Istanbul’da Kürtçe kres, kurs ve kütüphane kampanyasi
Diyarbakir Egitimi Izleme ve Reform Girisimi (DIERG), Istanbul Büyüksehir Belediye baskan adaylarina Istanbul’da yasayan Kürt seçmenlerin çocuklari için ‘Kürtçe temelli Türkçe kres’ açmalari önerisinde bulunarak; seçmenlere ve Türkiye’deki bölge disindaki diger yerel yönetimlere ayni çagri yaparak ‘Anadili Temelli Anadil’de Kres’ açilmasi talebiyle uzun vadeli kampanya baslatmisti. DIERG, kampanyasinizenginlestirerek devam ettirmektedir.
Istanbul’da (ve bölge disindaki diger yerel yönetimlerde) isteyen Kürt vatandaslarin çocuklari için ‘Kürtçe temelli Türkçe kres’ haricinde,
DIERG;
1. Istanbul’da yasayan toplumlara kendini tanima, tanitma olanagi ve özgürlügü sunan ‘Kültürler Karnavali’,
2. Isteyen yetiskinler için kirmancki ve kurmanciyi de içeren Kürt dilini ögretici, gelistirici kurslar,
3. Türkiye vatandasi olsun olmasin Türkçe bilmeyen Kürtler için istege bagli Türkçe kurslar,
4. Okullardaki de dahil her kütüphaneye Kürtçe kaynaklar saglanmasini ve kütüphanelerde bu kaynaklara yer verilmesini
önermektedir.
Istanbul’da yasayan Kürt nüfusunun büyük kisminin is, evlilik benzeri nedenlerle Istanbul’da yerlesik yasayacagi bellidir. Bu hakikat, bölgeden ayrilarak diger kentlere yerlesen Kürt nüfusu için de geçerlidir. DIERG, bu tespiti neticesinde kampanyasini sekillendirmis ve baslatmistir. Bu durum anadili Türkçe olmayan çogu kesim için de böyledir ve kampanyamiz bir de çözüm önererek durumu tartismaya davet etmektedir. Nasil Berlin, Pekin ya da Londra’da yasayan Türklerin ya da Ispanyollarin çocuklari için eger istiyorsa ‘Anadili Temelli Anadil’de Kres’ talebini (örnegin, Londra’da ‘Türkçe Temelli Ingilizce Kres’ gibi) desteklemek zorundaysak, Istanbul’da geçici ya da nesiller boyunca yerlesik yasayacak Kürtlerin çocuklari için de kres hizmeti sunabilmeliyiz.
Kampanyanin amaci, bölge disinda yasayan Kürtlerin akademik, is ve sosyal yasantisinda sadece ‘anadili Kürtçe’ ile ilgili degil, ayni zamanda ‘anadil Türkçe’ ile de ilgili gereksinimleri, dezavantajlari, talepleri belirginlestirmek ve çözüme yardimci olmaktir. Anadili Türkçe olmayan yetiskin vatandaslara yönelik yapilacak ‘anadil ve anadili’ destek çalismalarinin eszamanli ya da programlanarak baslatilmasi önemlidir.
DIERG ‘Kürtçe temelli Türkçe kres’ açilmasi çagrisindan sonra; baskanligi kazanan sayin Ekrem Imamoglu’nun Istanbul’da ikamet eden en az iki milyon Kürt vatandasin çocuklarinin anadili gereksinimini karsilayacak projeler için ihtiyaç analizi yapilmasinin ardindan çalisma baslatmasini önermektedir. Bu içerikteki projeler sosyal hizmet geregidir ve vatandastan alinan verginin vatandasin ihtiyaci dogrultusunda degerlendirilmesi açisindan kente gerçekçi, adil ve bütüncül bakildigini yansitacaktir.
DIERG, ‘anadilde egitim’ talebini tartismamaktadir, sadece Istanbul için yerel yönetimlere ve vatandaslara kolayca hayata geçebilecek ‘Anadili Temelli Anadil’de Kres’ önerisini sunmaktadir. Ilkokul, ortaokul ve liseler tamamen Milli Egitim Bakanligi’nin sorumluluk alanidir ve meselenin farkli bir boyutudur.
Iktidar ve muhalefet partileri tarafindan Kürtçenin artik serbest oldugu açikça ve alenen belirtilmekte; gerek akademik hayatta, gerek TV ve radyo yayini ile ciddi ve güvenli bir alan açildigi israrla vurgulanmaktadir. Bu açiklamalar gerçegi yansitmaktadir. Istanbul Büyüksehir Belediyesi baskani sayin Ekrem Imamoglu’nun önerilerimizi hayata geçirmesi kent yasantisinda gerek anadil, gerekse anadili açisindan karsilasilan problemlerin, huzursuzluklarin giderilmesini saglayacaktir.
Anadil olan Türkçeyi bilmeyen bir Kürt vatandasin ev disindaki günlük hayatta karsilastigi sorunlar, engeller ve kiside yarattigi olumsuz psikoloji dikkate alindiginda durumun ciddiyeti anlasilabilir. Ayrica, anadilini gelistirmek isteyen ve dahasi, oldukça dogal bir ihtiyaç olarak anadilini çocuklarinin da ögrenebilmesini isteyen vatandaslarin içinde besledigi ancak dile getiremedigi agir bir sorun da giderilmis olacaktir. Evde, iste ve sosyal yasantida önemli olan vatandasin huzurlu olmasidir.
Erken çocukluk dönemindeki çocuklar için ‘Kürtçe temelli Türkçe kres’ ve yetiskinler için ‘Kürtçe kurs’ ile ilgili bilimsel teori ve pratigin gerektirdigi uygulamalarin baslatilmasi sadece Istanbul’u degil, geri kalan her yeri olumlu etkileyecektir.
Anadili Kürtçe olmayan vatandaslarin da anadili ögretimine karsi çikacaklari pek olasi degildir. Anadilini yok saymak demek sorunu perdelemek, bastirmak anlamina gelir çünkü bugün Türkiye’de Kürtçe bilmedigi halde Kürt oldugu bilgisini hala canli tutan insanlar vardir. Bu insanlarin çocuklarina da ayni duyguyu aktarmasi dogaldir, saglikli olandir ve tipki günümüzde oldugu gibi DIERG’in talebinin benzerini sonraki nesiller de dile getirmeye devam edebilir. Bu nedenle, bu durumu ertelemek yerine bir an önce çözüme kavusturmak önerilmektedir. Yerel yönetim yasalarimiz ‘Anadili Temelli Anadil’de Kres’ yani ‘Kürtçe Temelli Türkçe Kres’ ile yetiskinler için Kürtçe kurs açilmasina olanak vermektedir.
DIERG, özellikle egitimi odagina almis ya da egitimle de ilgilenen tüm sivil toplum kuruluslarimizi ‘Kürtçe temelli Türkçe kres’ önerimizi tartismaya, elestirmeye, yayginlastirmaya, desteklemeye, katkida bulunmaya ve isbirligine davet etmektedir.
DIERG, baslattigi kampanya ile Istanbul Büyüksehir Belediye baskani sayin Ekrem Imamoglu’nu önerimizi sahiplenmeye davet etmektedir.
Prof. Dr. Aziz Yagan
DIERG Direktörü
Dengê Kurdistan
