Nizamettin Tas: PKK´nin gelisi Güney’i savunma amaçli degil!

Söylesi: Rawin Stêrk, Bas Haber

Bagdat yolunda ilerleyen ISID’in birdenbire Iran, bazi Arap ülkeleri, Suriye ve bölgedeki bazi diger güçler tarafindan bagimsizlik ilanini engellemek amaciyla Kürdistan’a yönlendirildigini belirten Partiya Welatparêzên Demokrat (PWD) Lideri Nizamettin Tas (Botan), bu durumun tersine döndügünü ve ISID saldirilariyla birlikte Kürdistan’in bagimsizlik sürecinin hizlandigini ve tüm dünyada mesruiyet kazandigini söyledi. ISID’in Kürdistan’da tüm cephelerde yenilgiye ugratildigini, elinde tuttugu bazi bölgelerde de kusatildigini ve sökülüp atilmasinin an meselesi oldugunu aktaran Tas, PKK’nin gerillayi Kürdistan’a kaydirarak yarattigi olumlu havayi bertaraf ettigini söyledi. PWD Lideri ile Kürdistan’daki son durumu, cephelerdeki atmosferi, halkin psikolojisini ve olasi gelismeleri konustuk.

Öncelikle Kürdistan’daki savas konusunda, cephelerin durumu hakkindaki bilgilerinizi bizimle paylasir misiniz? Çatismalar nerelerde yogunluklu sürüyor, gerçekte ne oluyor Kürdistan’da?

ISID, baslangiçta daha çok Siileri hedef alarak, daha dogrusu Maliki yönetimini devirmek amaciyla Musul’a saldirdigini iddia etti. Gerçekte ise Maliki’nin ordusuna ait, Irak’in karargahlarindaki askerler tek mermi atmadan silahlariyla birlikte teslim oldular. Bazilari ISID’in baslangiçta Sünnilerin tutuldugu bir cezaevine saldirmak üzere geldigini söylüyor. Maliki’ye karsi savasalim, yenilgiye ugratalim seklinde o bölgedeki insanlar destek verince, bu kez tüm Musul’u almak üzere hareket geçtiler. Tabi burada özellikle Siiler hedef alindi. Herkes Bagdat’a bir saldiri beklerken, beklenmeyen bir sey oldu ve ISID Kürdistan’a döndü.

Saldirinin asil nedeni nedir peki?

Musul düstükten sonra Pesmergeler daha önce Kürdistan’in Irak isgali altindaki topraklarina bir çirpida yerlesti ve ardindan da ‘140. Madde gerçeklesti’ seklinde Barzani’nin açiklamalari oldu. Ondan sonra da zaten ‘referandum ve devlet ilanina gidecegiz’ diye demeçler olunca Arap sovenizmi, Iran, buna benzer Kürdistan’in bagimsizligindan rahatsiz olan ne kadar güç varsa, bunlar taseron örgüt olan ISID’i Kürdistan’a yöneltti. ISID’in Kürdistan’a saldirmasinin temelinde bagimsizligi önlemeye dönük bir girisim vardir. Bu temelde biraz da beklenmedigi için ve hazirlikli olunmadigi için ISID’in ilk saldirisinda Pesmerge biraz da gafil avlandi. Bu çapli bir saldiri beklenmiyordu ve dolayisiyla da ‘Karargaha Kesk’ denen yer var, Arap topraginda, oraya saldirdilar ve sonra Sengal’e saldirdilar. Sonrasinda da bütün cephelere yaymak istediler. Ilk hücumda belli oranda bir kirilma yasandi. Birileri taktik geri çekilme oldugunu söyledi ama bu dogru degil. Fazla hazirlik yapilmadigi ve bu çapli bir saldiri da beklenmedigi için Pesmerge bazi yerlerden çekilmek zorunda kaldi.

Kimi çevreler bu çekilmeyi ‘Pesmerge kaçti, terk etti’ gibi söylemlerle yansitti. Bunun amaci neydi?

‘Pesmerge kaçti’ demek dogru degil. Pesmerge’nin direnci hiçbir yerde gerilemedi. Ama bazi komutanlarin mevziyi terk etmesi, savas yetenegini göstermemesi, dirayetsiz tutuma girmesi ve ISID’in yarattigi korku ortami bazi komutanlarin cidden iradesini kirdi. Bunlarin iradesiz davrandigi yerlerde bu durum yasandi. Yoksa genel olarak ‘Pesmerge yenildi, kirildi’ gibi bir durum yok. Bu PKK’nin gelistirdigi bir karalama propagandasidir. Bunu düzeltmek lazim.

Ikinci yanlis, ön cepheye daha önce Irak Ordusu içinde Pesmerge olan ve Irak Ordusu kaçtiginda bu psikolojiye giren insanlar vardi ve ön cepheye gönderilmislerdi. Orasi da yanlis oldu. Hiç direnmeden geri çekilince bir damga gibi yapistirildi Pesmerge’ye ve bazi yerlerin de ISID eline geçmesine neden oldu. Sonrasinda Pesmerge toparlandi ve birçok noktaya yiginak yapildi. Zaten cephede ilk basta PDK ve Pesmergenin savas gücü yoktu. Su anda ilerleyen ve ISID’i yenilgiye ugratan güç ön cephelerde degildi. Müdahale olunca, Sengal’de Pesmerge geri çekilince, karsi müdahale edildi ve 1054 kilometrelik saha Pesmerge tarafindan korumaya alindi ve ISID saldirilari durdu. Bazi yerlerdeki bozulmadan, daginikliktan dolayi toparlanma biraz zaman aldi. Yeniden düzenleme, güç kaydirma, mevzilenme o psikolojik atmosferi yikma, bunlar biraz zaman aldi. Bu arada diplomatik sahada da Kürdistan tarihinde ilk kez bu kadar basarili bir sonuç alindi. ABD ve AB’nin destegi saglandi ve hava saldirilari baslandi.

Sengal’den Pesmerge’nin çekildigi, YPG’nin güvenli koridor açarak halki tahliye ettigi söylemleri vardi, gerçek nedir?

Sengal’den Pesmerge’nin tümden geri çekildigi dogru degildi. Takriben 700 PDK üyesi önemli bir Pesmerge gücüyle etraflarini alarak sonuna kadar kaldilar. Sehrin içinden çiktilar ama Pesmerge, Sengal Dagi’ndan hiçbir zaman çikmadi. Sengal’in her tarafi Pesmerge elindeydi. Bu düzeltmeyi yapmak lazim. PKK-PYD diyorki ‘biz koridor açtik Sengal halki için.’ O da dogru degil. Koridoru ilkin Pesmerge açti ve PYD gücünü bu yolla oraya getirdi. Geldikten sonra da Ezdileri kiskirtarak, onlari istismar ederek ve Pesmerge ile PDK’ye karsi kiskirtmaya çalisti. Bir kisim öfkeli kesimin yarattigi propaganda ve yerel bazi gruplarin da etkisiyle, gerillanin Sengal’i kurtardigi, o koridoru onlar olusturmus gibi bir hava yarattilar. Oysa koridoru ilkin Pesmerge olusturdu ve ilk tahliyeleri onlar sagladi. Sengal Dagi’nda hala Pesmerge var. Ancak PKK bunu baska bir yönde kullandi. Tek yanli bir propaganda yaparak Kuzey Kürdlerinde sanki Sengal’i kendileri kurtarmis gibi bir algi yaratti. Elbette katkilarina deger vermek lazim ama anlattiklari gibi degil.

ISID artik çöküs asamasindadir, Musul’un alinmasi yakindir

Peki bagimsizligi önlemek için ISID Kürdistan’a yönlendirilmesine ragmen, bu durum bagimsizligin dünyada daha çok mesruiyet bulmasi gibi bir avantaj da dogurmadi mi? Dünya silah yardimina basladi ve Kürdistan dünyanin odagi haline geldi?

Bana göre baslangiçta referandumdan bahsedildiginde aslinda dis kosullar uygun degildi. Biraz erken bir söylemdi bagimsizlik ilani ve bence erken söylendigi için hataydi. Asil ISID saldirisi sonrasinda simdi Kürdistan’in bagimsizligi söylemi olgunlasti. Daha önceden ABD karsiydi, ‘Irak’i bölmeyin’ seklinde tavri vardi. AB bu temelde taraftar degildi. Bazi devletler göz kirpiyordu ancak açik açik bagimsizliktan yana bir tavir yoktu. Iran karsi çikti, Misir karsi çikti, birçok Arap devleti de kabul etmeyeceklerini açikladi. Bazilari karsi hamleye de geçti.

ISID saldirisi sonrasi nasil degisti bu durum?

ISID saldirilarindan sonra su anlasildi; ISID’e karsi direnebilecek tek güç Kürdlerdir ve Güney Kürdistan Bölgesi’dir. ISID su an dünyada bir numarali tehlike olarak görülüyor. Bütün dünya ISID’in yarattigi tehlikenin açikça farkina vardi. Daha önce Irak’a yardim ediyorlardi ama ISID’e karsi hiçbir ilerleme saglayamiyorlardi. Anlasildi ki Irak Ordusu’nun bir zafer kazanma durumu yoktur. Ancak sinirli bir hava destegiyle askeri açidan Pesmerge ISID’in belini kirmistir. Ilerleme durdurulmus ve ISID kesinlikle çöküs asamasina girmistir. Ilerlemesi mümkün degildir artik. Hiçbir saldiri pozisyonuna giremedi. Her yerde Pesmerge saldiri halinde ve saldirdigi her yeri de aliyor.

Ne anlama geliyor bu?

Su anlama geliyor: Pesmerge Kürdistan’i savunabilir, ISID’in kökünü kurutabilir. Zaten önümüzdeki dönemde Musul da kurtarilacak. Dolayisiyla Irak’in ISID’den kurtarilmasi da Pesmerge saldirilariyla gerçeklesecek. ABD, AB bütün dünya bunu gördü. ‘Kürdistan devlet olabilir, kendini yönetebilir’ algisi dünyada giderek yerlesiyor. ISID saldirisi bagimsizligi engelleyemedi ve tam tersi bir avantaja döndü. Pesmerge ilk basta biraz pasif davrandi, bir prestij sorunu çikti ama geri çekilirken çok fazla kayip vermeden ve hiçbir silahini düsmana kaptirmadan, hezimet yasamadan ve kirilmadan geri çekildi. Gücünü de toparladi ve en önemlisi de yenilgi hali tasfiye edildi. Yeniden çok güçlü bir ordu ortaya çikiyor. ‘Bir musibet bin nasihatten daha hayirlidir’ tecrübesindeki gibi oldu. Burasi artik siyasi, askeri açidan bir devlet halinde örgütlenecek avantaja sahiptir. Zaten ekonomik kaynaklar yeterli. Uluslararasi güçler de bunu destekleyince devletlesme zemini çok güçlendi. Bunun üzerinde de bir devlet ilanina kesinlikle gidiliyor.

ISID saldirisi sonrasinda ABD olmak üzere, birçok devlet Kürdistan’a silah sevkiyatina basladi. Gönderilen silahlarin niteligi nedir?

Aslinda önemli olan silah degil, uluslararasi destegin tereddütsüz ortaya çikmasidir. Filistin’e 10 devlet yardim ederken 20 devlet karsi çikiyor. Dünyada itirazsiz sekilde silah destegi gerçeklesmedi bu güne kadar. Ancak Kürdistan için simdi itirazsiz bir destek var. Verilen silahlar arasinda uçak, helikopter yok, ama bunlara destek sunacak lojistik var. Pesmerge’ye verilmis silahlar arasinda tank, zirhli araçlar, her türlü top var. Pesmerge’nin rahatlikla kullanabilecegi ve kullanirken askeri zafer elde edebilecegi silahlar var. Helikopter ve uçak disinda her türlü silah var.

Su an itibariyle çatismalar hangi cephelerde yogunlasmis durumda. Cephelerde askeri durum nedir?

Kerkük tarafinda çatismalar sürüyor. Birçok yere ulasilmis ama henüz ulasilmamis bölgeler var. Kürdistan topragi olarak tarif edilen yerlerin büyük kismi alinmis. Celawla etrafindaki tüm yerlesim yerleri alinmis ve yogun mayinlamadan dolayi ilçe merkezi henüz alinamadi. Ama kusatma altindadir ve kurtulma imkani yoktur ISID’in. Imha için saldiri emri bekleniyor. Onun disinda bazi Arap bölgeleri de Kürdlerin eline geçti. Bazi bölgelerde Kürdistan’in güvenligi açisindan ileriye de gidilen yerler var. Sellahaddin Eyaleti yakinlarinda Çiftlik dedikleri bir yer var. Kerkük – Maxmur arasinda Pesmerge parça parça giriyor. Bütünlüklü bir hücum henüz yok orada. Alinmasi gereken bazi nahiyeler, mintikalar var hala buralarda. Oralara da saldiri planlaniyor. Musul tarafinda ise Hiristiyanlarin yasadigi Hemdani, Karakus da ISID’in elinde. Sebek, Diyala da sorunlar var. Oralar Kürdistan olmasina ragmen Araplastirilmis ve biraz sikinti var. Buralara dönük de planlama yapiliyor. Musul sehir merkezine kadar Pesmerge’nin almadigi yer, araç ile 15-20 dakikalik bir mesafededir. Buralara dönük bir hazirlik var. Bir gecelik bir istir alinmasi. Musul Baraji’nin 40 kilometrelik kismi ele geçirildi. 15 kilometrelik kismi da ISID’in elindedir. Dicle’nin öbür tarafinda, Rojava ile Güney arasindaki Zumar bölgesine Pesmerge girmis durumda. Burda intihar timleriyle patlamalar yasaniyor. Pesmerge kayip verdigi için adim adim giriliyor. Yogun bir mayinlama var ve öncelikle mayinlar temizlenerek ilerleniyor. Etraflari kusatilmis durumda. O cephede Kesk Karargahi hala ISID’in elinde. Rabia’nin önemli kismi hala ISID’in elinde. Sengal Dagi’nin bati tarafi hariç, merkez de dahil ISID’in elinde. Ancak Zumar’dan sonra ilk saldiri Rabia ve Sengal’e yapilacaktir.

Kürdistan’da halkin psikolojisi ne durumda?

Basta bir karmasa ve korku vardi ama su anda tamamen asildi. Normal bir durum hakim. Artik ISID’in saldiri durumu kalmadigi için ve her ailede Pesmerge oldugu için herkes gerçegi biliyor. Halk cephelere gidip görüyor. ISID agir kayip veriyor ve halk bunu biliyor. Korku atmosferi tamamen dagildi.

Sizin Partiya Welatparêzên Demokrat (PWD) olarak pozisyonunuz nedir? Cephede oldugunuzu biliyoruz. Durumunuz nedir?

Bizim arkadaslar, yani parti olarak degil ama onlarca arkadasimiz Pesmerge olarak daha çok da komuta düzeyinde degisik cephelerde savasiyor. Her cephede savas deneyimimizi Pesmerge ile birlestirmis durumdayiz. Arkadaslarimiz en ön cephelerde savasiyor. Su ana kadar 5-6 yaralimiz oldu. Planlama, taktik konusunda aktif sekilde savasta yer aliyoruz.

Savas öncesinde de aktif olma durumunuz var miydi?

Öncesinde de vardi ama savasin baslamasindan sonra birçok arkadasimiz gönüllü olarak saflarda yer almaya basladi.

Savasin ilk zamanlarinda bir miktar PKK’li Kandil’den cepheye kaydirildi. PKK’nin cephedeki durumu nedir?

Basta ‘Güney’i savunmak amaciyla giriyoruz’ dediler. Sözlerinde dursalardi çok iyi bir rol oynayabilirlerdi askeri açidan. Ayrica Kürdlerin birligi açisindan da olumlu bir zemin yaratabilirlerdi. Fakat sonradan yaptiklari açiklamalarda ‘girdikleri yerlerden çikmayacaklarini’ söylediler. Daha önce Kürdistan Bölge Baskani da ayni açiklamayi yapmisti. Bunu taklit etmeye basladilar. Pesmerge’nin girdigi yerler zaten Kürdistan’a ait yerlerdi. Kürdistan’in isgal edilen topragi geri alinmisti. Bunun anlasilmayacak tarafi yok. Her Kürdün talebi de budur. PKK de bunu taklit etmeye kaldi. Senin girdigin yer zaten Kürdistan topragi ve Pesmerge’nin kaniyla alinmis yerler. Sen yabanci bir topragi, düsman elindeki bir topraga girmiyorsun. Bu ciddi bir soruna dönüstü. Pesmerge ile birlikte ayni cephede savasma halleri büyük bir moral olmustu oysa. Ancak niyetin farkli oldugu ortaya çikinca bir hayal kirikligina neden oldu. Kürdlerin birligi buradan yaratilabilirdi ancak kendi elleriyle o havayi zedelediler. Ikincisi neredeyse Pesmerge’nin yenilgisinden davul zurna ile sevinecekleri bir noktaya getirdiler durumu. Bir Kürd’ün, baska bir Kürd’ün kaybindan bu kadar sevinç kaynagi olmasi hem iyi olmadi, hem ahlaki degil. Bu büyük bir hayal kirikligina neden oldu. Bununla da yetinmediler ve korkunç bir karalama kampanyasi baslattilar. Neredeyse bir düsman gücünün yapamayacagi bir duruma imza attilar. Pesmerge’nin kahramanligini herkesin savunmasi gerekirken, PKK her türlü karalamayi ve dogru olmayan bilgiler yayma yoluna gitti. Dolayisiyla su an olumsuz bir duruma neden olmus durumdalar.

Gerilla nerelerde bulunuyor?

Olduklari yerler de Sengal Dagi’dir. Orada da problem yaratiyorlar. ABD’nin yardimini önlediler, halk arasinda kiskirticilik yapiyorlar, yerelleri birbirlerine karsi ve Pesmerge’ye karsi kiskirtmakla ugrasiyorlar. Kalislari da sorun oluyor. Maxmur’da 100-120 kisilik bir güçleri var. Maxmur’u bosaltirken dediler ki ‘Pesmerge birakip kaçmis ve katliam olacak.’ Bu karsitligi yaratarak da kötü bir izlenim yarattilar. Oysa Pesmerge oradaydi. Maxmur savunmasinda da kendilerinin kullandiklari yukari Maxmur’un kurtarilmasinda gerillanin rolü var. Ama Maxmur kasabasini Pesmerge kurtardi ve bunu televizyonlar canli verdi. Sinirli bir güçlerini de Kerkük’e göndermis durumdalar. Zaten orada problem olmadi, orada savas olmadi. Kerkük’ün bazi yerlerinde güvenligi saglamak için yardimci oluyorlar. Lakin orada da rahatsizliga neden oluyorlar.

Nasil rahatsizlik?

Gelisleri Güney’i savunma amaçli degil, tersine rahatsizlik yaratmaya basladi. Örnegin Lales cephe degil. Lales ile ISID mevzileri arasinda en az 200 kilometre var. ISID’in oldugu yer ile gerillanin oldugu yer arasinda en dar yerde bile 70-80 kilometre mesafe var. ISID gelip buralara saldirmadi. Lales daglarin içinde bir yer. Cephelerde yarattiklari yetmiyormus gibi bir böyle durumlar yasaniyor. PKK basta çok iyi rol oynayabilecekken, dört parça arasindaki birligi saglayacak bir adim atti fakat ardindan tam tersi bir pratik gelistirerek çok ciddi bir problem kaynagi haline geldi.

*Rawîn Stêrk- BasHaber Gazetesi /08.09.2014

Dengê Kurdistan