Pêsawa Qazî Mihemed’in sehid edilisinin 67. yil dönümü

67 yil önce bugün, Kürdistan Cumhuriyeti’nin (Mahabad) cumhurbaskani Pêsawa Qazî Mihemed, Savunma Bakani Seyfî Qazî ve Pêsawa’nin kardesi Sedrî Qazî, Mahabad’in Çarçira meydaninda dönemin Iran rejimi tarafindan idam edildiler.
Dengê Azad/Hewlêr
1 Mayis 1900’de Mahabad’da dünyaya gelen Pêsawa Qazî Mihemed, 67 yil önce bugün, Savunma Bakani Seyfî Qazî ve Pêsawa’nin kardesi Sedrî Qazî ile birlikte Mahabad’in Çarçira meydaninda dönemin Iran rejimi tarafindan idam edildiler.
Kürdistan Cumhuriyeti’nin cumhurbaskani olmasinin yani sira Qazî Mihemed, Iran Kürdistan Demokrat Partisi-PDKÎ’nin ilk kurucu genel sekreteri idi.
Pêsawa Qazî Mihemed, 22 Ocak 1946 yilinda Mahabad’in Çarçira meydaninda Kürdistan Cumhuriyeti’ninhttp://www.dengeazad.com/UserFiles/qazi_ala_kurdistanssss(1).jpg kurulusunu ilan etti.
Ayni yilin Aralik ayinda Sovyetler Birligi’nin destegini çekmesi yikilan cumhuriyetin ardindan 30 Mart 1947 yilinda dönemin Iran rejimi tarafindan Pêsawa Qazî Mihemed, Savunma Bakani Seyfî Qazî ve Pêsawa’nin kardesi Sedrî Qazî ile birlikte Mahabad’in Çarçira meydaninda idam edildiler.
Idam edilmeden önce Pêsawa Qazî Mihemed, kendi el yazisi ile vasiyetnamesini yazdi.
‘Büyük ve sefkatli Allahin adiyla,
Kürt ulusu ve degerli kardeslerime;
Haklari gasp edilen kardeslerim! Zulme maruz kalan ulusum! Ben yasamimin son anlarinda sizlere birkaç ögütte bulunmak istiyorum: Allah’in hatiri için artik birbirinize düsmanlik yapmayiniz, birbirinizi koruyun, birbirinize yardimci lonu, zulme ve zorba düsmana karsi koyun, kendinizi düsmana satmayin, düsman kendi isini size gördürünceye kadar size katlanir, fakat sunu biliniz ki hiçbir zaman size acimaz ve güvenmez.
Kürt ulusunun düsmanlari çoktur, zalimdir, zorbadir ve merhametsizdir. Bütün uluslarin ve halklarin basarisinin sembolü birlik ve bütünlüktür, ulusal dayanismadir. Birligi ve bütünlügü olmayan uluslar, sürekli düsmanlarinin egemenligi altinda olurlar. Kürt ulusu! Yeryüzündeki diger uluslardan hiçbir seyiniz eksik degildir, belki de yigitlikte, beceride ve gayret gösterme yönünde kurtulmus olan çok ulustan da ilerdesin. Zorba düsmanlarinin elinden kurtulan diger uluslar da sizin gibidir, fakat kendi birligini olusturanlar kurtuldular. Siz de yeryüzündeki diger bütün uluslar gibi artik esaret altinda kalmayin. Ancak birlikle, kiskanmadan, kendini düsmana satmadan ve tahammülle ulusumuz kurtulabilir.
Kardeslerim; Kürt düsmanlari hangi renkten ve ulustan olursa olsun her zaman düsmandir; acimasizdir, vicdansizdir, sizin kendi elinizle sizi öldürecektir, onursuzlastiracak yalan ve hilebazlikla sizi kandirip birbirinize düsürecektir. Kürt ulusunun bütün düsmanlari içerisinde Acemler hepsinden daha zalim, mel’un, tanri tanimaz ve acimasiz olanidir. Kürt ulusuna karsi hiçbir suç islemekten kaçinmaz, Kürt ulusuna karsi tarihten gelen bir kini ve nefreti olmus ve bugün de devam etmektedir. Sikakili Ismail Aga’dan tutun kardesi Cevher Aga, Menguri’li Hamza Aga ve digerlerine kadar halkinizin bütün büyüklerini kandirdilar, yalnizlastirip halkin desteginden yoksun biraktilar ve onlara Kur’an adina yemin ederek Acemlerin onlara hayirli bir niyetle yaklastigina onlari inandirip kallesçe öldürdüler. Ama Kürtler, Acemlerin ettikleri yemin ve verdikleri sözlere çabuk inanip, kandirilirlar. Fakat geçmis tarihten günümüze kadar hiç kimse Acemlerin Kürtlere verdikleri sözleri ve yaptiklari antlasmalari yerine getirdiklerini görmemistir, sürekli yalan söyleyip ve hilebazlik yapmislar. Ben sizin küçük bir kardesiniz olarak, Allahin yolunda ve Allahin hatiri için size diyorum birlik olun ve hiçbir zaman birbirinizi yalniz birakmayin. Çok iyi bilin eger Acem size bal verirse, biliniz ki içine zehir katmistir. Acemlerin sözüne, yeminine ve yalanina kanmayiniz, eger bin kere kutsal kitaba el bassa da ve size söz verse de inanmayin, çok iyi biliniz ki tek amaçlari sizi kandirmaktir.
Su anda yasamimin son saatlerindeyim ve yüce Allahin hatiri için size nasihat ediyorum ve size söylüyorum; Allah bilir mücadelemle, basimla, canimla, nasihat ve dogru yolu göstermekle elimden gelen çabayi yapmisim. Simdi de içinde bulundugum su anda da sizleri uyariyorum ki artik Acemlere kanmayin ve Kur’an’a el basip yemin etmelerine, verdikleri söz ve yaptiklari anlasmalara inanmayin. Çünkü Acemler Allahi tanimadiklari gibi Allaha ve peygamberine, kiyamet gününde hesap vermeye de inanmazlar. Onlar açisindan Müslüman olsaniz da Kürt oldugunuz için suçlusunuz, onlar için düsmansiniz, basiniz, caniniz ve maliniz onlar için helaldir ve bunu ganimet olarak bilirler. Her ne kadar size verdigim söz, sizi hain düsmanin elinde birakip gitmek degil idiyse de, düsündügüm zaman, çogu kere büyük yigitlerimiz de yemin, yalan ve hile ile Acemler tarafindan yakalanip öldürülmüsler. Düsman, yigitlik meydaninda onlara karsi duramayacagini bildiginden, çaresiz kaldiklari zamanlarda yalan ve hile ile onlari kandirip öldürmüstür.
Bütün bunlari sürekli düsünüyordum ve hiçbir zaman Acemlere güvenmedim. Acemler burayi tekrar isgal etmeden önce, Acem devleti ve Sahin kendisi birçok kere göndermis oldugu mektuplarla, taninmis Kürt ve Fars sahsiyetleri araciligiyla Kürdistan’da bir damla kanin dökülmemesi için büyük söz ve vaatlerle, ellerinden gelen gayreti ve iyi niyeti gösterecegini belirtmistir. Su anda siz Acemlerin verdikleri söz ve anlasmalari gözlerinizle görüyorsunuz. Eger bazi bölge komutanlari ve Kürt asiret reisleri ihanet yapmasaydi ve kendini Acem hükümetine satmasaydi, bu yasadiklarimiz bizim, sizin ve Cumhuriyetimizin basina gelmezdi.
Size vasiyetim ve nasihatim sudur ki; çocuklariniz okusun, çünkü bizim Kürt ulusu olarak diger uluslardan hiçbir eksigimiz yoktur, yalniz okumak yetmez, öyle bir okuyun ki uluslar kervanindan geri kalmayasiniz, okumak düsman için öldürücü bir silahtir. Inanin ki eger kendi aranizda birlik, bütünlük ve okumusluk iyi durumda olursa, düsmani daha kolay yenmis olursunuz.
Olmaya ki benim, kardesimin ve amcam oglumun öldürülmesi ile korkasiniz, umudunuza ve amaciniza ulasana kadar bizim gibi daha birçok insanin basina bu yolda kurban vereceksiniz. Inaniyorum ki içinizden çok sayida insan da kandirilip koparilacaktir.
Inaniyorum ki bizden sonra gelecek daha becerikli ve bilinçli insanlarimiz da Acemler tarafindan kandirilacaktir, fakat umut ederim ki bizim ölümümüzden ders ve ibret alirsiniz. Kürt ulusuna sadik olanlar! Size diger bir vasiyetim de sudur ki Kürt ulusunun bagimsizligi için ne yapiyorsaniz, yüce Allahtan dileyin ki size yardimci olsun, ben çok iyi inaniyorum ki yüce Allah size yardimci olacaktir ve basarili olacaksiniz. Sen, niye basarmadin? Diye benden sorabilirsiniz. Size verecegim cevapta diyorum: O yüce Allahin adina ben basardim, kendi halkinin ve ulusunun yolunda basini, caninin ve malini kurban etmekten daha büyük bir basari var midir? Inanin ki eger ölüm Allah ve onun peygamberi yolunda, ulusum ve halkim içinse ve yüz akiyla ölüyorsam, bu ölüm benim için basaridir.
Aziz Kardeslerim!
Kürdistan her Kürdün evidir, nasil ki bir evdeki aile bireylerinin her biri bildigi isten sorumlu ve mesgul ise iste Kürdistan’da o ev gibidir. Eger o evin üyelerinden birisinin bir isin üstesinden geldigini görüyorsaniz, ona yardimci olun o isi yapsin. Yürüdügü yolda o insana engeller çikartmak dogru degildir, sizden biri büyük bir sorumluluk üstlendigi zaman ve büyük bir yükü omuzlayip götürdügü zaman, o isi bildigini ve o göreve karsi büyük bir sorumluluk altina girdigini biliniz, bundan dolayi da tahammülsüz olmayiniz. Çok iyi bil ki senin Kürt kardesin kindar ve kötü kalpli düsmanindan daha iyidir. Eger büyük bir sorumluluk üstlenmeseydim su anda daragacinin önünde olmayacaktim, onun için birbirimize karsi tahammülsüz olmayiniz. Bizim verdigimiz emirleri yerine getirmeyenler, yalniz itaatsizlik yapmadilar, belki bize düsmanlik da yapiyordular, çünkü biz kendimizi halkimizin hizmetçisi olarak görüyorduk. Su an onlar kendi evinde ve çocuklari arasinda tatli bir uykudadirlar, lakin biz ulusa yaptigimiz hizmetten dolayi daragacinin önündeyiz ve su an ben yasamimin son adimlarini bu vasiyetnameyi yazmakla tamamliyorum. Eger benim omuzlarimda da büyük bir sorumluluk olmasaydi, su an bende sizin gibi evimde ve çocuklarimin yaninda, tatli bir uykuda olacaktim. Bizden sonrakiler için yaptigim bu nasihatlar, benim sorumluluklarimdan biridir, eger bu sorumlulugu benim yerime baska biri üstlenmis olsaydi, inaniyorum ki su an benim yerimde o daragacin önünde olacakti. Iste, ben Allahin rizasiyla da almis oldugum sorumluluktan dolayi, ulusunun hizmetinde ve dogru yolda olan bir Kürt olarak bu nasihatlari size yaptim ve umut ederim ki bunlar size ibret olur. Yüce Allahtan umut ederim ki düsmanlarinizi yenersiniz.
*Birlik ve beraberligi savunun, kötü isler yapmayin, bilhassa sorumluluk ve hizmette birbirinizi kiskanmayin.
*Allaha ve peygamberine inanin ve Allahtan gelen her seye güvenin ve mümkün oldugu kadariyla dini görevlerinizi yerine getirin.
*Düsmanin tuzaklarina daha az düsmek için okuyun, bilginizi ve bilimsel yaninizi gelistirin.
*Düsmanlariniza güvenmeyin ve bilhassa da Acem gibi düsmanlara. Çünkü Acemler birkaç yönüyle sizin düsmaninizdir; ulusunuzun, halkinizin ve dininizin düsmanidir. Tarih göstermistir ki her seferinde çesitli bahanelerle Kürtlere saldirmis ve en basit suçlamalarla Kürtleri öldürmüs, onlara karsi her tür suçu islemekten çekinmemislerdir.
*Bu dünyadaki birkaç günlük degersiz yasam için, kendinizi düsmana satmayin, çünkü düsman düsmandir ve güvenilecek hiçbir yani yoktur.
*Birbirinize ihanet etmeyin; ne siyasi, ne can, ne mal ve ne de namus olarak ihanet etmeyin. Çünkü ihanetçi hem Allah katinda ve hemde insana karsi suçlu ve güvenilmezdir. Ihanet, bir gün ihanetçinin karsisina dikilir.
*Eger sizden biri ihanet yapmadan bir isinizi yapabiliyorsa, ona yardimci olun, kiskançlik ve tahammülsüzlükten dolayi karsi koymayin, Allah göstermesin ona karsi yabancilarin ajanligini yapmayin.
*Okul, hastane ve cami yapilmak üzere vasiyetnamemde belirttigim yerlerden faydalanmaniz için bütün gücünüzle talepte bulunun.
*Esaret altinda olan diger bütün milletler gibi esaretten kurtulana kadar, mücadeleden ve çalismadan vazgeçmeyin. Dünya mali hiçbir sey degil. Eger devletiniz olursa, özgür olursunuz, o zaman her seye; mal, vatan, toprak, namus ve mülk sahibi olursunuz.
*Bildigim kadariyla Allaha olan borcumun disinda, baska hiç kimseye borcum yoktur, eger biri çikip da ona borçlu oldugumu (az ya da çok) iddia ederse, kendimden sonrakilere büyük bir mal varligi birakmisim, mirasçilarimdan bu hak talebinde bulunabilir.
Birliginizi olusturmadan basarili olamazsiniz. Biri birinize karsi zulüm ve zorbalik yapmayin, çünkü Allah zalimleri çok çabuk ortadan kaldirir. Bu Allahin sözüdür: Zalimler yenilecektir, Allah ondan zulmüne karsilik intikamini alacaktir.
Umut ederim ki bu nasihatlari dinlersiniz ve Allahin yardimiyla da düsmaninizi yenersiniz.
Sadî’nin dedigi gibi:
‘Miradî ma nesîhet bud ve goftim
Hewalit ba xuda kerdîm ve reftîm.’
Ulusun ve Ülkenin Hizmetçisi
Qazî Mihemed
Dengê Kurdistan