| |
|
IRAK GENEL SEÇİMLERİ KÜRTLERİN LEHİNE SONUÇLANDI
|
|
2021-10-16 19:58
|
|
Latif Epözdemir
|
|
|
Geçtiğimiz günlerde Irak genelinde yapılan seçimlerde 329 üyeli Irak Meclisi için 167 siyasi parti ve oluşuma bağlı, 951’i kadın, 3249 aday yarıştı. Irak seçimlerinde Şii cephesi ise Benisadır etrafında toplanarak toplam 73 sandalye kazandılar. Milis gruplarını temsilen seçime giren Hadi Amiri liderliğindeki Fetih Koalisyonu, oylarının yüzde 70’ini kaybederek büyük bir hezimet yaşadı. Maliki etrafında kümelenmiş olan guruplar 37,Teqedum Partisi 31,Azim partisi 20,Bağımsız Irak bloğu 20, Haşdi Şaabinin de içinde yer aldığı Fetih Partisi 14; İmtidat Partisi 9; İşraqat 6,Haydar Abadi cephesi 4 ve Tasmin gurubu da 3 sandalye kazanmış oldu.Iraq İslam Partisi, El Hal Partisi, Goran Hareketi ve Osama Necayifi gurpları ise ağır yenilgi alarak Irak parlamentosuna üye gönderemediler.Son erken genel seçimlerinde Kürt partilerinin sandalye dağılımı da şöyle oldu.: KDP: 33, YNK: 17, Nûwey Nû: 9, Yekgirtû: 3, Komel: 1, Goran: 0.Bu durumda Kürtler bundan böyle Irak Merkezi parlamentosunda toplamda 63 üye ile temsil edilecekler
Hatırlanacağı gibi 2018 seçimlerinde Irak Meclisi’nde Kürt partilerinin kazandığı sandalye dağılımı şöyle olmuştu.: KPD: 25, YNK: 18, Goran: 5, Nûwey Nû: 4, Yekgirtû: 2, Komel: 2. Olmak üzere toplam 56 sandalye elde edilmişti..Yenilenen seçimlerde ise KDP ve Yekgirtu hem oylarını hem de sandalye sayılarını artırırken diğer partilerin oy oranlarında ciddi bir düşüş yaşandı.YNK ile ittifak halinde seçimlere katılan Goran hareketi son seçimlerde hiç sandalye kazanamadı,ağır bir yenilgi aldı. Goran hareketinin üst düzey yönetiminde istifalar başladığı yönünde haberler var.
Irak’ta 10 Ekim 2021 günü yapılan seçimlerde Kürt partileri Bölgesel yönetime bağlı üç il olan Erbil, Süleymaniye ve Duhok’tan 17,merkezi hükümete bağlı ancak nüfus çoğunluğu Kürt olan Musul, Şengal ,Kerkük ve Hanekin’den de 7 kadın vekil de seçtirdi.
Son Irak seçimlerinde seçime katılma en yüksek oranı % 54 ile Duhok’ta gerçekleşti. En düşük katılım oranı ise , Irakın Risafe Bölgesinde % 31 olarak gerçekleşti.
Irak’taki son genel seçimlerde Kürdistan Bölgesi’nden 17 kadın vekil,bölgesel hükümete değil de merkezi hükümete bağlı olan Kürdistani bölgelerden de 7 kadın vekil olmak üzere toplam 24 Kürt kadın vekil seçilerek Irak merkezi parlamentosuna girmeye hak kazandı.
Irak ve Kürdistan bölgesi genelinde seçimlerde kadın kotası uygulaması da uygulandı. Bu kota Kürdistan bölgesinde %25’i aştı. Irak’ta ise %25 dolayında kaldı. Buna göre Irak ve Kürdistan Bölgesi’nden 329 sandalyeli parlamentoya giren kadın adayların sayısı ise 97 oldu.
Bilindiği gibi uzunca bir süredir PKK Güney Kürdistandaki federal statüyü ortadan kaldırmak için her türlü faaliyeti sürdürmektedir. Bu seçimlerde PKK, KDP’ye karşı YNK’yi destekledi. PKK’nin ön bahçesi HDP de, Irak seçimlerine kayıtsız kalmayarak seçimden önce bölgeye bir heyet göndererek YNK’ye desteğini ilan etti.
PKK ve Haşdi Şaabi güçlerinin büyük ölçüde kontrol altında tuttuğu ve daha çok Êzidi Kürtlerin yaşamış olduğu Sincar bölgesinde ise önemli bir mesaj alındı. PKK, Şengal’de KDP’nin seçim çalışmalarını engellemeye çalıştı.Halkı KDP’ye karşı tavır almaya zorladı. Buna karşın Şengal’de seçim yasakları bitip sandıklar açıldığında KDP’nin Şengal’i torba çıkardığı ve 3 vekilin üçünü de aldığı görüldü.
Bu durumdan anlaşılması gereken sonuç şudur.:PKK’nin Kürdistan Bölgesinde hareket/siyaset yapabileceği meşru bir zemin yoktur,daha da önemlisi, şiddet, baskı, terör ve gerilim politikaları bu yörede oturan halk tarafından geri tepmiştir. Anlaşılan o ki, Şengal halkı KDP ve onun öncülüğünde gelişen Kürdistani politikalara önem vermekte ve tercihini KDP politikalarından yana kullanmaktadır. Aynı durum Musul’da da ortaya çıkmıştır. KDP Musuldan 9 vekil ile taltif edilmiştir.
Yenilenen son seçimlerde KDP dışındaki Kürd partilerin sandalye sayısı toplamı 20 olurken; KDP ise oy oranını artırarak sandalye sayısını 33’e çıkardı. Bu sayısal üstünlük ve elde edilen başarı KDP’yi daha etkin bir güç haline getirmiştir.Bundan böyle KDP gerek federal Kürdistan hükümetinde ve gerekse de Irak merkezi siyasetinde daha ağırlıklı bir konuma kavuşacaktır.
Son seçimlerden başarı ile çıkan Kürdistan Demokrat Partisi yıllardır yürüttüğü istikrarlı ve demokratik hoşgörüye dayalı yurtsever politikasının önemli bir ödülü olarak Irak seçimlerinden kazandığı bu zafer tüm Kürdistan halkı bakımından da son derece değerlidir.
KDP gelinen noktada tüm Irak genelindeki tüm Kürtlerin beğeni ve takdirini de toplamış görünüyor.
Sayın Mesut Berzani liderliğindeki KDP milliyetçi ve demokrat yapısı ile bir yandan Iraktaki demokratikleşmede önemli bir rol oynarken diğer yandan da bağımsız bir Kürdistan oluşumu için kararlı ve istikrarlı adımlar atmaktadır. KDP’nin Kürt milleti adına yürüttüğü uluslararası diplomasi ve bölgesel güçlerle sürdürdüğü müzakereler ise takdir toplamaktadır.
Yeni Irak merkezi parlamentosundan yine bir koalisyon hükümeti çıkacağı anlaşılmaktadır. Toplam 63 sandalyeye sahip olan Kürtlerin birlik içinde davranacakları umudumuzu korumak isteriz. Bu durumda Kürtler Irak genelinde ikinci büyük parlamenter guruba sahip olmuş durumdadır. Bu bakımdan Kürtlerin bu avantajı doğru değerlendirmesi gerekmektedir. Bu tarihi fırsatı Kürt milletinin yararına ve Kürdistan’daki toplumsal kalkınmanın hizmetine sunmak için Kürtlerin eli şimdi daha güçlü duruma gelmiştir.
Irak seçimlerinden üstün başarı ile çıkmış olan KDP’yi kutlarız. Umarız ve dileriz ki Irak’ın yeni parlamentosu başta 140. Madde olmak üzere, Şengal ve diğer yerlerdeki işgale son verecek kararlı adımlar atar. Kerkük ve diğer” tartışmalı” bölgeleri de esas statülerine kavuşturarak Iraktaki etnik ve ulusal sorunlara demokratik çözümler getirmeyi başarır. Irak parlamentosu başta İran devleti olmak üzere bölgedeki tüm askeri ve militarist güçleri, silahlı terörist gurupları etkisiz hale getirmelidir. Yeni kurulacak merkezi hükümet, demokratik ve özgür bir Irak’ı inşa etmek için gerekeni yapmalıdır.
|
|
|
|
|
|