Musul’da Neler Oluyor?
Mesud Tek
“DTP’ye yönelik operasyonlar, Ergenekon davasında son dalga ve yol açtığı tartışmalara ilişkin yazmak varken bu konu da nerden çıktı” denilebilir.
Elbette adı geçen olaylar özellikle de DTP’ye yönelik operasyon ve bu operasyon ile amaçlananlar konusu önemli.
Kanımca Musul’da yaşananlar da en az bunun kadar öneme haiz ve üzerinde durulmayı hak ediyor.
Arap dünyasında, Halep, Musul ve Basra’dan oluşan üçgen, ekonomik, siyasal ve sosyal alanlarda önemli bir yer tutuyor.
Bu üçgenin önemli ayaklarından birisi olan Musul, Arap milliyetçiliğinin çok önemli merkezlerinden birisi.
BAAS partisinin güçlü olduğu, Saddam rejiminin yıkılmasından sonra da gücünü korumaya devam ettiği Musul, etnik ve dini açıdan da çok renkli bir yapıya sahip.
Musul, Araplar, Kürtler, Türkmenler, Yêzidiler, Şiiler, Şebekler, Hıristiyanlar, Sabiler, vb bir çok etnik ve dini gurupların yan yana yaşadığı bir kent.
Sorunlar çözümsüz kaldıkça, bu yapısı onu patlamaya hazır bir bomba haline getiriyor.
Adını şu anda hatırlayamadığım bir Türk gazetecisi de, Musul’un her an patlamaya hazır bir bomba olduğunu ve bu kente dikkat edilmesi gerektiğini yazmıştı.
Musul’da yaşanan son gelişmeler, bombanın fitilinin ateşlendiğini gösteriyor.
BAAS Partisi taraftarlarının oluşturduğu HEDBA Listesi, yapılan seçimler sonucu Musul İl Encümeni’nde çoğunluğu elde etti.
HEDBA Listesi’nin, bugüne kadar yapılan uygulamaların aksine, ilin tüm idari ve güvenlik makamlarına kendi listesinden kişileri getirmesine tepki gösteren Şengal, Şêxan, Mahmur gibi önemli kazaların da arasında bulunduğu 16 yerleşim birimi yöneticileri, Musul ile idari ilişkilerini kestiklerini, Kürdistan Bölgesi’ne bağlanmak ve bu nedenle de 140. Maddenin bir an önce uygulanmasını istediklerini açıkladılar.
Kuşkusuz, Musul’da durum bu noktaya bir anda gelmedi.
Kanlı BAAS dönemini bir yana bırakırsak.
Saddam iktidarının yıkılmasından sonra yaşananlar, bölgenin bir barut fıçısı haline gelmesine yol açtı.
BAAS kalıntıları, El Kaide ve benzeri gurupların saldırıları sonucu, önce Yezidiler Musul’u terk ettiler, daha sonra da bölgede yaşayan Hıristiyanlar.
ABD ve Merkezi Hükümet, Sunni Arapları siyasi sürece katmak uğruna Yêzidiler’e yönelik saldırılara gerekli tepkiyi göstermediler.
Güvenliği sağlamak amacıyla Musul’a çağırdıkları pêşmerge güçlerine gerektiği gibi sahip çıkmadılar, başta BAAS yanlıları olmak üzere Arap milliyetçilerin pêşmergelere yönelik karalama ve iftira kampanyaları karşısında sessiz kaldılar.
Şii ve Sunni Arap milliyetçileri ile Türkmenlerin bir bölümü, “Kerkük’ü Kürtlere kaptırmamak” adına, Anayasa’nın 140. Maddesinin hayat geçirilmesini engellemek için ne gerekiyorsa yaptılar ve ABD de yapılanları, sessiz kalarak onayladı.
Oysa 140. Madde sadece Kerkük ile ilgili değildi.
Sorunların patlama noktasına geldiği Musul’u da yakından ilgilendiriyordu.
Çünkü sorunlu bölgelerin içinde yer alan Şengal, Şêxan ve Mahmur idari yapı olarak Musul’a bağlılar.
ABD askerlerinin Irak’tan çekilmesine ilişkin takvimin başlayacağı tarih yaklaştıkça, taraflar çekilme sonrasına yönelik hazırlık yapıyorlar, pozisyonlarını güçlendirmeye çalışıyorlar, bu amaçla Anayasa’yı ayaklar altına almaktan çekinmiyorlar.
Kürtler dışında, başta Maliki ve Sunni Araplar olmak üzere, kimsenin Irak Anayasası’nın dibacesinde yer alan belirlemelere, bugüne kadar uyulan kurallara aldırdığı yok.
Güney Kürdistan Siyasi Önderliği, Anayasa’ya bağlı olduklarını, mevcut Anayasa’nın uygulanması halinde Irak’ın birliği içinde kalacaklarını her fırsatta deklere ediyor.
Ama Anayasa’nın hoyratça çiğnediği bir ortamda, sadece Kürtlerden Anayasa’ya bağlı kalmalarını talep etmek en azından haksızlıktır.
Musul’un bu hale gelmesinde TC’nin rolünü unutmamak gerekir.
Bu çorbada Türk devletinin de tuzu var, hem de azımsanmayacak bir miktarda..
Türk devleti, Kürtlerin Irak’taki pozisyonunu zayıflatmak amacıyla, tarihin en kanlı diktatörlüklerinden biri olan BAAS kalıntılarını bir araya getirmek amacıyla etkisini kullandı, canla başla çalıştı.
AKP hükümetinin gözetiminde, BAAS yanlısı Kürtler Türkiye’de bir araya gelerek Irak Kürdistanı Özgürlük ve Adalet Partisi’ni kurdular ve önlerine temel amaç olarak da, Güney Kürdistan’da 140. Maddeye karşı mücadeleyi koydular.
Ki, bu parti şu anda Musul’da fitili ateşleyen HEDBA partisinin en yakın müttefiki konumunda.
Musul’un patlaması sadece Irak’ı değil, tüm bölgeyi etkileyecektir.
Ama az da olsa, patlamayı önlemenin imkanı var.
Bu, Kürtlerin tek başına altından kalkacağı bir iş değil, Kürtlerden taviz vermelerini istemekle de olmaz.
Musul’dan bağımsızlığını ilan eden yerleşim birimleri, tavrını değiştirmesi halinde HEDBA listesi ile görüşmeye açık olduklarını deklare ettiler.
BAAS kalıntılarını bir araya getirmek için çaba harcayan Türkiye, onları siyasi sürece katmak için tavizler veren ABD ve Merkezi Hükümet, HEDBA’nın tek yanlı tasarrufta bulunmasını engellemek ve Kürtlerin oluşturduğu kardeşlik Listesi ile işbirliği yapmalarını sağlamak için de çaba sarf etmeliler, etkilerini kullanmalıdırlar.
Maliki yönetimindeki Merkezi Hükümet, başta 140. Madde olmak üzere, Hewlêr ve Bağdat arasında çözümsüz kalan sorunları bir an önce çözüme kavuşturmalıdır.
Kürtler ve bir kısım Türkmenler, ABD askerlerinin, Musul’da güvenlik tam sağlanana kadar bu ilde kalmasını istiyorlar.
Kürdistan Siyasal Önderliği ise, Irak’ta istikrar ve güvenlik tam olarak sağlanan kadar, ABD askerlerini bu ülkede kalmasını istedi, istiyor; bu amaçla ABD’ye bölgede üs vermeye hazır olduğunu dile getirdi, getiriyor..
ABD, bu istemlere kulaklarını tıkamamalı, sorunların çözümü için hem Bağdat’a hem de Ankara’ya baskı yapmalıdır.
Musul’daki gelişmeler, diğer parçalardan Kürtler için de önemli.
Kürtlerin, soruna ilişkin ortak bir tutumu, Güney Kürdistan Hükümeti’nin elini güçlendirir.
Bu nedenle, bu konu, toplanması halinde Hewlêr Konferansı’nın gündem maddelerinden birisi olmalıdır.
Yazarın önceki yazılarından:
 “Türkiyelileşme"
Mi, Kürdistanileşme Mi?
Obama’nın
Ziyareti ve Derinlerin Çiçeği’ne Dair..
Şehidler
Günü
Soğukkanlı
Olmanın Zamanı
29
Mart Sonrasına Dair
“Ya
Hezar ya Hiç”
Mart
Ayı ve Dersleri
Can
Kurban Bu Provokasyona
Kim
Korkar Diyalogdan?
Onur..
“Bu
da böyle biline”
Yêzidiler,
Güven ve Vefa
“Kürdistanlı
Partiler Konferansı”
Bilim
İnsanı Siyaset İlişkisi Ya Da Atı
Arabanın Önüne Bağlamak
Eğri
Oturup Doğru konuşursak..
Darısı
Diyarbekir’in Başına!..
Tilkinin
Şahidi; Türk toplumu Ne zaman Isyan Edecek?
“Vatan”
ve teferruat!..
Tekrarın
getireceği sıkıcılığı da
göze alarak..
Velev
ki dedirtmesin!..
İtiraf..
Terk
Etmesi Gerekenler..
Arap
Şovenizmi ve Tersyüz Edilen Gerçekler
Başbakan’ın
Yeri ve Sakızı
Fırsat..
İkinci
Tezkereye Dair..
Kirli
Çamaşırlar Ortaya Dökülürken..
Beklenen Oldu..
Ben Işık Koşaner’i Sevdim
Bu
Sonbahar Güney’de Sıcak Geçecek
Yalandan
Kimin Evi Yanmış ki!.
Kürdi
Çatı
Uzlaşmak…
Güngören,
Kerkük ve Ergenekon’a Dair
Birlikte
Yaşama Üstüne
Taraf Olmak Yetmez Müdahil Olmak Gerek
Taraf Olmak
Takke Düştü Kel Göründü..
Malumun İlami Ya da Yeni Bir Şey Yok
“Ordu
Yargı El Ele”
Anayasa
Mahkemesi Kararı Neyi Gösteriyor?
1000
İmza ve “Yabancı”lar
1000
İmzanın Önemi
Samimiyetölçer!..
Gerçekçi
Olmak Gerekirse..
İyi
Şeyler
Kürt
Çatısı
Kargalar
Bile Gülmüştür
Kemalizmi
Kurtarmak Kürtlerin İşi Değil
Ağız
Bir Kere Yanmaya Görsün
“Bir
Musibet Bin Nasihattan Evladır”
Şehitler
Günü
Kendisine
Dokunulunca
Aklına Hukuk Ve Demokrasi Gelenler
Hasan
Cemal, Çocuk ve Berekete Dair
Haydi
Şaşırt Bizi Erdoğan!..
Kara Harekatı ve Acı
Gerçeklerimiz
Türk
Medyası, Çifte Standart ve Çocuk
“Türk
Devleti İnsanlık Suçu İşliyor”
Zorlukların
Üstesinden Gelmek İçin..
Allah
Söyletiyor!.
Sevinmek İçin Erken
“Gelin
Canlar Bir Olalım”
Havuç-Sopa
ve AKP’ye Dair
“Hak
İçin Haklıdan Yana Olmak”
Sorti,
Bombalama ve Bilime Katkıya Dair..
"Müslüman
Mahallesinde Salyangoz Satmak"
"Ya
Hezar Ya Sıfır"
Erdoğan
ve Nobel
Baykal’ın
Başına Düşen Taş
Samimiyet
Sınavı-2
Türkiye
Paşalar Cumhuriyeti
PKK
Ateşkes İlan Etmelidir (*)
Tezkere
ve Kararlılık
Çıkmaz
Sokak
Olması
Gereken..
Kemalizm
İçin Kaygılanmak Kimin İşi?
Perşembenin
Gelişi
Gerginlik
Kapıda
Sözcüklerin
Önemi!..
Şeyh
Elo’nun Söyledikleri..
Bölücü
Masalları
Kıyamet
Koparken...
Anayasa
ve Kürtler
Qandil’e
Uzanmanın Ne Gereği Var?..
Çuvaldızı
Kendimize Batırmalıyız
Seçimler
ve Sonrası..
Rektörün
Tuttuğu Ayna
Öcalan
İçin Fırsat
Sular
Giderek Isınırken..
Lafla
Peynir Gemisi Yüzdürmek..
“İyi
Çocuklar”a İş Çıktı
Polis
Devleti
Papatya
Falı
İran-ABD
İlişkileri Açısından Ortadoğu
Zorlu
Süreç
Hazır
Başlamışken..
“Ne Şeriat Ne Darbe”
Malatya Katliamı ve Uğur Kaymaz
Bir
Kez Daha Birlik Üstüne
Bremen
Mızıkacıları
Şehidler Günü
Bağımsız
Kürdistan
Newrozu
Özüne Uygun Kutlamak İçin..
Malumun
İlani
Evren
Vakası ve Eli Taşın Altına Koymak
Kürtlere Ateş Etmek Serbest..
Davul
ve Tokmak
Atı
Arabanın Önüne Koymak
Milliyetçilik
Yarışı
Ben
Erdoğan Hayranıyım!..
Katil
Kim?
Zor
Günler
Samimiyet
Sınavı
Yeni
Yıl
Ankara
Kriterleri-2
Geç
Olmadan
Gelenek
“Ne
Olacak Bu Irak’ın Hali”?
Bir
Kez Daha Kerkük Üzerine
Sembol
mü?
Demokrasi
Hayalleri
Yasaklamak
Erken
Ölüm
Törkiş
İşi Demokrasi ve Sivil Çözüm!..
Her
ikisi de aynı Orhan Pamuk
“Paşalar
Cumhuriyeti”
Cadı
Kazanı
Sıcak
Günler
Başbakan’ın
TİT Aşkı
“Bayrak
Krizi”, Gerçekler ve Görevlerimiz
“Qandil
Gönüllüleri”
Enfal
Yapışık
Üçüzler
Kirlenme,
Çürüme ve Çifte Standart
Hizaya
Getirmek
Başbakan Doğru Söylemiyor
Şahinler ve Riyakarlar
Madımak
Zeytin Dalı
Yanlışta
İsrar
“İyi
Çocuk”lar Cenneti..
Filmi
Başa Sarmak
Erdoğan’ın
Sınavı
Süreç
ve Önümüze Koyduğu Görevler
Tek
Yanlı Aşk
Sadak’ın Sadakati
İpe
Un Sermek
Güneyli
Kürtlerin Büyük Sınavı
Kansere
Razı Etmek İçin Ölümle Tehdit Etmek
Acaba
Öyle mi?
Halepçe
Olayları Neyi Gösteriyor, Neyi Gerektiriyor?
“Çeteler
Cenneti”
Arapsaçı
Söyleyemediklerim
ve Yapmadıklarımız..
Buzdağının Ucu (Mu?)
Aynaya
Bakmak
Saygı
Mı? Özgürlük Mü?
Militarizm
Ve Çürüme
Yavaş
Ama Emin Adımlarla İlerlemek...
İspanyol
General Ve Ağca
Gel
De Niyazi Usta’yı Anma
MGK’nin
Yeni Yıl Hediyesi..
Hazırlıklı
Olmak
Gündemimizin
Değişmeyeni..
Fırıldak
15
Aralık Seçimleri ve Olası Sonuçları
Biz İşimize Bakalım-2
Demokrasi
ve Ortadoğu
İyi
Asker
Ayna
Tutmak
Alışmakta
Fayda Var
Üçüncü
Ses
“Uzun, İnce Bir Yol”
3
Ekim, 15 Ekim ve Protokol
3
Ekim Sonrası..
Çürüme
Ne
yazmalı?
DİSK
Zorlu
Süreç ve Görevler
Yoğurdu
Üfleyerek Yemek!..
Kim(ler)in
kafası Karışık?
Başbakan
Samimi Olmak İstiyorsa…
"Emrin
Olur"
Sorun
Kürt aydınları mı?
Ülkenin
Gerçek Efendileri
Maksat “Terörün Kökünü kazımak”sa...
Londra Ve Kerkük
“Hukuk Herkese Lazım”
Aydınların Çağrısı ve Geçmişi
Hatırlamak
Cellad Çağrısı
Eşik Aşındırmak
Rüzgarı Arkaya Almak İçin
Gaf
Yapılacak
Başka İşler De Var
Bayrak
Ve Ekmek
Endişe
Ar
Damarı
Kürdistan
Parlamentosu
“Sözde”
Darısı
Başımıza!...
Bayrak
ve Asimilasyon
Adar û Newroz
AB Ve “Bölücü Tilkiler, Koyunlar”
|
