Basörtüsü, esit yurttaslik derken, ulus-devlet…
Eger esitlik diyorsak, basörtüsü yasaklarinin -bazi istisnalar disinda- kamuda kaldirilmasi gerekiyordu. Demokratiklesme paketiyle gelen karar gecikmeli de olsa, esit yurttaslik yolunda dogru bir adim. Ama insallah bu esitlik anlayisi, önümüzdeki dönemde tersinden bozulmaz, yani bu sefer denge, basi açik olanlarin aleyhine degismez…
Esit yurttaslik açisindan sadece basörtüsü sorunu yok. Alevilere devlet zoru sürüyor. Kimlikleri inkâr edilen Kürtler de, ikinci sinif yurttas sayilan gayrimüslimler de esit yurttas olamadilar. Ulus-devlet ve Türk milliyetçiligi, Kürtler, Aleviler, Müslümanlar ve gayrimüslimler konusunda bu ülkeye bir deli gömlegi giydirdi. Daha yapacak çok sey var…
Bir yolculuk için dün sabah Sabiha Gökçen Havalimani’na gittik. THY’nin Anadolu Jet kontuarinda bir sürpriz:
Basörtülü hostes…
Hali tavri biraz heyecanli.
Olabilir, çünkü bir ilk…
Içimden hayirli olsun demek geçti.
Ama rahatsiz edebilirim diye sustum.
Basörtülüler bu ülkede çok uzun yillar cüzzamli muamelesi gördü. Kamu hayatinda sürekli dislandilar. Okullara, üniversitelere alinmadilar. Özellikle 28 Subat döneminde basörtülülere bazi bakimlardan insanlik disi davranildi.
Eger esitlik diyorsak, basörtüsü yasaklarinin -bazi istisnalari disinda- kamuda kaldirilmasi gerekiyordu.
‘Demokratiklesme paketi’yle gelen bu karar çok gecikmeli de olsa, olumlu bir gelisme, esit yurttaslik yolunda dogru bir adim…
Ama insallah bu esitlik anlayisi, önümüzdeki dönemde tersinden bozulmaz, yani bir baska haksizligin kapisi aralanip, bu sefer denge, basi açik olanlarin aleyhine degismez…
Alevilere devlet zoru, Kürtlere inkâr
‘Demokratiklesme’nin söyle ya da böyle tartisildigi bir dönemde esit yurttaslik konusunun altini çizmekte yarar var.
Çünkü bu açidan sadece basörtüsü sorunu yok.
Alevileri sakin unutmayin.
‘Basörtülüler’ esit yurttas olma yolunda ilerliyor. Ancak, Aleviler uzun yillardir olduklari yerde saymaya maalesef devam ediyorlar.
Inançlarini nasil yasayacaklari konusunda onlara karisan yine ‘ceberrut devlet’imiz. Tipki yillar yili ‘basörtülüler’e yaptigi gibi Alevilere de buyurmayi elden birakmiyor.
Cemevi meselesi…
Zorunlu din dersleri…
Nüfus kâgitlarindaki din hanesi…
Bunun gibi birçok konuda Alevilere devlet zoru uygulamasi devam ediyor.
Bütün bu uygulamalar, insan haklari ve özgürlüklerle bagdasabilir mi?
Elbette hayir.
Bu nedenle de, Aleviler öteden beri Türkiye Cumhuriyeti’nin esit yurttaslari degil.
Peki ya Kürtler?
Esit yurttaslar mi?
Cumhuriyet’in kurulusundan itibaren dilleri, kimlikleri sürekli inkâr edilmis ve devlet politikalariyla asimile edilmeye çalisilmis olan Kürtler de esit yurttas olamadilar.
Bugün de durumlari farkli degil.
Evet, Kürt realitesi artik devlet tarafindan taninmis durumda, ama bunun gerekleri henüz tam olarak yerine getirilmis degil.
Kiyisindan kösesinde atilan adimlar, geçmisle mukayese edildiginde ciddi bir zihniyet degisimine isaret etse de, mevcut durum, en temel insan haklarindan anadilde egitim hakki dahil, henüz tatmin edici olmaktan uzaktir
Türkiye’nin gayrimüslimleri de esit yurttas olamadi
Esit yurttaslik deyince, yalniz Aleviler ve Kürtler degil bu ülkede esitsizligi yasamakta olanlar.
Müslüman olmayanlar da var.
Türkiye’nin gayrimüslimleri de esit yurttas olamadilar henüz.
Ermeniler, Rumlar, Yahudiler hâlâ birçok bakimdan devlet nezdinde esitsiz durumdalar uzun yillardir. Dini inançlarini yasama, mal mülk, egitim gibi konularda hakli dertleri, esit yurttaslar olmaktan uzak tutuyor onlari da.
Devlet, sadece uygulamalariyla degil, ulus-devlet anlayisinin damgasini vurdugu asiri milliyetçi zihniyetiyle de bu ülkenin gayrimüslimlerine ikinci sinif-yabanci yurttas muamelesi yapmayi sürdürüyor.
Gayrimüslimler, basta Ermeniler olmak üzere, Türkiye’de tedirgin, ürkek yasamaya ne yazik ki devam ediyorlar.
Devlet, yine basta Ermeniler olmak üzere, bu ülkede son derece canli olan gayrimüslimlere dönük düsmanlik konusunda, ders kitaplari dahil, henüz bir sey yapmis degil.
Türk milliyetçiligi bu ülkeye deli gömlegi giydirdi
Uzun lafin kisasi:
Ulus-devlet ve Türk milliyetçiligi, Cumhuriyet’in kurulusundan itibaren Kürtler, Aleviler, Müslümanlar ve gayrimüslimler konusunda bu ülkeye yukaridan asagiya bir deli gömlegi giydirdi.
Simdi bu dapdaracik giysi orasindan burasindan patliyor.
Ve Türkiye oflaya puflaya, sancili ve inisli çikisli bir degisim yolunda ‘esit yurttaslar’in yasadigi demokratik bir ülke olmaya dogru gidiyor.
Kolay degil.
Zaman alacak ama engellenemeyecek bir gidisattir bu…
Son söz:
Birinci sinif demokrasiyle hukukun üstünlügünün gerektirdigi esit yurttaslik sadece basörtüsü yasaklarinin kaldirilmasindan ve Sünnilik anlayisinin devlette agir basmasindan geçmiyor.
Daha yapacak çok sey var.
Unutmayin, ulus-devlet hâlâ birçok olumsuzluguyla varligini sürdürmeye devam ediyor.
——————————————————–
T 24
Hasan Cemal