Endişe

Mesud Tek

Kürdistan Parlamentosu’nun toplanması ve Bölge Başkanlığı sorunu, birkaç haftadır Güney’in en önemli gündem maddesini oluşturuyorlar. Parlamento’nun toplanması geciktikçe, Bölge Başkanlığı konusunda yürütülen tartışmalar büyüdükçe, halk arasında baş gösteren tedirginlik ve endişe de giderek artıyor.

Şu anda Kürdistan Parlametosu yok gibi. Çünkü Parlamento son oturumunu yapıp birinci dönemi sona erdirdi. İkinci dönemin başlaması için de Parlamento’nun toplanması gerekiyor. Oysa Bölge Başkanlığı, Başkan’ın yetkileri ve benzeri konularda YNK ile PDK arasında anlaşma sağlanamadığı için Parlamento toplanamıyor. Parlamento toplanmadığı için her iki hükümetin birliği de sağlanamıyor.

Başkanlık konusunda yaşanan tartışmadan en fazla etkilenenlerin başında Kerkük sorunu geliyor. Kerkük İl Encümeni seçimlerinden zaferle çıkan Bırayeti Listesi’ni oluşturanlardan YNK ve PDK arasındaki uyuşmazlık nedeniyle İl Meclisi Başkanı, Kerkük Valisi, vali yardımcıları seçilemiyor; Bırayeti Listesi programını hayata geçiremiyor.

Elbette bu tıkanıklığa yolaçan Bölge Başkanı’nın yetkileri ve görev süresi, merkezi ve bölgesel hükümetlerle ilişkileri, Bölge Parlamentosu karşısındaki konumu, Bölge Başkanı’nın seçim biçimi, Bölge Başkanlığı Yardımcısı gibi bir kuruma ihtiyaç olup olmadığı, şayet böylesi bir kuruma ihtiyaç varsa, Bölge Başkan Yardımcısı’nın görev ve yetkileri gibi konular çok önemlidir.

Güney Kürdistan’ın idari sistemi belirleyecek olan bu önemli sorunların uzmanlar, tüm siyasi parti ve guruplar tarafından tartışılıp bir sonuca bağlanması, demokrasinin gereğidir.

Ama bu tartışma bugün için erkendir diye düşünüyorum.

Çünkü Güney Kürdistan’daki siyasi durum henüz tamamıyla normale dönmüş değil. Önümüzde Irak Anayasası’nın hazırlanıp refaranduma sunulacağı birkaç aylık bir süreç var. Yeni Irak Anayasası Federasyonu kabul edip güvence altına alacak mı? Demokrasi ve değişimin yolunu açan bir yapıda mı olacak?

Bu ve benzeri soruların gösterdiği gibi, bu birkaç aylık süreçde Irak ve Güney Kürdistan’ın kaderi belirlenecek.

Ayrıca bu önemli sürecin alacağı biçim aynı zamanda bölgedeki gelişmeleri de derinden etkileyecek. Ve söylemeye gerek yok ki Kürdistan’ın öteki parçaları sözkonusu sürecin etkisinin en fazla hissedileceği bölgelerin başında geliyorlar.

Güneyli Kürtleri, seçimlerden başarıyla çıkıp ülke geleceğinin belirlenmesinde etkin bir konuma getiren de, Mam Celal Talabani’nin Irak Devlet Başkanı olmasını sağlayan da aralarında varolan birliktir.

Bu birlik, kazanımların yeni Irak Anayasasında güvence altına alınması, Kürt taleplerinin merkezi idare karşısında savunulması için gereklidir. .

Bu birliğin devam ettirilmesi, iki hükümetin birleştirilmesi, 4 Mayıs Hewler katliamının bir kez daha ortaya koyduğu gibi, güvenlik ve asayışın sağlanması için zorunludur.

Kerkük sorununun çözümü, Kerkük ve öteki yeni kurtulmuş bölgelerin Kürdistan Bölgesi sınırları içine alınması bu birliğin devam ettirilmesini gerektirmektedir.

Başta yoğun bir biçimde Araplaştırma politikasına tabii tutulan illerde olmak üzere, bu politikanın Kürdistan’daki tüm izlerini silmek, Kürt kültürünü geliştirmek, ülkeyi değişim ve kalkınma yoluna sokmak sözkonusu birliği zorunlu kılmaktadır.

Ve görüldüğü gibi Kürtlerin kırmızı çizgilerini oluşturan bu ve benzeri konular, şu anda, Bölge Başkanlığı’nın süresi, yetkileri ve seçim biçimi gibi konulardan daha önemlidir.

Kuşku yok ki Güney Kürdistan’ın başta gelen iki önemli gücü PDK ve YNK de bu durumun farkındalar. Halk arasında yaşanan tedirginliği görüyorlar. Ve her iki taraf da konu ile ilgili projelerini birbirine sunmuş bulunuyorlar.

Tarafların sunulan projeler temelinde sorunu tartışıp çözüme bağlayacaklarından kuşku duymamak lazım.

Ama Güney’in kaderini yakından ilgilendiren problemlerin düğümlenmesine yol açan Bölge Başkanlığı konusunda yaşanan sorunların çözümü için, taraflardan birisinin fedekarlık edip ilk adımı atması gerekiyor.

Diğer parçalardaki Kürtlere, onların kitle örgütleri ve siyası partilerine düşen görev, tarafları ilk adımı atmaları konusunda tesvik edici olmak, cesaretlendirmektir.
------------------------------------------
Yazarın önceki yazılarından

Ar Damarı

Kürdistan Parlamentosu

“Sözde”

Darısı Başımıza!...

Bayrak ve Asimilasyon

Adar û Newroz

AB Ve “Bölücü Tilkiler, Koyunlar”