Tutuklandik
Eric Fromm, Özgürlükten Kaçis isimli kitabinin bir yerinde insanin yalnizlik duygusunu anlatir.
Kalabaliklarin ortasinda kendinizi yapayalniz hissedebilirsiniz der
Ama sonra, dünyanin bir ucunda karanlik bir hücrede, yapayalnizken, kendisini Tanri’yla birlikte hisseden kesisi, ayni karanlik hücrede kendisini dava arkadaslariyla birlikte hisseden siyasi mahpusu anlatir; onlar hiçbir sekilde yalniz degildir.
***
Can Dündar’in üç aylik Silivri macerasini anlattigi ‘Tutuklandik’i okurken de, onun o kalin beton duvarlarin arasinda, hücrede, Türkçe edebiyatinin devleriyle, dostlariyla, ogluyla bitip tükenmek bilmeyen bir sohbete giristigine tanik oluyorsunuz
Ve bu sohbetler tadindan yenmiyor; kitabi elinizden birakamiyorsunuz
***
Can Dündar üç yüz küsur sayfalik kitapta, renksiz, sessiz, kokusuz, issiz bir hücrenin içinde, sizi kendisiyle birlikte rengârenk bir duygu dünyasina götürüyor.
Düsündürüyor; gücün hak demek oldugu bu ülkede, hakli olmanin, en zor zamanda nasil bir güce dönüstügünü gösteriyor
***
Onu dinlerken, kah Kelebek filmindeki Papillon, kah dakikalarla yaristigi bir dünyadan pasifik ortasindaki issiz bir adaya düsen Tom Hanks canlandi gözümün önünde
Tom Hanks düstügü uçagin kargosundan çikan topa kendi kaniyla bir insan yüzü çizip, ona Wilson adini veriyordu; küçük bir top, paha biçilemez bir can yoldasina dönüsüyordu; Can Dündar’in dünyasinda da, küçücük, minicik detaylarin onu nasil hayata bagladigini görüyoruz
***
Ama her ani duygu yüklü, canli, heyecanli bu hikayeyi okurken, Silivri ve benzeri cezaevlerinin korkunç yüzünü de görüyorsunuz
Insanin yalnizlikla ‘terbiye’ edilmesinin ne kadar insanlik disi olduguna taniklik ediyorsunuz
***
Cezaevinin önünde her gün kendisi için ‘umut’ nöbeti tutulan, yüzlerce avukatin, siyasetçinin, gazetecinin, aydinin ziyaret ettigi; her gün dünyanin önemli bir gazetesinde, bir Avrupa kurumunda kendisinden söz edilen bir insanin duygularina tanik olurken, o hücrelerde bütün bunlardan yoksun bir sekilde kalan insanlarin ne büyük bir eziyet çekiyor olabileceklerini düsünüyorsunuz ister istemez
***
Can Dündar kitabinda sizi gazeteden, adliye koridorlarina, cezaevine, mahpusluga ve bin bir duygu ve düsünceye götürüyor
O Latin sözündeki gibi, öldürmeyen her darbenin insani güçlendirdigini gösteriyor
Bu karanlik, gri, kasvetli günlerde içinizi sicacik bir umutla dolduruyor
Can Dündar’in ‘Tutuklandik’ini okumanizi hararetle tavsiye ediyorum; kitabin cezaevinde kalan diger gazetecilerin durumuna da dikkat çekecegini umuyorum.
——————————————————
Özgür Düsünce-14 Nisan
Orhan Kemal Cengiz