Ulusal Kongre çalismalarinin tarihi üzerine bir bilgi -3
Isbirligi Komitesi-3 (*)
Abdul Hamîd Derwês
Toplanti, komite üyesi parti temsilcilerinin katimliyla yapildi. Suriye Komünist Partisi temsilcisi toplantida hem kendi partisi, hem de Irak Komünist Partisi’ni temsilen yer aldi. Toplanti 3 gün sürdü ve Komite çalismalarin ilerlemesini amaçlayan bazi pratik kararlar alindi. Dr. Qasimlo kararlar tutanaginin imzalanmasindan önce, Paris’ten toplantida yer alan partisinin temsilcisi Aziz Mamli’ye telefon ederek tutanagi imzalamamasini ve benimle görüsmek istedigini söyledi. Aziz Mamli toplanti halindeyken Dr. Qasimlo ile konusmam için beni çagirdi. Dr. Qasimlo bana, ‘Biz bazi özel nedenlerden dolayi bu tutanagi imzalamayacagiz. Içerigine katiliyoruz. Umarim sen bu konuda öte arkadaslari ikna edersin’ dedi.
O, diger arkadaslarla benim konusmam konusunda israrli olsa da ben, kendisinin konusmasini ve onlari ikna etmesi gerektigini söyledim. O da çaresiz konuyu Kemal Burkay, Remo Sexo ve Dr. Kemal Fuad ile konustu. Ama onlar ikna olmadilar ve Iran Kürdistani Demokrat Partisi temsilcisinin de tutanagi imzalamasi gerektigini söylediler. Sonunda Dr. Qasimlo ikna oldu ve partisinin temsilcisi Aziz Mamli’ye tutanagi imzalamasini söyledi.
2-5 Mart 1982 tarihlerinde Iran Kürdistani Demokrat Partisi (IKDP), Suriye Kürd Ilerici Demokrat Partisi (PDPKS), Türkiye Kürdistani Sosyalist Partisi (PSKT), Kürdistan Yurtsever Birligi (YNK) temsilcilerinin üye, Suriye Komünist Partisi (SKP) temsilcisinin gözlemci olarak katildigi toplantida, tartismalar sonucu asagidaki kararlar alindi (Gözlemci olarak katilmasi gereken Irak Komünist Partisi-IKP temsilcisi toplantiya gelmemisti):
1- Komitenin adi, Ilerici Kürd ve Kürdistanli Partiler Arasinda Isbirligi ve Dayanisma Hazirlik Komitesi olmali.
2- 19-24 Aralik 1980 tarihlerinde yapilan bir önceki toplantida alinan kararlara baglilik.
3- Bu toplantidan hemen sonra asagidaki komiteler olusturulacak.
Basin Komitesi
Su partilerin temsilcilerinden olusacak: IKDP, YNK, PSKT, PDPKS, IKP. Bu komite ‘Dengê Kurdistan’ (Kürdistan’in Sesi) adi altinda bir dergiyi, Arapça ve Latin harfleriyle Kürtçe olarak çikaracak. Dengê Kurdistan Komite’nin resmi organi olacak ve imkanlar ölçüsünde ve gerektiginde Avrupa ve Ortadogu’nun öteki dillerine de çevrilecek.
Kürdistani Iliskiler Komitesi
Ortadogu için PSKT, PDPKS ve SKP temsilcilerinden olusacak, YNK ve IKP de bu Komite’ye yardimci olacak. Avrupa için IKDP ve YNK temsilcilerinden olacak, PSKT de bu Komite’ye yardimci olacak.
Kürdistanli Iliskiler Komitesi, Ortadogu ve Avrupa’da, hiçbir örgütü disarida birakmadan (bir parçadan bir örgütle iliski kurulurken ayni parçadan Komite üyesi partinin rizasi alinmasi kosuluyla), tüm parçadan Kürdistanli örgütlerle iliski kuracak.
Dis Iliskiler Komitesi
Tüm komite üyeleri ve gözlemcilerden olusan Komite’de görevlendirme su sekilde yapildi:
PDPKS, SKP ve IKP komünist partiler ve sosyalist ülkelerle iliski kuracak, PSKT, IKDP ve YNK kendilerine yardimci olacak.
IKDP, YNK ve PSKT sosyalist ve sosyal demokrat partiler ili iliski kuracaklar.
IKDP, PSKT, YNK ve IKP Filistin ulusal kurtulus örgütleriyle, öteki ulusal kurtulus hareketleri ile iliski kuracaklar, ihtiyaç duyulmasi halinde PDPKS ve SKP de yardimci olacaklar.
Mali Komite
Avrupa için IKDP, PSKT ve YNK temsilcilerinden, Ortadogu için PDPKS, SKP ve IKP temsilcilerinden olusacak.
Gelecek 3 aydaki çalismalar için tüm taraflar mali katkida bulunacaklar. Komite, kendini Kürd halkinin dostu olarak görenlerden mali yardim almak için çaba sarf edecek. Toplanan paralar asagidaki biçimde kullanilacak:
– Silahli mücadele yürüten Komite üyesi partilere yardim etmek.
– Türkiye’de Kürdlerin ulusal haklari ve askeri Cunta’ya verilen karsi devrimci mücadeleyi desteklemek.
– Suriye Kürd örgütlerinin mücadele ve örgütlenmelerini güçlendirmek için.
– Hazirlik Komitesi’nin gerek görmesi halinde, ülke içi ve disindaki Kürd parti ve örgütlerine yardim etmek.
– Komite’nin çalismalarin yürütmesi ve yapacagi etkinliklerinde.
4- Hazirlik Komitesi, Kürd halkinin haklarini elde etme mücadelesini güçlendirmek amaciyla çaba sarf edecek. Bunun için genis bir Kürdistani cephe olusturmak için çalisacak. Bu ugurda tüm Kürd ulusal güçlerle görüsmeler yapacak, onlari Komite’nin bu konudaki amaçlari hakkinda bilgilendirecek, onlardan Kürdlerin özgürlügü ve kendi kaderini tayin etme temelinde mücadeleye katilmalarini isteyecek.
5- Üye partiler, hazirlik Komitesi’ni mücadele sürecinde karsilastiklari sorunlardan haberdar edecekler, Komite ile müsavere ettikten sonra adim atacaklar. Üye partiler, sorunlarin çözümü sürecinde Komite’ye gerekli bilgileri verecekler, Komite’nin öneri ve görüslerini dikkate alacaklar.
6- Komite su anda oldugu gibi kalacak, genislemeyecek, kalici hale gelmek, programi ve tüzügünü netlestirmek için çaba sarf edecek. Daha sonra hedeflerini gerçeklestirmek, genis bir Kürdistani cephe olusturmak için gerekli olan ve bizi öteki Kürdistanli partilerle isbirliginden alikoymayan adimlari atacak.
7- Hazirlik Komitesi, dost parti ve örgütlerle isbirligi içinde, Kürdlerin haklarini korumak amaciyla uluslar arasi bir komite olusturmak için çalisacak.
8- Hazirlik Komitesi, en kisa sürede ve gücü elverdigince sosyalist ülkeleri. Libya, Yunanistan ve Kibris’i ziyaret edecek. Kürd sorununu ve Komite’nin amaçlarini anlatmak ve Kürd kurtulus hareketine destek bulmak amaciyla Filistinli örgütlerle, komünist, sosyalist ve sosyal demokrat partilerle görüsmeler yapilacak.
9- Hazirlik Komitesi, yurtdisindaki Kürd ögrenci hareketinin birliginin bir an önce saglanmasi için çalisacak. Ülkeye kadrolar hazirlamak amaciyla, dost ülkelerden Kürd ögrencilere burs saglamak için çaba sarf edilecek.
10- Komite bir sonraki toplantisini, Haziran ayinin ilk haftasinda, sosyalist bir ülkede ya da Viyana’da yapacak. Bu toplantinin günü ve yeri, Mart ayinin ilk yarisi geçmeden belirlenecek.
Not: Üye partiler ve gözlemciler, olusturulan alt komitelere verecekleri temsilcileri bu toplantidan iki hafta sonrasina kadar tespit edip bildirecekler. Karar alinmadigi müddetçe, toplanti ile ilgili yazili bir açiklama yapilmayacak.
Toplantiya su kisiler katildilar:
IKDP, Aziz Mamli, Merkez Komitesi üyesi,
PDPKS, Abdul Hamid Derwês, Genel Sekreter,
TKSP, Kemal Burkay, Genel Sekreter.
YNK, Kemal Fuad, Baskanlik Kurulu üyesi,
SKP, Remo Sêxo, Polit Büro üyesi.
6 Mart 1982
Bati Berlin
(*): Kürdistan Ulusal Kongresi ile ilgili yapilan tartismalarda sik sik ulusal kongre konusunun 1983 yilinda imzalanan PDK-Irak PKK protokolü ile gündeme geldigi dile getirilir. Oysa bu bilgi eksiktir. Söz konusu protokolden önce de bu konuda bir hayli çalisma yapildi.
Kemal Burkay’in Anilar ve Belgeler adli kitabinin 2. cildinin 241-254 sayfalarinda konuya iliskin bilgiler yer aliyor.
Bu konu, Suriye Kürt Ilerici Demokrat Partisi Genel Sekreteri Abdul Hamîd Derwês’in, Deng yayinlari arasinda, ‘Tevgera Kurdî li Sûriya Di Bin Roniyê da’ adiyla yayinlanan kitabinda da genis bir yer kapliyor.
Ulusal Kongre konusundaki bilgi ve tartismalara katkida bulunmak ve Kürtçe bilmeyenleri konuya iliskin olarak geçmiste yasanan gelismelerden haberdar etmek amaciyla, Abdul Hamîd Derwês’in adi geçen kitabinda ‘Bir kez daha Isbirligi Komitesi’ adi altinda yer alan bölümünü çevirerek, pey der pey yayinlayacagiz.
Dengê Azad-Hewlêr
Abdul Hamîd Derwês