Kürdistanli Doktorlarin 8. Kongresi Gerçeklesti
Dört parçadan 300 dolayinda Kürdistanli doktorun katilimiyla, 21-22 Haziran 2019 tarihinde, Güney Kürdistan’in Duhok kentinde ‘Kürdistanli Doktorlar 8. Kongresi’ gerçeklesti. Kongre, hem katilim, hem de sunulan konular bakimindan oldukça basarili geçti.
23-24 Haziran 2019 tarihlerinde ise, yine ayni yerde, ‘Kürdistanli Psikolog ve Terapistler’ kongresi gerçeklesti. Sözkonusu kongre, Prof. Ilhan Kizilhan’in yogun çabalari sonucu hayat buldu. Bu kongrede, bir gün önce yapilan 8. kongreye katilan doktorlar da hazir bulundular.
Güney Kürdistan’in bu güzelim kenti Duhok, dört gün üst üste, doktorlarin ve kimi politik kisiliklerinr yogun akinina ugradi.
* * *
2008 yilinda, Almanya’dan Profesör Hüseyin Bektas, Dr. Fikret Yildiz ve ben, Kuzey Kürdistan’dan Dr. Selçuk Mizakli, Dr. Adem Avcikiran, Dr. Yilmaz Demir, Güney Kürdistan’da bulustuk. Amacimiz yetkililerle konusmak ve Kürt Doktorlar Kongresi’nin hayata geçirilmesini saglamakti. Önce Duhok, Hewlêr ve Süleymaniye’deki doktorlarla görüstük. Kongrenin yapilmasi konusunda bir ön anlasmaya varinca, bu kez de Saglik Bakanligi ile görüsmeler yaptik. Daha sonra da, Kürdistan Bölge Baskani Sayin Mesud Barzani ile görüstük ve kendisine çalismalarimiz, attigimiz adimlar konusunda bilgiler verdik. Sayin Barzani, çalismalari ve girisimleri olumlu buldugunu ve destek sunacaklarini söyledi. Ve, böylelikle Kürdistanli doktorlar, ilk kongrelerini Diyarbakir`da gerçeklestirdiler. Daha sonra Mardin, Van Süleamaniye ve Duhok Kongreleri izledi.Duhok Kongresine Sayin Barzani de katildi ve bir de konusma da yapti.
Kürdistanli doktorlar, simdiye kadar, besi Kuzey Kürdistan’da, ikisi de Güney Kürdistan’da (Duhok ve Süleymaniye’de. Halepçe katliaminin 25. yili anisina) olmak üzere toplam yedi kongre gerçeklestirdiler.
Sekizinci kongreyi, dört yillik zorunlu aradan sonra (Kuzey Kürdistan’in kimi kent ve kasabalarinda yasanan olaylardan dolayi, örnegin Sur ve diger yörelerde hendek kazma gibi gereksiz ve yarari olmayan diger eylemler) 21-24.07.2019 Tarihleri arasinda Duhok’ta yaptik.
Kongrenin baslamasindan bir gün önce, 21 Haziran Cuma aksami bir açilis daveti gerçeklesti. Davete, dört parçadan 200 dolayinda doktor katildi. Kurdistana Rojava’dan 30, Kürdistana Bakur’dan 2 doktor katildi. Kurdistana Rojava’dan ilk kez bu kadar yogun bir katilim oluyordu ve bu da kongreye ayri bir sevk ve kalite verdi. Kürdistana Bakur’dan katilan iki meslekdasimiz ise, Van’dan gelmislerdi.
Cuma aksami yapilan davetin açilis konusmasini, meslekdasimiz ve ayni zamanda Duhok ve yöresi saglik kurumlari genel baskani olan Dr. Ismet Nezar yapti. Daha sonra ise, katilimcilar adina tip uzmani arkadasimiz Prof. Dr. Hüseyin Bektas ile Kürt dostu, Asagi Saksonya Eyaleti eski Adalet Bakani Heidrun Merk yaptilar. Ilerleyen saatlerde davetliler, Kürt müzigi esliginde govend tuttular. Her yönüyle insani mutlu eden böylesine görüntüler, görülmeye degerdi.
Kongre, Duhok Üniversitesi’nin büyük konferans salonunda (Anfisinde) gerçeklesti. Anfinin giris kismi, Kürdistana Basur’in çesitli yörelerinden ve ayni zamanda daha önceleri yapilan toplantilarin çesitli resimleriyle süslenmisti. Ülkemizin bu parçasinda, doganin ne kadar güzel oldugunu ve natur halinin korundugunu gördük.
Kongre, 22 Haziran Cumartesi sabah saat 09.00 da, Prof. Dr. Hüseyin Bektas’in açis konusmasiyla basladi. Dr. Bektas, bilimsel sunumunda, gelecege yönelik atilmasi gereken adimlar, yine Kürt halkinin ulusal haklarina kavusmasi için yapilmasi gerekenler konusuna dikkat çekti.
Duhok Üniversitesi Dekani sayin Prof. Dr. Mosleh Duhoky ve Duhok ve Yöresi Saglik Genel Müdürü Dr. Nezar Ismet’in konusmalarindan sonra, kongre çalismalarina basladi.
Prof. Dr. Hüseyin Bektas, Robot ameliyat yöntemi ve sistemi, yine olasi teknik gelismeler hakkinda bilimsel bir sunum yapti. Tibbin diger bölümlerinde oldugu gibi, cerrahide de önemli gelismeler sözkonusu. Cerrahlar, hastayi dokunmadan, robotlar vasitasiyla ameliyat edebiliyorlar.
Berlin’den Op. Dr. Nidal Toman (estetik ameliyat uzmani), Süleymaniye’den Prof. Dr. Qalender Husen Kasnasan (Laparoskop ile Bilyar Sistemi -safra kesesi ve pankreas ameliyatlari uzmani) ile Kürdistan’da da taninan ve çalismalarini Almanya’da yürüten beyin cerrahisi Ass. Prof. Bawerjan Schatlo ile Afrin’den Uz. Dr. Viyan Sido’nun sunumlari büyük ilgiyle izlendi. Yine, Londra’dan Prof. Dr. Friad Hiwaizi (Myelodysplasi konusunda), Almanya’dan Dr. Kardiolog Xalit Nassen (kalp ve damar hastaliklari teshis ve tedavi metodlari alaninda) yine Duhok’tan ayni konuda uzman olan iki kardiolog da ayrica sunum yaptilar.
Ben, divanda bulunuyordum. Almanya ve Kürdistan’da tip alaninda (teshis ve tedavi yöntemleri konusunda) herhangi bir farkliligin olmamasi, yine ülkemizin bu özgür parçasinda, tibbin ileri bir düzeyde olmasi bizleri oldukça sevindirdi.
Seker hastaligi teshis ve tedavisi, bebek/çocuk sagligi ve hastaliklari konularinda ise, Duhok Üniversitesi’nden Uz. Dr. Azad A. Haleem ile Almanya’dan Uz. Dr. Awat Ismael’in sunumlari yine büyük bir ilgiyle dinlendi. Sunumcular, gelen sorulara cevap verdiler.
Kadin hastaliklari ve hamilelikten korunma konusunda ise, Berlin’den Op. Dr. Gulistan Saribas, Van’dan Op. Dr. Sacit Günes de bilimsel sunumlar yaptilar.
Kongreye ara verildiginde, Kürdistan Basbakan Yardimcisi Sayin Kubat Talabani’nin esiyle tanisma ve sohbet etme imkanini buldum. Kerkük’teki gelismeler ve Kürdistan’da yasananlarin kendisini üzdügünü birkaç kez tekrarladi. Yine ayni zaman dilimi içinde, Almanya Yesiller Partisi (Yesiller % 23 oy oranina sahip ikinci büyük parti) Es Baskani sayin Annalena Baerbock ile de Kürdistan ve göçmenlerle ilgili fikir alisverisinde bulundum. Sayin Baerbock Kürdistanli Psikologlar Kongresi’ne de katildi ve orada Kürt halkinin mücadelesini destekleyen bir de konusma yapti.
Daha sonra 9.cu Kongrenin nerede yapilmasina iliskin tartismalar yapildi. Agirlikli egilim, Kuzey Kürdistan ve Türkiye’deki politik gelismelerin belirsizligini korudugundan hareketle, 9. kongrenin Hewlêr’de yapilmasi yönünde belirlendi.
***
Kürdistanli Psikolog ve Terapistlerin Kongresi
23-24 Haziran 2019 tarihlerinde ise, yine ayni yerde, ‘Kürdistanli Psikolog ve Terapistler Kongresi’ gerçeklesti. Sözkonusu kongre, Prof. Ilhan Kizilhan‘in yogun çabalari sonucu hayat buldu. Bu kongrede, bir gün önce yapilan 8. kongreye katilan doktorlar da hazir bulundular.
Prof. Ilhan Kizilhan, Prof. Dr. Hüseyin Bektas, Dr. Ismet Nezar, Duhok Üniversitesi Dekani sayin Prof. Dr. Mosleh Duhoky açilista birer konusma yaptilar. Ayrica, kongre için Almanya’dan özel olarak gelen Yesiller Es Baskani Annalena Baerbock da bir konusma yapti. Baerock konusmasinda, DAIS teröristlerinin Kürdistan’a saldirilari ve sonrasi süreç içinde fiziki ve psikolojik olarak sorun yasayan hastalara yardim için çaba göstereceklerini dile getirdi.
Daha sonra ise, Prof. Ilhan Kizilhan, Alman devleti tarafindan desteklen ve Duhok Üniversitesi bünyesinde, psikolog yetistirilmesi ve hastalarin tedavi edilmesine yönelik bir video gösterimi sundu.
Toplantiya ara verildiginde ise, yönetim kurulunda benim de yer aldigim ‘Kürt Çocuklarini Koruma Dernegi’ yönetim kurulu üyelerinden Naciye Bektas, Heidrun Merk, Herbert Schmalstieg, Prof. Hüseyin Bektas, önce Hêvi Çocuk Hastanesi’ni ziyaret ettik. Sözkonusu hastanenin acil servisindeki tüm aletler, dernegimiz tarafindan temin edilmisti. Bu konudaki çalismalarimiz halen devam etmektedir.
Onu takiben, dernegimiz tarafindan tamirleri yapilan veya insaa edilen üç okulu ziyaret ettik. 23 ögretmenin görevli oldugu Xanike Kampi’ndaki ‘Mizgîn’ adli okulda toplam 700 ögrenci, Xerava Kampi’ndaki okulda ise 240 ögrenci ders görmekteler. Sözkonusu kamplarda toplam 40 bin insan yasamakta. Bunlarin yaklasik yüzde 40’ini çocuklar olusturuyor. Sözkonusu kampin hijyen gerektiren yerleri, Alman kurumlarinin sunduklari yardimlarla gerçeklestirilmis.
Daha sonraki gün ise, Duhok kentine 100 km uzaklikta olan Akre kasabasina ziyarette bulunduk. Oradan da, Kuzey Kürdistan’a 10 km uzaklikta olan ve Millattan 3 bin yil önce kurulmus, 1200 evin ve toplam 6 bin kisinin yasadigi Amediye kasabasina ugradik.
Mezopotamya’nin ilk üniversitesinin kuruldugu kasaba, 13-19. Yüzyillari arasinda, Behdinan Beyligi’nin merkeziymis.
Oradan da Barzan bölgesine geçerek, Nemir Barzani‘nin kabrini bir kez daha ziyaret ettik. Daha önceki ziyaretimde, ‘Muzir Baba’dan götürdügüm ve Nemir’in mezarina yerlestirdigim tasin yerinde oldugunu gördüm. Orada bulunanlar, Kürdistan’in baska yerlerinden çok sayida insanin, getirdikleri tas ve topragi Nemir’in mezarina serptiklerini dile getirdiler.
Son olarak da, Nemir Barzani için yapilan ve üç bölümden olusan mozeleyi ziyaret ettik.
Dr. Sükrü Güler