| |
|
KÜRTLERİN BAYRAK GÜNÜ VE BAYRAĞIN ANLAMI
|
|
2020-12-19 20:32
|
|
Latif Epözdemir
|
|
|
Bir ulusu diğer uluslardan farklı kılan temel farklar vardır. Bunların başında dil farkı, ulus ve ülke farkı gelir.Bu farklılıkları ifade etmeni biçimi olarak da her halk kendi aidiyeti konusunda farkındalık yaratmak için semboller kullanır.Genellikle bu sembollere bayrak denilmektedir. Bayrak; devletlerin ve milletlerin ayırt edici simgesidir. Bayrak ülkelerin ve ulusların, farklılıklarının ve ayrılıklarının işareti, bağımsızlıklarının temsilcisidir.
Bayrakla ayrılıklar konusunda farkındalık yaratma girişimi ilk kez 17. yüzyılın ortalarında gemiler geleneksel olarak aidiyetlerini ve tebaiyetlerini belli eden bayraklar taşımaya başladı. Gemilere asılan bayraklar o gemilerin nereye ait olduklarının işaretini verdi.Bu bayraklar daha sonra ülkelerle bir olarak anılmaya başlandı. Bu nedenle bu gün her uluslararası geminin bir bayrağı vardır ve o bayrak aynı zamanda ait olduğu ülkenin de resmi bayrağı ile aynıdır. Gemilerin bayraklanması uluslararası hukuk bakımından bir zorunluluktur.
Esas itibarı ile Bayrakların gemiler dışında kullanılmaya başlanması 18. yüzyıl sonlarına tekabül eder.19. yüzyıla girildiğinde ise bütün dünyada uygar ve egemen devletler artık tayin ettikleri bayraklarla anılmaya başlandılar.
Türk bayrağı ilk kez Osmanlı Devleti tarafından 1844 yılında kabul edilmiştir. Bayrak, 29 Mayıs 1936"da 2994 Sayılı Türk Bayrağı Kanunu ile şekillendirilmiş ve Türkiye"nin ulusal bayrağı olarak kabul edilmiştir. Türkiye’de 22 Eylül 1983’te, dünyada pek az emsali bulunan bir yasa ile. (2893 Sayılı Türk Bayrağı Kanunu i) ilk kez “bayrak kanunu” adı ile bayrağı korumaya dair bir yasa çıkartılmıştır.Bu yasa ile Türk rejimi bayrağını nasıl kutsamış olduğunu dünya-aleme göstermiştir.
TARİHi /MİTOLOJİK BAKIMDAN KÜRDİSTAN BAYRAĞININ GEÇİRDİĞİ EVRELER
Her yılın 21 Aralık günü Kürtlerde “Şeva Çila” olarak bilinmektedir.Çünkü bu gün, Kürd kral Mihrdad’ın (MÎRDA, MİRZA,ROJDA) doğum günüdür. Eski Kürt takvimine göre Burçlar ve zamanları da bugünkünden farklıydı. Örneğin bir ay kırk ( 40) gün olarak algılanmaktaydı. Bu nedenledir ki hala Kürt takviminde “ ÇİLE” bir zaman diliminin adıdır. “Çileyê Pêşin” ve “Çileyê Paşin” de iki ayın adıdır. Ayrıca loğusa kadınlara “çilî, yada çile” adı verilir. Bu da doğumdan sonra kırkı çıkmamış kadın anlamına gelmektedir. Böylece Kürt mitolojisindeki “ŞEVA Çila” önemli bir anma günü olarak bilinir. Belki de bu gün (21 Aralık) Kürt mitolojisinde önemli bir doğa olayına da kaynaklık etmektedir.
Bilindiği gibi, Kürtler Aryan (Ari boyu) topluluğuna mensup bir ulustur. Ne var ki bu gün “Aryan” adı İranlılar tarafından manipüle edilerek “Êran” olarak değiştirilmiştir. İranlılar tek başlarına Ari ırkına mensup ARYAN halklarının tüm kültürel miraslarına sahiplenmekte ve diğer halkları kendi türevleri kabul etmektedirler. Nitekim Newroz bayramına ilişkin Firdevsinin tespitleri tam da bir manipülasyondur, Newrozu Persleştirmeye yönelik bir manipülasyon ve şovenist bir tespittir.
Bu günkü İran devletine “ Pers” ya da “Acem” yerine İran devleti denilmesinin altında yatan gerçek Pers boyu İranlıların “Aryan”ı tek başına kendi malı sayma eğilimidir.
Hint Avrupa dil gurubu diye bilinen grup, Hindular, Sihler, Tamiller, Farslar, Beluciler,Tacikler,Kürtleri (Pakistan, Afganistan, Belucistan, Tacikistan, Hindistan, İran, ve Kürdistan) içermektedir.Bu dil grubunda olan halklara ve ırklara Aryanlar ya da Ari Irk denmektedir.
“ Bizim Aryen atalarımızın 7000 yıllık önceden başlayan bir takvimi vardı. Bu takvim güneşe göre hesaplanırdı. Aynı zamanda güneş kültürel bir simgeydi. Özellikle Kürt krallar gücünü Güneşten aldığını söylerlerdi. Mesela Kürt Zilan İmparatorluğu’nun kralları kendilerini Mihrdad 1, Mihrdad 2, Mihrdad 3… olarak adlandırılardı. Yaklaşık 2100 yıl önce, Kürtlerin ataları olan bu Zilaniler de bir dönem Yelda gecesine bağlı olarak, gecenin sembolü olan Ay Yıldızlı bayrakta kullanılmıştır. Fakat Güneşli bayrak sürekliliğini genel itibarıyla korumuştur. Bu 21 Aralık’ı 22 Aralık’a bağlayan gece Şeva Yelda (Şeva Çile) olup, yılın en uzun gecesi, Kürtlerin en kutsal kabul ettiği gecedir. Kürd Kral Mihradad (Günümüz Kürtçesiyle “Mîrda”) doğum günü olup eski Kürtlerde kutlanırdı. Burdaki “Mihr” güneş anlamına gelir. “Mihrdad” da “güneşten gelen” demektir. Günümüzdeki “Rojda” ismi ile aynı anlamdadır. Yelda da “güneşin doğumu” demektir. Özelde Kürt krallar Güneş ile sembolize edilirdi. Güneş de Kürtleri… Bu sebeple Kürtler güneş sembolünü çok kullanmışlardır tarih boyunca.
Günümüz Kürdistan bayrağı üzerindeki güneş 21 ışınlıdır. Bu Newroz’u yani 21 Martı temsil eder. (Miladi takvime göre) 21 Mart Newroz devrimi ile ilk Aryen İmparatorluğu olan Kürt Med Devleti 2.774 yıl önce kuruldu. 7000 yıllık Kültür mirasının sembolü olan Güneşli bayrak Kürtlerin ulusal derinliği ve tarihsel köklülüğünün ifadesidir.
Miladi takvimdeki 21 Mart, Kürdi takvime göre yılbaşıdır yani ayın 1’idir. Kürdi aylar eskiden 40 günden oluşurdu. Kürtçe ay adlarındaki “ÇILE” (Kırklık, Kırkıncı) bu sebepledir. Zamanla geliştirilen Kürdi takvimde aylar daha sonra 30 gün olarak kabul edildi.”( Bedel Boseli makalesinden)
KÜRDİSTAN BUGÜNKÜ BAYRAĞINA NASIL KAVUŞTU
Kral Cemşid ( parlak giysili) ( YİMA) zamanında Med federasyonunun başkenti olan bu günkü İran’ın Hamedan kentinde bir arkeolojik kazı esnasında bulunan zemine taşlarla işlenmiş şekilde bir saray avlusu girişine nakşedilmiş ilk sembol ilk Aryan bayrağı olarak kabul edilmiştir.
Ayrıca Dehak zulmünden kaçıp bugünkü Kermanşan vilayeti sınırları içinde kalan BİSTUN yaylası ve dağında bulunan BİSTUN (Bahistun) Yazıtlarında da bu sembole rastlanmıştır.
BİSTUN YAZITLARINDA var olan bu sembol yeşil bir zemin, ortada beyaz ve kırmızı renkte şeritler olup, beyaz zemin üzerinde üst üste Arslan, sırtında güneş ve en üstte de kılıç motifleri yer alan bir semboldür. Yukarı Mezopotamya havzası ve mücavir alanlarda yaşam sürmüş olan çokuluslu MED Federasyonuna mensup halklar olarak bilinen “Ari ırkına mensup” ARYANLAR ( Kürtler, Farslar, Peştuiler, Orduiler, -Tacikler, Beluçler) tek tek ayrılıp kendi devletlerini kurunca her biri o ortak uygarlık mirasının unsurları olduklarına dair alemetleri kendi ulusal bayraklarına da nakşettiler.
Örneğin Farslar yeşil-beyaz-kırmızı zemin üstüne Aslan figürü, Kürtler ( İlk kez 1946 yılında Bağımsız Mahabat Kürdistan Cumhuriyeti zamanından beri resmen) yeşil-beyaz-kırmızı zemin üzeri sarı güneş, Beluciler yeşil, sarı kırmızı üzerine Aslan üstü güneş , Peştuiler ve Tacikler de bu figürlere yakın figürler kullandılar.
1920’lerde özerklik yanlısı Seyit Abdülkadir önderliğindeki “Kürdistan Teali Cemiyeti” nden ayrılan ve bağımsızlıkçı düşünceler savunan ve ayrı bir örgütlenmeye giderek “Kürdistan Teşkilatı İçtimaiye Cemiyeti” adı verilen ve aralarında Kemal Feyzi, Dr. Şükrü Sekban ve Mewlanazade Rıfat gibi Kürt yurtseverlerin de bulunduğu, Badirxaniler ve Cemilpaşazade ailelerinin de yandaş olduğu bir dernek kuruldu. Bu dernek ayrılıklarını sembolize etmek amacı ile bugünkü Kürt bayrağının motif ve figürlerine yakın bir perçemi kullanmıştır.
Güney Kürdistanda bayrak ilk kez 1921 yılında Süleymaniye kentinde kısa bir süre de olsa göndere çekilmiştir. İngiliz işgal güçlerine karşı Şêx Mehmudê Berzenci önderliğinde sürmüş olan Kürt hareketi zaman zaman zaferler elde edince kazanılan yerlere bu perçemi asarlardı. Bu hareket Süleymaniye-Kerkük-Erbil arasında daha çok etkinlik göstermiştir.
Kuzey Kürdistan’da ilk ulusal perçem ya da bayrak 1925 Şeyh Said bağımsızlık hareketinde GUMGUM’de (Varto) hükümet konağına asıldı. Şêx Seîd hareketine bağlı Şeyh Abdullah komutasındaki Kürt güçleri Varto’yu ele geçirince hükümet konağına kendilerine ifade eden bayrağı astılar.
Daha önceleri cereyan etmiş olan Kürt başkaldırılarında kullanılmış olan bayrağa benzer bir bayrak da, İhsan Nuri Paşa komutasındaki Kürt Xoybun örgütü tarafından Ağrı isyanlarında kullanılmıştır. XOYBUN bu bayrağa Ağrı dağını da koyarak bir Ağrı Kürt devleti imajını dile getirmiştir.
Ama esas olarak 1945-46 yılları arasında Mahabat’ta Qadi Muhammed başkanlığında kurulan bağımsız Mahabad Kürdistan Cumhuriyeti zamanında , resmen hükümetin de onayı ile deklere edilmiş ve bu günkü şekli ile ifade bulmuş olan bayraktır.17 Aralık 1946 günü bu bayrağın resmi Kürt bayrağı olduğu ilan edilmiştir. Mahabat Kürdistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Qadi Muhammed, genel Kurmay başkanı olarak tayin etmiş olduğu Mela Mıstefa Barzaniye bu bayrağı korumak ve kollamak üzere resmi bir törenle emanet etmiştir.
Kamuran Bedirxan Qadi Muhamedten aktarma ile Kürt bayrağındaki renk ve figürleri ayrıntılandırmıştır. Buna göre Kürdistan bayrağı arka planda, birbirine paralel ve eşit olarak sırasıyla kırmızı, beyaz ve yeşil üç renk şeridi, bunların ortasında ise koyu sarı renkle toplam 21 saçaklı bir güneş bulunmaktadır.
Yeşil: Kürdistan doğası, dağlar ve ovaların bolluk ve bereket timsali;Kırmızı: Kürdistan şehitlerinin kanı,ateşi;Sarı: Özgürlük ve aydınlık yarınları;Beyaz: barış , masumiyet ve dürüstlüğü anlatmaktadır. 21 saçaklı Güneş ise yukarı Mezopotamya ( Kürdistan ülkesi) güneşi ( bu yirmi bir saçaklı güneş ayın yirmi birini,güneşin doğduğu yani martın yirmi biri, yeni gün yani Newroz anlamına da gelsin diye özenle seçilmiş olabilir.Çünkü Newroaz Kürt egemenliğinin, Kürt zaferinin günüdür, Newroz Kürtler için yeni olan bir yaşamın ilk günüdür.Lakin Kürt Newrozu Kürt takviminde “yeni yıl” değil, yeni gündür. İranlılar Newrozu “yeni yil” olarak kutlamaktadır..
Güney Kürdistan Federe Yönetimi 11 Kasım 1999 yılında meclisten çıkarılan bir yasa ile, şekli, estetik ölçüleri ve renkleri tespit edilmiş olan bugünkü bayrağı Kürdistan Federe Devletinin ‘‘Resmi Bayrağı ‘‘olarak kabul etti.
Bu nedenle her yıl 17 Aralık, Kürdistan Bayrağı günü olarak kutlanır. Bu kutlama Kürdistan Federe Devletinde resmi düzeyde kutlanmaktadır ve o gün resmî tatildir.
Kürdistan Bayrak günü kutlu olsun.17.12.2020
Latif EPÖZDEMİR ( HAKPAR GENEL BAŞKANI)
|
|
|
|
|
|