giderek büyümektedir. Enflasyon önlenemez bir duruma gelmis ve kontrolden çikmistir. Döviz kurlarindaki hizli yükselis ülkeyi hizla ekonomik sikintilara sürüklemektedir. Cumhurbaskani Merkez Bankasi Politik faizlerini düsürdükçe döviz yükseliyor. Cumhurbaskani bu durumu açiklarken “faizi düsürme operasyonu’ olarak anlatiyor. Ne var ki, ne piyasa faizi ne de banka faizleri söylenenin tersine, her gün yükseliyor. Tüm bu nedenlerden ötürü genis bir yurttas kitlesinin satin alma gücü günden güne düsmekte, ekonomik hayat her gün biraz daha belirsiz bir noktaya dogru sürüklenmektedir. Ülke bu nedenle giderek yoksullasmaktadir.
Kuskusuz ki, ülke kaynaklari dogru degerlendirilip, içte ve dista barisçi bir politika izlenirse, emekçiler de dahil; devlet tüm vatandaslari için, refah düzeyi çagdas kosullarda olan bir yasami tesis edebilir. Sorunlarin çözümü için yürütülen askeri ve güvenlikçi politikalar, büyük bir ekonomik yük getirmesine karsilik sonuçsuz kalmakta ve bu alandaki devasa harcamalar heba olmaktadir. Savas, silahlanma ve mevcut askeri harcamalar; örnegin ortada hiçbir ciddi tehdit yokken satin alinmak istenen ‘füze savunma’ ekipmanlari ülke gelirlerinin belini bükmektedir.
Uluslararasi borsalardan yüksek faizlerle alinan paralar, yükselen kur farkindan ötürü iki katina çikmaktadir. Döviz yükselisini önlemek için merkez bankasinin faizlerini arttirmasi, piyasalara para arzini azaltmakta, devalüasyonu zorlamakta, bu durum, yangini daha da büyümektedir.
HAK-PAR olarak bir kez daha belirtiyoruz, artik eski tarz siyasetle ülke sorunlari çözülemez. Iç ve dis politikada askeri ve güvenlikçi/savasçi politikalar terk edilmeli, yayilmaci emellerden vaz geçilmeli, içte ve dista barisçi politikalar izlenmelidir. Daha adil daha, mutlu, daha özgür bir yasam her vatandasin hakkidir. 10-12-2021
Latif EPÖZDEMIR
Hak ve Özgürlükler Partisi / HAK-PAR Genel Baskani
Dengê Kurdistan
