Esed düserken Kürt-Arap ittifaki
Hatirlanacagi üzere, geçtigimiz Temmuz ayinda, Suriye’deki Kürt örgütlerinin temsilcileri, Mesud Barzani baskanliginda Erbil’de toplanmis ve birlikte hareket etme karari aldiklarini açiklamisti. Buna göre PKK’nin Suriye’deki uzantisi olarak bilinen PYD’nin de içinde bulundugu Halk Meclisi ise toplam 16 Kürt örgütünün çati örgütü olan Suriye Kürt Ulusal Konseyi birleserek, Yüksek Kürt Konseyi’ni olusturmustu. O günden bu yana PYD, anlasma sartlarina uymayan pek çok fiile imza atti. Bu fiiller arasinda Esed güçlerinin biraktigi devlet binalarina anlasmayi ihlal ederek Kürdistan degil, PKK bayragini asmak gibi ‘küçük’ ölçekli isler de bulunuyor; Suriye Kürt Ulusal Konseyi üyesi üst düzeyli üç yetkiliyi kaçirmak, Esed karsiti gösterilere katilan Kürt aktivistleri kaçirip iskence etmek ve hatta katletmeye kadar gitti.
Geçtigimiz hafta onbinlerce Kürt, bölgenin baskenti olarak kabul edilen Kobani’de Esed rejim güçlerine ve onlarin destekçisi olarak gördükleri PYD’ye karsi bir gösteri yapti. Fas’taki Suriye’nin Dostlari Toplantisina, Yüksek Kürt Konseyi adina Abdulhamid Dervis, Abdulhakim Bessar, Mustafa Oso, Faysal Yusuf ve Telal Muhammed katilmisti ve muhalefetle birlesecekleri mesajini vermislerdi. Ardindan Doha’da gerçeklestirilen muhalefet toplantisinda da Yüksek Kürt Konseyi bünyesinde yer alan ve büyük ölçüde Barzani’ye yakin duran Suriye Kürt Ulusal Konseyi, yeni Suriye muhalefetine katildigini açikladi. Muaz el-Hatip’in baskanligindaki konseye katilim sartlari ise söyle oldu:
1. Konseyde Kürtlerin %15 ile temsilinin saglanmasi
2. Baskan yardimcisinin Kürtlerden olmasi
3. Kurulacak yeni devletin isminin eskisi gibi Suriye Arap Cumhuriyeti degil, etnik vurgulardan arindirilmis sekilde Suriye Cumhuriyeti olmasi.
Normalde Kürtlere federatif düzen taninmadan muhalefet katilmayacagini açiklamis Kürt temsilciler, böylelikle önce rejimin düsmesi için muhaliflerle isbirliginde mutabik kalmis olduklarini ilan ettiler. Peki ya PYD?
PYD güçlerinin, yönünü Esed’le isbirliginden Suriyeli muhaliflerle dayanismaya dogru çevirdigi her gün daha net biçimde ortaya çiksa da daha kesinlesmis bir durum yok. Nitekim, yeni Suriye muhalefetiyle anlasmaya imza atan örgütler içerisinde PYD veya Halk Meclisi yer almiyor. Sebeplerden ilki PYD’nin ikircikli gibi görünen tavri olsa da yeni Suriye muhalefeti içerisinde de PYD’ye hakli olarak kuskuyla bakan kesimlerin olmasi da önemli bir neden olarak karsimizda duruyor.
Geçen ayki yazimizda (28.11.2012) belirttigimiz gibi, Salih Müslüm liderligindeki PYD’nin esas lider olarak gördügü isim Abdullah Öcalan’dir. Bu minvalde PYD’nin yönünü Suriyeli muhaliflere dogru çevirmesinde Öcalan’in açlik grevlerini bitiren açiklamasindaki “Suriye Kürtleri için sadece alti ili ele geçirmekle Suriye’deki sorunu çözemezler” beyaninin ve Esed’e karsi durulmasi gerekliligi ifadesinin payi oldugu süphesiz. Bu açiklamayi müteakip, Barzani emrindeki Kürt pesmerge taburlarinin da Kamisli’ya yerlestiginin altini çizelim. Yani artik Suriye’deki Kürt yogunluklu bölgelerdeki tek silahli güç de sadece PYD degil.
Esed rejimi gittikçe köseye sikisirken, Kürtlerin Suriye muhalefetine istiraki da artacaktir. Muhaliflere karsi SCUD füzelerini kullanarak son kozlarindan birisini de oynayan Esed’e, “büyük agbisi” Rusya’nin da eskisi kadar arka çikmayacagi netlesiyor. Esed’in annesinin de Sam’dan ayrildigi söylentileri ayyuka çikmisken ve dünya ülkeleri arasinda Suriye’de büyükelçiligini tutan ülke nerdeyse kalmamisken, eski bürokratlari ve askerleri teker teker kendisinden uzaklasirken yakin gelecekte Esed’e bir ‘saray darbesi’ yapilacagini, suikaste ugrayacagini veya bunlar olmadan kendisinin ülkeden kaçacagini tahmin etmek güç degil. Lübnan Siî Yüksek Konseyi üyesi Ayetullah Ali Fadlallah’in “Suriye’de yasanan fitnenin Irak, Lübnan ve komsu ülkelere siçramamasi ve Suriye halkinin isteklerine cevap verecek sekilde Suriye’deki krizin kivilcimlarinin söndürülmesi için birlikte hareket edilmesinin” önemine vurgu yapan açiklamasi da bu baglamda okunmali diye düsünüyorum.
Arzu edilen Arap-Kürt savasi ihtimali azalirken, Esed’in savasi bölgeye yayma çabalari da bosa çikarilirsa Esed sonrasi Suriye’nin geleceginin ne olacagi üzerine ortak çabalari yogunlastirmak gerekiyor.
————————————————
Yeni Safak-14 Aralik
Hilal Kaplan