Daglarimiz katir cesetleriyle dolu
Uludere’nin Roboski (Ortasu) ve Bejuh (Gülyazi) köylerinden 34 vatandasin Türk Hava Kuvvetleri’ne ait uçaklar tarafindan Irak sinirlari içerisinde bombalanip öldürülmeleri üstünden tam 1198 gün geçti.
Trajedinin nasil meydana geldigi az çok biliniyor. Yillardir jandarmanin gözleri önünde Irak’tan kaçak mazot, çay, seker, tasiyip satan köylülerin arasina üst düzey bir PKK komutani sizdigi istihbarati üzerine vur emri verilmisti. Çogu gencecik, 34 masum insan bedenleri parçalanarak canindan olmustu. Bir sekilde hayata tutunmaya çalisan Roboskililer devletin teklif ettigi tazminattan tek kurus kabul etmemis. Adalet yerini buluna kadar mücadeleye devam etmeye ant içmistiler.
Normal ülkelerde böylesi vahim ötesi hatanin akabinde en azindan Genelkurmay baskani görevinden alinirdi. ‘Askerî vesayet bitti’ diye senlendigimiz Yeni Türkiye’mizde bir albay disinda herhangi bir yetkiliye bir seycik olmadi. Meclis’te kurulan arastirma komisyonu AK Partili üyelerinin oylariyla olayin üstünü örttü. Askerî savcilik da 7 Ocak 2014 günü takipsizlik karari vererek dosyayi kapatti.
Roboski faciasinda sadece insanlar ölmedi. Onlari ve yüklerini tasiyan tam 59 tane katir öldü.
Tüm bunlar yetmiyormus gibi geçtigimiz aydan beri Roboskili katirlar bu kez kazayla degil bilinçli ve seri sekilde jandarma tarafindan vurulup öldürülüyor.
Tarim Bakanligi’nin 10 Mart günü açikladigi resmî gerekçe hayvanlarin ‘hasta’ olduklari için imhalarinin kararlastirildigi yönündeydi.
Faciada kardesi dâhil 11 yakinin kaybeden Veli Encü Roboskililerin fahri sözcüsü sayiliyor. Kendisine soruyorum ‘hayvanlar saglik kontrolünden geçirildi mi’ diye. ‘Hayir,’ diyor. Ve ekliyor: ‘Infaz karari dahi bizlere teblig edilmedi.’
Ayni günlerde bir grup korucuyla birlikte köye gelen bölgenin tümen komutani Abdullah Baysar Roboskililere katirlarinin kaçakçiligi önlemek için vurulacagini söylüyor. (Baysar 2011’de Senoba’daki 48. Hudut Tugay Komutani idi. Simdi Irak sinirindan sorumlu Sirnak’taki 23. Tümen Komutani.)
Ve sonunda olan oluyor 23 Mart günü bir dizi köylü Irak’a dogru katirlari üzerinde yol alirken keskin nisancilar hayvanlari vuruyor. Ilk etapta toplam sekiz katir telef oluyor. Yine 5 Nisan’da, ikisi askerler tarafindan vurularak, digerleri ise can havliyle kaçarken uçurumlardan yuvarlanarak, tam 12 hayvan canindan oluyor. Biri üç gün boyunca can çekiserek. Bitmedi. Evvelsi aksam sinira yakin bölgede otlanirken iki katir daha özel kuvvetler tarafindan vurulup öldürülüyor. ‘Bir tanesi Roboski katliaminin en genç kurbani 13 yasinda Bedran Encü’nün sag kurtulan katiri Mavis’ti’ diyor hüzün dolu bir sesle Veli Encü.
Katir katliamlari ilk basladiginda hemen telefona sarilip Diyarbakir Büyüksehir Belediyesi es-baskanlari Gültan Kisanak ve Firat Anli’dan yardim istemistim. Sag olsunlar aninda agir yarali olan katirlarin tedavileri için bir veteriner hekim görevlendirip Roboski’ye yollamislardi. Infial içerisindeki köylüler ise defalarca toplanip katliamlari protesto ettiler. Hayvanlarina sahip çikmak için ‘sinir nöbetleri’ tuttular. Askerlerden bolca gaz, küfür ve cop yediler. Ama nafile.
Peki, maksat kaçakçiligi engellemekse bu zavalli hayvanlari öldürmek midir çare? Yoksa köylülere koruculuk disinda is imkâni mi saglamak? Söyle bir hesap edin Aksaray’a ve orada tüketilen beyaz çaylara harcanan milyonlarla ne hali atölyeleri, ari çiftlikleri kurulabilirdi Roboski’de. Aricilik için ‘defalarca’ Tarim Bakanligi’na basvurduklarini ifade eden Encü ‘Hiçbir cevap alamadik’ diyor. ‘Katirlar teröristlere silah tasiyordu’ iddialarina siddetle karsi çikan Encü ‘Zabitlara bakilsin bizim köylüler acaba bir kez bile silah veya uyusturucu tasirken yakalanmislar mi’ diyor.
7000 nüfuslu Roboski’de toplam 600 civarinda katir var. Degerleri 4 ile 12 bin lira arasinda degisiyor. Agir geçen kis aylarinda köyün birçok evine araç çikamiyor ve bu durumda katirlar devriye giriyor. En son Irak’ta ISID vahsetinden kaçan Ezidileri Roboski’ye tasidilar. ‘Dügünlerde arabamiz, hastaliklarda ambülansimiz, katirlar bizim en can dostlarimiz en degerli sermayemiz,’ diyor Encü, ‘Kiymasinlar onlara’.
———————————————————
Taraf-10 Nisan
Amberin Zaman
