Sasirdik
Türkiye Hükümeti, 2012 yilinda Suriye’de Esed rejimini devirmeye karar verip ülkede süren iç savasa müdahil olunca Rus füze teknolojisi ile donatilmis Suriye’den ve açikça söylenmese de Iran’in tepkisinden çekinerek NATO’dan kendisini korumasini istedi. Ülkenin en güçlü göründügü, ‘Ortadogu’da bize sorulmadan yaprak kimildamaz’
dendigi sirada bu istegin yapilmasi çok kisiyi sasirtti. Demek ki ciddi bir tehdit algisi vardi.
NATO bu istegi 2013 yilinda karsiladi. Almanya, Hollanda ve Amerika’dan füze ve düsman uçaklarina karsi etkili Patriot füze bataryalari, personeliyle birlikte geldi, sinirda çesitli mevkilere konuslandi.
Ikinci saskinlik
Ama ne olduysa geçtigimiz hafta es zamanli olarak Almanya ve ABD, Patriot bataryalarini ve personelini geri çekeceklerini bildirdi. Hollanda’nin süresi zaten bitmis, onun yerini Ispanya’dan gelen ekip almisti.
Bu bildirim üzerine birçok kisi açiklanmayan bir olumsuzluk arayisina girdi. Kuskularini temellendirecek iki beyanla karsilastilar. Biri, Alman Disisleri Bakani Frank-Walter Steinmeier’in ISID’le mücadele etmekten çok Kürt milislere hava akinlari düzenlenmesinin, Türk hükümeti ile PKK arasinda baslayan baris görüsmelerinin kurdugu köprüleri imha edecegi endisesiydi. Bakan, ‘Buna yol açmamali’ dedi.
Alman Yesiller Partisi Es Baskani Cem Özdemir de Türk hükümetinin ISID’e karsi ‘el freni çekilmis bir mücadele’ verdigini, Türkiye’de görevli Alman askeri personelini tehlikeye attigi gibi, ‘ISID’e karsi mücadelede çok önemli olan güç olan Kürtler’i zayiflattigini’ da ileri sürdü.
ABD yetkilileri de kisik sesle benzer seyler söylediler:
Bir Disisleri mensubu Türkiye’nin 26 jetle Kuzey Irak’a yaptigi yogun hava saldirilarinin tam bir sürpriz oldugunu ve orada Pesmerge birliklerini egiten Amerikan Özel Kuvvetleri’ni tehlikeye attigi için ABD yetkililerini kizdirdigini belirtti. (Fox News.)
Bizde ‘çuvalci’ olarak bilinen ABD Kara Kuvvetleri’nin en yüksek rütbeli subayi Gen. Raymond Odierno, diplomatik dille, Türk yetkilerle “bu konuyu konustuklarini ve bir daha olmayacaginin güvencesini aldiklarini’ söyledi.
Bir baska Amerikali üst düzey askeri kaynak Fox News’a, ‘Türkiye’nin ISID’de karsi daha ciddi bir mücadele vermemesinin sebeplerinden birinin Ankara’nin Amerikan güçlerinin Esed rejiminin yikilmasinda görev almasini istedigini ama bunun ABD’nin hedefi olmadigini’ belirtti.
Bu beyanlardan ne anlam çikarmaliyiz? ABD, Almanya veya NATO Türkiye ile anlasmazlik halinde mi? Hiç sorun olmadigi söylenemez ama daha gerçekçi bir açiklama söyle:
Patriot füze bataryalarinin ve uzman personelin süreleri bitti. Dönmeleri olagan. Ayrica Amerika, sürekli yeniledigi savas teknolojisine uygun olarak, Türkiye’deki Patriotlar’i geri çekip güncellemek istiyor.
Diger yandan Incirlik Üssü’nün koalisyon uçaklarina açilmasiyla Türkiye’ye hava savunma destegi saglanmistir. Füze kalkanina gerek yoktur. Kaldi ki Sam, Türkiye için bir tehdit degildir. Tanimlanan düsman ISID’dir ve onun da tehditkâr bir hava saldiri kapasitesi yoktur. Türk hükümeti de bu durumu kabul ettigi için karsilikli anlayis ile Patriotlar’in görevi sonlandirilmistir. Gerek görülürse ABD yetkilileri, bir hafta içinde yeni bataryalar göndereceklerini beyan etmislerdir.
Yani? Asayis berkemaldir. Tek çözülmeyen sorun Suriyeli Kürt siyasi ve silahli örgütlere nasil yaklasilacagidir. Olasi bir ‘güvenli bölgede’ Kürt silahli güçleri olmayacak midir?
Onlarin ISID ile mücadelede oynadiklari kritik rolü ‘Suriyeli ilimli muhalifler’
oynayamadigina göre Türk askeri mi üstlenecektir? Türk ordusu bu riskli rolü kabul edecek midir? Bekleyelim görelim.
————————————————-
Bugün-18 Agustos
Dogu Ergil