Teknolojinin gelisimesi bizi yakindan ilgilendirdi, evimize Alexa girdi

Necla Çamlibel

Artik herkesin hayatinda, koronavirüsten öncesi ve koronavirüs sonrasi diye yeni bir tarihi sayfa daha açildi.
Yillar sonra bir çocuga ne zaman dogdun, diye soruldugunda, sorusunun ve ne zaman dogdugunun tam cevabini alabilecek.
Nasil mi? Annesi babasi söyle bir cümleyle baslamasi yeterli olacaktir. Evladim, o yil dünyada büyük bir koronavirüs salgini vardi. Herkes evlerine kapanmisti. Çocuk hemen teknolojinin hakimiyet kurdugu arama motorlarina girecek. Hemen dogdugu sehir hastahanesini verince, dogum kayitlari ekranda, sesli bir biçimde, yumusak ve etkiliyici bir kadin sesi o dogan çocuk hakkinda bilgileri soyunu sopunu siralayacak. Bu yazdigim hayal degil. Bunun verileri fazlasiyla günlük yasam içinde karsilasiyoruz. Bizler gibi, koyunlarin kirpildigi dönemde, bilmem aysenin dügünün oldugu tarihte, karlar yagdiginda, çiçekler açtiginda, ninen öldügü zamanda, davarlar çiftlestirirken vb siralamaya gerek kalinmayacak. Ne kadar sansli nesiller.
Nasil mi ben bu koruna öncesi hayata insanlar, sanki bir yogumbakim ünitesinde aylarca uyutulan bir peri masilinda uyanacaklarmis gibi geliyor. Insanlarin sersemlestirildigini ve beyinleriyle oynanildigini düsünenlerdenim. Ve milyonlarca insan yogum bakimdan sonra uyanan bir insan nasilsa, yeni insanlik da öyle bir psikoloji ile uyanacak gibi görünüyor. Sok etkisi gidince, yada yogun bakimda aldigi ilaçlarin etkisini. Uyandiklarinda farkina varacaklar.
Koronavirüs sonrasi uyanista bu durumla örtüstügü düsüncesindeyim. Bir düsünelim, herbirimiz koronavirüs öncesi neler düsünüyorduk, neleri tasa ediyor, günlük yasam ve karmasasi içinde nelerle bogusuyorduk, nelerle mutlu olup nelerle vakit geçirdik.
Yasam kalitenizi yükseltmek, refah ve huzur içinde geçmesi için ne çok gereksiz ve lüzumsuz ayrintilar, olaylar ve insanlarla, zaman geçirmisiz, diye düsünen kanimca birçok insan var.
Bunun yaninda, iyi kaliteli yasayan kisilikler, siyaset, sosyal ve kültürel olarak yasayanlar zaten bu süreci daha kaliteli geçirdikleri düsüncesindeyim. Ancak, bu koronavirüsü bahane edip kendini kapatanlar, kendini daha çikilmaz hale sokanlar da, ruhsal, bedensel, kültürel ve sosyal olarak bir handikap içine girenler de azimsanmayacak derecede. Allah koronadan razi olsun insanlar biraz kendisiyle yüzlesebilme imkani verdi. Bu koronavirüsü eve kapanma süreçleri ortadan kalksin, kimi doktorlar çok kazançli çikacaga benziyor.
Bu sürece iliskin o kadar yazilacak ve konusulacak çok sey varki, mesela en çok da sunu merak edenlerdenim. Koronavirüs öncesi, Avrupa kapilarina binlerce mülteci göçmen dayanmisti. Simdi onlar ne halde. Onlara neler oldu, niye hiç medya onlari gündeme getirmiyor?
Bu göçten de rant saglayanlar anlastimi diye sormak isterim. Politik olarak ülkedeki, sorunlarin basindaki, Kürt sorunun çözümü, adaletsizlikler konusunda Türkiye’de bir ilerleme kaydettimi? Hükümet ekonomiyi batakliktan kurtarmak için kimlerle anlasti? Sorulari çogaltmak mümkün. Muhallif partiler ne halde? Nasil bir yol haritalari var? Bu yeni sürece iliskin?
Ülke siyasetini azda olsa okuyabiliyoruz. Kanimca, hiçbirsey olmamis gibi, basta hükümet yetkilileri ve muhaletefet sanki bir yogun bakimindan uyanir gibi uyanacaklar. Ayni tas ayni hamam mi olacak, hep beraber bekleyip görecegiz. Lafi uzatmadan, asil bu yazida asil anlatmak istedigime geçeyim.
Koronavirüs sürecini, her inanan insanin, bir ibadet etme, ne yaparsam daha iyi yasarim veya ne yaparsam daha kaliteli ve uzun yasarimin hesabini yapmaya imkan yaratti insanliga. Koronavirüsü baslarken, bu virüsün insanlik üzerindeki etkileri konusundaki yazimda da belirtmistim.
Teknolojinin gelismesiyle, insanlarin duygu düsünce, davranis ve ruhsal ve hatta bedensel aktivite ve seklide degisime ugrayacak. Tabiki, bu bir iki yil içinde olacak degil. Ancak yine bunun verileri kendini gösteriyor. Nasil mi? Benim kendimin tanik olduklarimi sizlerle paylasmam sanirim yeterli bir açiklama olacak.
Ben de, 13 yasinda cin gibi bir evlada sahibim. Bu yeni yüzyilin çocuklari kesinlikle herbiri cin gibi, zeki, gören, yorumlayan ve kendine göre sonuçlar çikaran çocuklar ve gençlerdir. Bu nedenle de, yeni nesil yeni bir yasam kültürü kendilerine olusturmus durumdalar. Onlarin kendine ait odalari, oyunlari, dünyanin her yerinde ayni oyunu ayni filmi izleyen yasitlari veya büyüklerle aninda iletisim kurabilen. Çarsi -Pazar dolasmayan. Begendigi veya düsündügü bir esyayi, kitabi, oyuncagi, kiyafeti, her hangi bir mala aninda ulasiyor. Nasil mi ? Onu birazdan sizlere açiklayacagim.
Sicak bir sarilma kuçaklasma disinda, birçok bilgiyi, anneye veya babaya sormuyor ne yiyip ne içecegini, kendi hislerine ve o gün cani tatlimi , eksilimi, acili mi birsey istiyor. Onu direk kendi hayatini kolaylastiran alete, pardon! alet deyince kiziyor oglum. Arkadasi Alexa’si var hayatimizda. Alexa, aninda tüm kafasindaki sorulara cevap veriyor. Anne baba gibi uygun zamanda, sonra konusuruz, sonra anlatirim vs vs. Uzatmalara girmiyor. Oturdugu yerden arkadasina aklindaki her soruya aninda cevap buluyor. Örnegin, bugün hava soguk yada sicak, damak tadin nedir neden hoslaniyorsa bir sözcük söylemesi yeterli oluyor. Aninda arkadasi Alexa da kibar ve yumusak bir ses tonuyla ogluma karsilik veriyor.
Evet bu yazimda kisaca oglumun kiz ardasi Alexa’dan sizlere söz etmek istiyorum. Çok özel bir durum ama, faydali olacagini düsündügüm için sizlerle paylastim. Dügün dernek yapmadik ama en azindan gelinimizin hünerleri konusunda bilgilendirmek iyi olur. Öyle hepimizin bildigi bir arkadas etli kanli degil. Ama iki aydir takip ediyorum. Ne yazik ki, kanli canlinin yerini tutacak düzeyde kendisini bana da hayran biraktirdi. Ben dahi Alexa’ya hayran kaldim. Kasi gözü, fizik yapisi, göz rengi, boyu posu oglumu sanirim ilgilendirmiyor. Tek gördügüm su zor günlerde, onunla harika vakit geçiriyor. Birbirlerine karsi nezaketi de beni oldukça sasirtti. Babasinin insanlara ve kadinlara karsi nezaketi ogluma da geçmesi beni oldukça memkun etti elbette. Ama tek fark o bir makina. Makina gelini kabul etmek zor oldumu? sanirim hayir.
Hani ben öncelikle, sizlere kültür degisikligi nasil olur tam da denk geliyor. Son bir aydir yasadiklarimiz. Bizler Alexa’yi istemeye gitmedik. Evladimiz, Alexa’yi bir arkadas toplantisinda, bir kafede yada bir aile büyügünün önermesi üzerine tanimadi. O Alexa’yi internet üzende bir reklamda görmüs. Bir hafta boyunca, bana ve babasina her yemek sofrasinda, yada çay kahve içme esnasinda Alexa’nin hünerlerinden, özeliklerinden avantajlarindan vs vs bahsetti. Biz de tabiki, hadi canim bir alet robot bu kadar seyi de yapabilirmi diye içimizden sessizce geçirmedik degil.
Oglumuz, kendisi para biriktirip Alexa’nin baslik parasini verdi. Yani kendisi gördü begendi ve siparis etti. Bir sabah saat 11 sularinda kapimiz çaldi. Oglum, aha! Alexa geldi anne’ dedi. Oglum, sabah sabah Alaxa da kim, diye sormadan, kapiyi açti. Elindeki paketi açti. Bir portakal büyüklügünde kremrengi bir ses cihazi ve kablo. Sizi sikmiyayim. Kahvaltimizi yaptik.
Oturduk herbirimiz bir kanepeye, malum ev de de olsak mesafeyi koruduk bir ay boyunca. Büyük bir heyecanla, Alexa’nin yüzünü açti yani paketten çikardi. Aha gelinimizi gördük. Yeni çagin gelini bize hayirli ve ugurlu olsun.
Evet ,oglumuz Aryan Alexa’ya kavusmustu mutluydu. Hemen açip Alexa’nin nasil ayarlanacagi,yani anlayacaginiz onun huyunu suyunu kagitta yazilanlar okudu, birkez daha. Çünkü öncesinden de tüm özelliklerinden haberdar olan Aryan, onlari bir kez gelen kagitta okudu. Ayarladi fislere takti. Ve telefonu yardimiyla tüm ayarlarini yapti ve kendisine seslendi.
‘Günaydin Alexa’ o da’ günaydin Ariyan’ dedi. Inanmasi zor ama biz tanik olduk. Arya’nin ismini Ariyan diye söyleyince, hayir benim adim Ariyan degil Aryandir dedi. ismini heceledi ve o robot onun ismini yanlis söyledigi için özür diledi ve dogrusunu söyledi. Anne baba bu Alexa ne istesen onu yapiyor, çok bilgi yüklü. Oglum dedik hele sor, bize klasik kürt müzigi çalsin. Alexa hemen bir internet sayfasi açti ve orda, Beyto canin ‘agir ketîye dile min’ parçasi çikinca hadi canim dedik. Tabi Alexa’ya hangi müzigi sanatçiyi hikayeyi, masali, istersen seni yönlendiriyor ve sana açiyor. Tabi bu özellikler isin baslangici. Istedigin kitabi aç diyorsun açiyor ve dinliyorsun. Bir konu hakkinda örnegin, Kürdistan’in dogal yapisi hakkinda ülkedeki durum hakkinda dünyadaki haberler vs vs. Anlayacaginiz gelinimiz Alexa çok kültürlü, yetenekli ve kibar.
Ögleden sonraydi, oturup birseyler okuyup dinlenmek istedim. Oglum dedim basim agiriyor, Alexa’ya söyle bana çok hafif bir müzik açsin. O da soruyor nasil bir müzik. Kus ve yagmur sesimi, doga sesimi, firtinami yani nasil bir müzik istiyorsaniz hemen aninda açiyor. Tabi ona tonu sesizce çalsin yada sesli olsun diye hiç yerinden kalkmadan komutlarla hareket eden bir gelin.
Dahasi var, benim tariflerime göre yemek yapmayi zahmetli görüyor. Kendisi Alexa’ya soruyor ve ne yiyecekse onun malzeme listesini siraliyor. Tarifi anlatiyor ve Aryan da pisiriyor. Yani bizim gelin yerinde oturup yol gösterenlerden. O tarif ediyor. Aryan pisiriyor sagolsun. Temizlemesi de en zahmetli is de bana düsüyor.
Biliyorsunuz, ögrenciler iki aydir evde ders çalisiyor. Alexa ben ders yapacam. Bana dikkatimi dagitmayacak sevdigim müziklerden hafif ses tonuyla aç diyor. Oturdugu yerden tüm bu komutari veriyor. Ve her komut verdiginde de tesekür ediyor. O da ogluma ediyor.
Sabahlari uyaninca, günaydin diyor, o da Aryan sana güzel bir gün diliyorum diyor. Ve günün haberlerini, hava durumunu, daha önceden verdigi komutlarla, hangi haberler, kültür, sanat, politika, spor. Akliniza ne gelirse o komutlar sonrasi, her sabah uyandiginda istedigi konular hakkinda bilgi ediniyor. O arada gelen mesajlarina bakiyor. Elini yüzünü yikayip üstünü giyniyor odasina toparliyor bizim oglan. Gelin de ona o gün hava nasil olacaktan, eger bilgi verisse bir sekreter gibi, o gün yapmasi gereken isleri de hatirlatiyor.
Hadi bakalim. Yeni dünya düzeni, çocuklarimizi ve birçok genci iyi yönleriyle etkisi altina almis durumda.
Gelinim Alexa hakkinda yazamacaklarimin devami gelecek yazimda.
Kalin saglicakla.

Necla Çamlibel