“K U R D I S T A N I”?
Kimilerinin Kürtçe kelimeleri oldugu gibi alip, kendilerine göre degisik anlamlar yükleyerek, Türkçe yazip konusurken kullandiklari kavram; “Kürdistani”. Ne anlama geldigi, ne içerdigi, ne kastedildigi bu jargonu kullanan kesim tarafindan açiklanmis degil. “Kürdistani degerler”, “Kürdistani parti”, “Kürdistani durus”, “Kürdistani bakis” diye uzayip giden bu terminojide, is “Kürdistani ipine”; neredeyse ‘sapina’ sarilmali diyecek kadar zivanadan çikarttildi. Ya ‘Hevaller’den feyz alarak bir de ‘demokratik’i ekleyip ‘Demokratik ve Kurdistani Ip’ diyerek kantarin topuzunu iyice kaçirana ne demeli? Nerenin ipiyse, diger ucu kimin elindeyse, hem ‘demokratik’ hem de ‘Kurdistani’ olacak! Mutlaka birilerinin ipine sarilacak!.. Bosuna dememisler ”körle yatan sasi kalkar”, ”demokratik ulus” oluyor da neden ”demokratik ip” olmasin?!
Kavramlar bir düsünceyi ve bir sistemi anlatmak için kullanilan sözcüklerdir. Herkes tarafindan anlasilmasi için, genelin, yani ayni dili konusan toplumun, kullanilan kavramlara ayni anlami vermesi gerekir. Yapilan bu mudur?.
“Kürdistani” Kürtçe bir kavram. Türkçe anlami Kürdistan’a ait, Kürdistanli’dir.. Kelimenin sonuna eklenen ‘i’ eki; o kelimenin ifade ettigi seye ait olma; ona dair, ondan olma anlamindadir. Yoksa Kürde, Kürdistan’a özgü siyasal, sosyal bir durumun, tavrin tesbitini içermez. Yani, ‘Kürdistani’ denince; milliyetçilik, yurtseverlik, demokratlik, liberalizm, sosyalizm vs.. anlasilmaz. Siyasal ve toplumsal bir konumu, durumu, düsünce sistemini izah eden bu kavramlar bir milleti, etnik bir yapiyi, belli bir bölgeyi, ya da bir halki karekterize etmezler..
Bu açidan bakildiginda; ‘Isveçi durus’, ‘Norveçi parti’ denildiginde (ki en azindan Türkçede denilmez), yurtsever, demokrat parti veya durus; ‘Fransai bakis’ dendiginde özgürlükçülük, ‘Almani degerler’ dendiginde de irkçi fasist degerler mi anlasilmali?. Kaldi ki, bu jargonu kullanan kesim tarafindan bu format baska milletler için kullanilmiyor. Örnegin ‘Almani durus’, ‘Hindistani partiler, ‘Afgani bakis’ gibi.
‘Kürdistani durus’, “Kürdistani degerler” , ‘Kürdistani parti’ ile kastedilen, Kürt yurseverligi ya da milliyetçiligi midir?. Eger bu kastediliyorsa neden açikça Kürt milliyetçisi ya da yurtseveri denilmiyor? Kürt milliyetçiligi utanilacak bir durus olarak mi algilaniyor? ‘Kürdistani parti’ ile nasil bir parti tarif ediliyor? Programinda Kürt sorununun çözümü için yalniz bagimsizligi savunanlar mi kastediliyor? Otonomi, federasyon gibi çözümleri savunan partiler ‘Kürdistani’ degil midir? Ömrünü Kürdistan’in kurtulusu davasina veren Mustafa Barzani’nin çözüm önerilerini özetleyen slogani ‘Kürdistan’a otonomi, Irak’a demokrasi’ idi. Bu durumda Barzani ‘Kürdistani’ degil miydi? ‘Kurdi parti’ ile yurtseverlik belirtilmek isteniyorsa, ya da en azindan Kürt sorununu siyasi bir statü çerçevesinde çözümünden yana olma kastediliyorsa neden açik bir sekilde ‘yurtsever Kürt partisi’ denilmiyor?
“Kürdistani degerler”in de ne oldugu, ne anlasildigi açiklanmis degil. Bir halkin degerleri; toplumda olusan, ortaklasa kabul gören kültürel, inanç, ahlaki ve üretim biçimlerinin gelismesinden kaynaklanan düsünce, kural, uygulamalarin bütünüdür.. Degerler, toplumlarin tarihsel gelisim sürecinde olusur ve kusaktan kusaga aktarilir. Bu çerçeveden bakilirsa hala feodal iliskilerin, hatta feodalite öncesi, asiretçi dönemden kalan olumlu-olumsuz degerler Kürtler tarafindan önemli ölçüde kabul görmekte ve topluma yön vermekte oldugu unutulmamalidir.. Intikamcilik, bagnazlik, cahillik, saldirganlik, hainlik, zalimlik gibi olumsuz degerleri örnek olarak sayabiliriz.
Kürtçede ‘Partîyên Kürdistanî,’ denildiginde Kürdistan ya da Kürdistanli partiler anlamindadir. Yukarida da açikladigimiz gibi Kürde, Kürdistan’a özgü, sosyal, siyasal bir durumun, tavrin tesbiti degildir.
Sonuç olarak, ‘Kürdistani’, ‘Kurdi’ söylemini olur olmaz her baglamda kullanan, böylelikle Kürt ve Kürdistan kavramlarinin içinin bosaltilmasina, dejenere olmasina sebep olan bu kesimin kime hizmet ettigi açiktir. Amaç, bütün Kürtleri, temel görevi halklari Türkiyelilestirme olan; ‘Kurdistani’ bir parti olmadiklarini her vesileyle üzerine basarak, hatta ‘Kurdistani’cileri azarlayarak açiklayan partinin – HDP’nin arkasindaymis gibi bir algi yaratmaga çalismaktir.
Her seçim döneminde HDP’ye çikan yollarin taslarini döseyen teseronlar, ‘Kurdistani’ kavramini kendi sakat politikalarini gizlemek için paravan olarak kullandilar. 24 Haziran seçiminden önce Kürtlerin birlikte hareket etmelerine yönelik son girisimleri akamete ugratan bu kesim, ‘Kürdistani, Kürdi seçim bloku’ diyerek kapagi HDP’ye attilar. Sayilari amipleri kiskandiracak bir hizla çogalan, simdi 9-10 ‘parti’ oldugu söylenen bu kesim, HDP’nin bahsedecegi kirintilarlar için birbiryle yarisir duruma geldiler.. Sözkonusu 9-10 ‘parti’nin girisiminden ayri hareket ettigini belirten, HDP teseronlugunun esas mühendisleri PAK ve sözde PSK denen iki ‘parti’nin son manevralarinin, açiklamalarinin ciddiye alinicak bir yani yok.
Bilmem dikkatinizi çekti mi? HDP taseronlari olan vesayet partileri, ‘Kürdistani’ kavramini, son kullanilma tarihi 24 Haziran seçimleriymis gibi artik pek kullanmiyorlar. Anlasilan görev tamamlanmis, ‘Kürdistani’ tedavülden kaldirilmistir
N. Göçmen